Page 186 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 186

Etkinlik




            2.   Aşağıdaki parçada yer alan  sözcüklerden tabloda verilen özelliklere uygun dörder örnek
                 yazınız.

                   Bir gün, birlikte, adaya gittik. O, adayı çok sever... O kadar inandırıyordu ki, düşün, ben
                   vesveseli bir insanım, nasıl kandım? Şaşıyorum. O günden sonra, bir ay, sevinçten delirdim.
                   Ona birçok fedakârlıklar yaptım. (…) Gözlerinin o acayip tatlı mevsiminde bir şey (…).
                   Etrafta, sükût büyüdü. Yalnız rıhtımı sıvayan denizin yumuşak sesi, küçük dalgalar taşlara
                   vurdukça, türlü türlü ses veriyorlar: fiskelenen bir porselen gibi, süngerle silinen bir
                   mermer gibi, dişlerin arasından geçen bir teneffüs gibi, kâh çınlıyorlar, kâh hışırdıyor ve
                   ıslık çalıyorlar. Ay ışığı, rıhtımın demir parmaklıklarını ıslatıyor. Bu madenî parıltıya ikisinin
                   de gözleri takıldı.
                                                                                                     (Canan)


                         Gerçek                 Mecaz                  Somut                   Soyut













            3.   Aşağıdaki parçayı okuyunuz. Parçadan hareketle çalışmayı yapınız.



                   Satırları geriye doğru çabucak atlayarak, bir vaka hikâye eden sahifenin başını buldu
                   ve okudu. (…) Uzanıp kısalan, çoğalıp azalan karartılar. “Çay iç!” diyordu bir tanesi. (…)
                   Kulağında kalan ve dirilmeğe başlayan bu sesleri manasından ziyade kuvvetli tonu,
                   edası ve “ç” harfinin bu kelimelerde fazla bulunması delaletiyle hatırlıyordu. (…) Belki;
                   bence kitap demek bir defa okumak için yazılan şey değildir. (…) İçinde yaşadığımız ev
                   gibi olmalı, vatan gibi olmalı, ona alışmalıyız, bağlanmalıyız, köşesini bucağını gayet iyi
                   tanımalıyız, her noktasına hatıralarımız karışmalı.

                                                                                        (Bir Tereddüdün Romanı)

                 a) Aşağıdaki tabloyu inceleyerek tabloda boş bırakılan bölümleri tamamlayınız.

                       Sözcük     Kökeni       Türkçe Karşılığı                     Anlamı


                      hikâye
                      tane


                      ziyade
                      kitap


                      ton
                 b) Türkçede “kitap, ton, nokta” gibi yabancı kökenli kelimelerin bulunması Türkçeye yarar
                     mı sağlar, zarar mı verir? Düşüncelerinizi gerekçesiyle yazınız.

                     ...................................................................................................................................................................
                     ...................................................................................................................................................................


      184                                      Türk Dili ve Edebiyatı
   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191