Page 27 - ANTRENMAN BİLGİSİ 12
P. 27
• Sporcu, antrenör gözetimi olmaksızın bireysel çalışmalarını kendi yapmalıdır. Bu tür destekleyici ça-
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI lışmalar bireysel antrenman verimi açısından olumlu etkiye sahiptir. Sporcunun genel motorik özel-
liklerinin hızı, yapılan bu çalışmalarla artırılabilir. Böylece sporcu, hedeflerine ulaşmada daha çok
1. Sizce sporcular antrenman öncesinde nelere dikkat motive olur.
etmelidir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. • Antrenman hedeflerinin belirlenmesindeki bilinçli yaklaşım, sporcunun hedeflerini belirlerken de gös-
2. Antrenman çalışmalarında hangi yöntemleri uygulu- terilmelidir. Bu, sporcunun yarışmaya olan motivasyonunu artıracaktır. Sporcu antrenman zorlukları-
yorsunuz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşı- nın üstesinden gelmede psikolojik olarak daha güçlü olacaktır.
nız. • Sporcu için hedefler hem ulaşılabilir hem de belirli bir zorluk düzeyinde olmalıdır. Antrenör uzun ve
3. Kısa zaman aralıklarında yapılan yoğun antrenmanlar kısa vadeli hedefleri bir program dâhilinde oluşturmalıdır. Sporcu kısa vadeli gerçekleştirilebilir hedef-
sporcuları nasıl etkiler? Düşüncelerinizi arkadaşları- lerle başarıya ulaşmada daha çok motive olur.
nızla paylaşınız.
Çok Yönlü Katılım İlkesi
2.1. Antrenmanın Temel İlkeleri Bu ilkede farklı spor branşlarındaki baskın motorik özelliklerin tek
bir potada eritilerek sporcuya kazandırılması amaçlanır (Görsel 2.3).
Antrenmana Etkin Katılım Jimnastikçi gibi esnek, halterci gibi güçlü, sprinter gibi süratli, uzun
Antrenman planlaması yapılırken öncelikle gerçekçi, ula- mesafe koşucusu kadar dayanıklı olabilme hedeflenir (Tablo 2.1).
şılabilir amaçlar belirlenir. Antrenör, sporcuları bilgi ve tecrü-
besiyle belirlenen hedefler doğrultusunda hazırlar. Antrenör, Görsel 2.3: Çeşitli spor branşları
sporcunun bağımsız yaratıcı rolünü göz önüne alarak spor- Tablo 2.1: Motorik Özelliklerin Yaş Gruplarına Göre Dağılımı
cuyla antrenman programını oluşturmalı ve bu programı tar- Yaş Grupları
tışmalıdır. Görsel 2.1: Antrenmana etkin katılım MOTORİK ÖZELLİKLER 10-12 12-14 14-16 16-18 18-20 20 ve
Antrenmandan üst düzey verim alınabilmesi için sporcuların antrenman öncesi psikolojik, fizyolojik ve ötesi
zihinsel açıdan antrenmana hazır olması gerekir. Bu süreçte boş zaman ve toparlanma dönemleri iyi ayar- Maksimal kuvvet + ++ +++
lanmalıdır. Bu uzun süreçteki aktif katılım, programlanan saatlerle sınırlı kalmamalıdır.
Antrenman sonrası elde edilen sonuçlardan hareketle antrenman düzeyi ve metodu gözden geçirilir. Çabuk kuvvet + + ++ +++
Ulaşılan bulgular ışığında gerekirse antrenman programı tekrar düzenlenir. Elde edilen dönütlerdeki kişisel Kuvvette devamlılık + + ++++
verilerden sporcu kendi öznel değerlendirmesini yaparak olumlu yönde geri dönüşüm sağlamış olur. Aerobik dayanıklılık + ++ ++ +++
Etkili ve verimli antrenman düzeyine ulaşmak ve sporcu sakatlanmalarının önüne geçmek için sporcu-
ların her antrenmanda etkin katılıma, dinlenme sürelerine ve düzenli beslenmeye dikkat etmeleri gerek- Anaerobik dayanıklılık + ++ +++
mektedir (Görsel 2.1). Böylece sporcunun yapılan antrenmandan üst düzey verim alması sağlanmış olur. Reaksiyon sürati + ++ ++ +++
Asimetrik sürat + ++ +++
Antrenmana Etkin Katılımda Dikkat Edilecek Hususlar Simetrik sürat + ++ +++
• Sporcu, yetilerine göre antrenör eşliğinde hedefle- Hareketlilik (esneklik) ++ +++
rini belirlemeli, bu süreçte etkin rol almalıdır (Gör-
sel 2.2). İŞARETLERİN AÇIKLAMASI
• Sporcu, uzun ve kısa süreli antrenman planlarını + : Dikkatli (sakınarak) başlama (1-2 haftada)
inceleyerek bu süreçte de etkin rol almalıdır. Spor- ++ : Arttırılan antrenman
cunun planlama yetisi yüksek olmalıdır. Spora yeni +++ : Yüksek performans antrenmanı
başlayanlara nazaran aktif deneyimli sporcular : Devamlı olarak artan yükte çalışmalar
bu sürece daha çok katılmalıdır. Hatta deneyimli
sporculara antrenman programlarının geliştirilmesi Çok yönlü katılım, eğitimin birçok basamağında ve sporcu
için fırsat verilmelidir. Çünkü antrenman sonrasında Görsel 2.2: Etkin rol alma etkinliklerinde temel olarak kabul edilir. Çocuk ve gençlerin ant-
sporcuların antrenman günlüğünde tuttuğu notlar ve programın eleştirel değerlendirmesi bir sonraki renmanlarında genellikle bu ilke kullanılır. Çok yönlü gelişim ta- Performans
programın geliştirilmesine önemli katkı sağlar. mamlandığı zaman bir üst seviye olan özel (branşa yönelik) ant- Özel Antrenman
• Sporcu, kendi gelişim düzeyini tespit etmek için belirli zaman dilimlerinde gerekli testleri yapmalıdır. renman düzeyine ulaşılır. Son olarak sporcunun branşıyla ilgili Çok Yönlü Gelişim
Elde edilen veriler bir sonraki programın düzenlenmesinde belirleyici olmalıdır. en yüksek performans düzeyi hedeflenir (Şekil 2.1).
Şekil 2.1: Çok yönlü katılımın aşamaları
24 25