Page 30 - ANTRENMAN BİLGİSİ 12
P. 30
Basamaklı Yüklenme
Basamaklı yüklenme olan dalgalı (kademe kademe) artış,
doğrusal artıştan farklı olarak sporcunun toparlanmasına fır-
sat verir (Görsel 2.9). Basamaklı yüklenme bu yönden daha
verimlidir (Hare, 1982; Ozolin, 1971). Basamaklı yöntemde
yüklenme evresi tamamlanıp dinlenme evresine geçilir. Böy-
lece zihinsel açıdan toparlanılarak bir sonraki antrenmanda
verim artışı sağlanır. Sporcudan beklenen performans ön-
ceden belirlenmeli ve ona göre çalışma programı hazırlan-
malıdır. Çalışma programında hedef iyi ayarlanmalı, spor-
cuyu sakatlanma durumuna ya da sürantrenman düzeyine
getirmemelidir. Fiziksel olarak daha iyi verim alınması için bu Görsel 2.9: Basamaklama yük artışı
antrenman biçiminin döngüsel olarak birkaç defa gerçekleşmesi gereklidir. Farklı antrenman şekilleriyle de
ortaklaşa olarak mikrodöngü içinde hareket edilebilir.
YÜKLENME Yüksek 2 3 4 5
Orta
1
Düşük
Şekil 2.2: Mikrodöngü
Beş haftalık bir antrenman döneminin çizgisel şemasında dikey çizgi yüklenme düzeyindeki artışı ve ya-
tay çizgi haftalık (mikrodöngüdeki) uyumu göstermektedir. Dördüncü basamağa kadar mikrodöngü artırılır.
Beşinci basamaktan sonraki evrede yüklenme durdurulur ya da azaltılır (Şekil 2.2).
Antrenman
ANTRENMAN YÜKLENMESİ Verim
Yüklenme Eğrisi
Şekil 2.3: Antrenman yüklenmesi ile verim değişimi arasındaki sürekli ilişki
Antrenmanda yüklenme eğrisi olarak ifade edildiğinde grafik çizgisinin yükselip alçalan bir dalga bo-
yunca yukarı bir eğimle devam ettiği görülür (Şekil 2.3). Elde edilen verim de buna bağlı olarak yukarı
yönlü, düzgün, doğrusal bir hareket izler. Biyomotorik gelişimde yapılan sportif çalışma devamlılığına göre
esneklik günden güne, kuvvet haftadan haftaya, hız aydan aya, dayanıklılık ise yıldan yıla artar tezi öne
sürülmüştür (Şekil 2.4) (Ozolin, 1971).
Bütünleşik Hareketlilik Kuvvet Dayanıklılık
Sporlar
Şekil 2.4: Antrenman yüklenmesi ile uyum arasındaki göreceli değişim
Antrenman döngüsü sadece kendi zaman dilimi kapsamı içinde değil, geniş bir perspektifte değerlendi-
rilmelidir. Hedef, yıldan yıla gelişim göstermeli ve buna göre değerlendirilmelidir. Sovyet sporcular üzerinde
yapılan bir araştırma sonucuna göre antrenmanların her yıl bir önceki yıla göre %20-40 artırılması gerekliliği
savunulmaktadır. Eğer bu artış sağlanmazsa sporcu gelişiminin durması söz konusudur (Matwejew, 1965).
28