Page 31 - ANTRENMAN BİLGİSİ 12

Basamaklı Yüklenme
Basamaklı yüklenme olan dalgalı (kademe kademe) artış, 1. ETKİNLİK BULMACA ÇÖZELİM
doğrusal artıştan farklı olarak sporcunun toparlanmasına fır- Soldan Sağa
sat verir (Görsel 2.9). Basamaklı yüklenme bu yönden daha 5. Müsabaka sırasında yapılan branşın gerekliliklerine uygun seviyede teknik, taktik, kondisyon vb.
verimlidir (Hare, 1982; Ozolin, 1971). Basamaklı yöntemde özelliklerin sporcuya kazandırılması için tasarlanmış faaliyetlerin belirli yöntemlerle uygulamaya
yüklenme evresi tamamlanıp dinlenme evresine geçilir. Böy- geçirilmesi ne denir?
lece zihinsel açıdan toparlanılarak bir sonraki antrenmanda 6. Basamaklı yüklenme yönteminde yüklenme evresi tamamlandıktan sonra hangi evreye geçilir?
verim artışı sağlanır. Sporcudan beklenen performans ön- 7. Kuvvete dayalı sporlarda spora başlama yaşının aşağıya çekilmesinin olumsuz yönde etkilediği
ceden belirlenmeli ve ona göre çalışma programı hazırlan- branşlardan biridir.
malıdır. Çalışma programında hedef iyi ayarlanmalı, spor- 9. Bireysel antrenman programında göz önünde bulundurulması gereken faktörlerden biridir.
cuyu sakatlanma durumuna ya da sürantrenman düzeyine Yukarıdan Aşağıya
getirmemelidir. Fiziksel olarak daha iyi verim alınması için bu Görsel 2.9: Basamaklama yük artışı 1. Antrenmandan üst düzey verim almak için antrenman öncesi hazır bulunuşluk aşamalarından
antrenman biçiminin döngüsel olarak birkaç defa gerçekleşmesi gereklidir. Farklı antrenman şekilleriyle de biridir.
ortaklaşa olarak mikrodöngü içinde hareket edilebilir. 2. Kısa süreli artan yüklenme biçimiyle çalışılan spor branşlarından biridir.
3. 1960’lardan günümüze kadar gelen süreçte spora başlama yaşının, kabul gören yaş düzeylerin-
den daha da aşağılara indiği spor branşları biridir.
4. Biyomotorik gelişimde yapılan sportif çalışma devamlılığına göre günden güne gelişim gösteren
4
YÜKLENME Orta 2 3 5 8. Halter spor branşındaki sporcunun baskın özelliği nedir?
Yüksek
özellik nedir?
1
Düşük
1
Şekil 2.2: Mikrodöngü 2
Beş haftalık bir antrenman döneminin çizgisel şemasında dikey çizgi yüklenme düzeyindeki artışı ve ya-
tay çizgi haftalık (mikrodöngüdeki) uyumu göstermektedir. Dördüncü basamağa kadar mikrodöngü artırılır. 3 4
Beşinci basamaktan sonraki evrede yüklenme durdurulur ya da azaltılır (Şekil 2.2).

5
Antrenman 6
ANTRENMAN YÜKLENMESİ Verim 7
Yüklenme Eğrisi

Şekil 2.3: Antrenman yüklenmesi ile verim değişimi arasındaki sürekli ilişki 8
Antrenmanda yüklenme eğrisi olarak ifade edildiğinde grafik çizgisinin yükselip alçalan bir dalga bo-
yunca yukarı bir eğimle devam ettiği görülür (Şekil 2.3). Elde edilen verim de buna bağlı olarak yukarı 9
yönlü, düzgün, doğrusal bir hareket izler. Biyomotorik gelişimde yapılan sportif çalışma devamlılığına göre
esneklik günden güne, kuvvet haftadan haftaya, hız aydan aya, dayanıklılık ise yıldan yıla artar tezi öne
sürülmüştür (Şekil 2.4) (Ozolin, 1971).

DÜŞÜNELİM-YAZALIM

Farklı spor müsabakaları sırasında güven duyma, etik davranma, öz denetim gibi tutum ve davranışla-
Bütünleşik Hareketlilik Kuvvet Dayanıklılık rın yer aldığı olayları örnekler vererek yazınız.
Sporlar ..................................................................................................................................................................
Şekil 2.4: Antrenman yüklenmesi ile uyum arasındaki göreceli değişim
..................................................................................................................................................................
Antrenman döngüsü sadece kendi zaman dilimi kapsamı içinde değil, geniş bir perspektifte değerlendi- ..................................................................................................................................................................
rilmelidir. Hedef, yıldan yıla gelişim göstermeli ve buna göre değerlendirilmelidir. Sovyet sporcular üzerinde ..................................................................................................................................................................
yapılan bir araştırma sonucuna göre antrenmanların her yıl bir önceki yıla göre %20-40 artırılması gerekliliği ..................................................................................................................................................................
savunulmaktadır. Eğer bu artış sağlanmazsa sporcu gelişiminin durması söz konusudur (Matwejew, 1965). ..................................................................................................................................................................

28 29