Page 104 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

Osmanlı Devleti’nde Cündilik

Osmanlılarda at, sadece savaş aracı olarak
kullanılmamış; onur, sevgi ve saygı unsuru olarak
görülmüştür.
Osmanlı ordusunda cündi adıyla anılan
bir bölük bulunmaktaydı. Cündilik, ata en iyi bi-
nen hünerli binicilere verilen bir unvandı. Evliya
Çelebi, 1664’te Viyana’ya gönderilen Kara Hasan
Paşa’nın ordusundaki cündilerin Viyana’ya girer-
ken yaptıkları gösterileri şöyle anlatmıştır: “Bu
askerin ortasında kırk elli kadar kırmızı şalvarlı
cündiler, atları üzerinde baş üstü dikilerek türlü
türlü hareketler yaparak birbirlerine topuzlar atıp
tutarak at üzerinde bağdaş kurup ve diz üzerinde
eyerde oturup rahvan at koşturarak atların karnı
altından girip diğer taraftan çıkarak Viyanalıları
etkilemişler ve cündilerin ne denli yetenekli oldu-
ğunu göstermişlerdir.”
Sporla iç içe yetişen şehzadeler, padişah
olunca da sporla ilgilerini kesmemişlerdir. Özel-
likle saltanata çıkışlarında Enderundaki sporcu-
ların yaptıkları çeşitli müsabakaları izlemişlerdir.
Bu müsabakalar içinde yer alan at yarışlarına özel
önem vermişlerdir (Görsel 4.33).
Görsel 4.33: Cündilik minyatürü

Osmanlı Devleti’nde atla yapılan spor ve gösterilere her şölen ve eğlencede mutlaka yer verilirdi.
En önemli atlı gösteriler, padişahların huzurunda yapılanlardı. Bu gösteriler, dörtnala giden atın üze-
rindeyken yerden para almak, eyer üzerinde ayakta durmak, atın boynundan dolaşmak, havaya atılan
nesneyi tutmak, at üzerinde perende atmak ve at üzerinde amuda kalkmak şeklinde yapılmaktaydı.
Osmanlı Devleti’nde özel şenlik ve günler dışında düzenli olarak yapılan ve günümüzdeki at ya-
rışlarına çok benzeyen müsabakalar da vardı. Bu yarışlar, padişahın koruması altındaydı. Padişahlar, bu
yarışlarda başarılı olan cündileri destekleyip ödüllendirirdi.

YİĞİT KENDİNİ ÖVENDE

Oklar menzili döğende
Kılıç kalkana değende
Kalkan gümbür gümbürlenir.

Ok atılır kal’asından
Hak saklasın belasından
Köroğlu’nun narasından
Dağlar gümbür gümbürlenir.

KÖROĞLU

102 OSMANLI DEVLETİ’NDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR