Page 335 - Öğretim Programı Okuryazarlığı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 11 29
Öğretim Programı Okuryazarlığı Kazanım: 11.3.2.1. Çözünen madde miktarı ile farklı derişim birimlerini ilişkilendirir.
EK 4: Kimya 11 (11.3.2.2.-Uygulama) Ders Planı Örneği
3.ÜNİTE > Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Araştırma Becerisi
Ek-1: Beceri Temelli Etkinlik MİLYONDA BİR 30 dk.
Etkinlik İsmi
Amacı Derişim birimlerinden olan ppm kavramının günlük yaşamda kullanımını açıklayabilme Bireysel

Yönerge Verilen metni okuyarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
BİSFENOL-A
Bisfenol-A (kısaca BPA) sentetik bir bileşiktir. BPA içeren plastik daha berrak ve serttir. Bu BPA
nedenle BPA molekülü, damacana ve biberon gibi polikarbonat (PC) şişelerde, DVD’lerde,
havacılık ve otomotiv gibi birçok alanda kullanılıyor. Dünya genelinde yaklaşık 5 milyon ton FREE
üretilen BPA, en çok üretilen kimyasal maddelerden biridir. CERTIFIED
BPA, insan vücudunda östrojen hormonu gibi davranan bir moleküldür. Bu nedenle de BPA’nın insan
sağlığına etkilerini araştırmak için çok sayıda çalışma yapılmıştır. Yapılan bazı çalışmalar, vücudumuza
giren BPA miktarının insan sağlığını etkilemeyecek düzeyde olduğunu belirtilirken, bazı
çalışmalar ise bu molekülün insanda gelişimsel bozukluklara neden olduğunu, tümör
büyümesinde etkili olarak kanser riskini arttırdığını belirtmektedir. Amerika Çevre
Koruma Örgütü tarafından, insan vücudunda sağlık sorunlarına yol açmadan günlük
alınabilecek BPA miktarı kilogram başına en fazla 0,05 mg olarak belirlenmiştir. Yapılan
analizler sonucu, biberon ve damacanalardan sıvıya geçerek vücudumuza giren BPA’nın
az miktarda olduğu ve zararının olmadığı belirtilse de AB ülkeleri ve Türkiye de dâhil
birçok ülke biberonlarda BPA kullanımını yasaklamıştır.
Ancak, ülkemizde BPA içeren damacanalarda su satışı çok yaygındır. Bu nedenle Hacette-
pe Üniversitesi, damacanalardaki BPA’nın suya geçiş oranlarını test etmiştir. Piyasadan alı-
o
nan örneklerin kullanıldığı araştırma sonucunda, damacanaların 35 C’de 60 gün depolan-
ması halinde BPA geçişi en çok 0,003 ppm olmuştur. Üzerinde "BPA Free" yazan ambalajlı
7-DEĞERLENDİRME yapılan çalışmaların yeterli olmadığı , bu molekülün sağlığımıza BPA kadar zararlı
ürünler raflardaki yerini alırken, BPA yerine kullanılan BPS (Bisfenol S) molekülü ile ilgili
olabile-ceği tartışmaları tüm dünyada sürüp gitmektedir.

1.
Amerika Çevre Koruma Örgütü’ne göre, 70 kg bir yetişkinin vücuduna günlük alabileceği BPA
miktarı en fazla kaç mg dır? Hesaplayınız.

2. Damacana kullanan birinin günde 3 litre su içtiği düşünülürse, bir günde aldığı BPA miktarını
hesaplayınız. ( suyun özkütlesini 1 g/ml alınız.)

63

Hazırlayan: Havva Nur ALTAŞ

334
334