Page 114 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

.3. OSMANL DEVLETİ NDEKİ İLK SPOR KUL PLERİ

ulüp, lig ve federasyon kavramları Avrupa’da . yüzyılda gelişmeye başlamıştır. Bu kavramlar
kısa bir süre sonra Osmanlılarda da görülmüş ancak o yıllarda kulüpleşme, dernek kurma ve toplantı dü-
zenleme gibi faaliyetler Türkler arasında yasak olduğu için yaygınlaşamamıştır. Daha sonraları saraya yakın
çevreler, paşa çocukları, şehzadeler ve azınlıklar kendi aralarında birlikler oluşturarak spor yapabilmiş; or-
tak amaçlı kişilerin bir araya gelerek oluşturdukları bu gönüllü birlikler, zamanla kulüplere dönüşmüştür
örsel . .

Görsel 4.48: Beşiktaş futbol kulübü
isan tarihinde İstanbul’da İngilizce yayımlanan “The evant erald Dı ivent erılt ”
isimli gazete, Osmanlı Devleti’nde ilk spor kulübünün yılında Sultan Abdülaziz zamanında İngiliz
emekli amirallerinden obart obırt aşa tarafından “The mperid Yachting and Boating lup
İmperid Yat ve Tekne ulübü ” adıyla kurulduğu bilgisine yer vermiştir.
Osmanlı Devleti’nde spor teşkilatını oluşturan geleneksel kurumlar, ancak . yüzyılın sonlarına
doğru Tanzimat’la birlikte yerini kulüpleşmeye bırakmıştır. Tüm dünyada . yüzyıl başlarından itiba-
ren belirli kurallara göre yapılmaya ve gelişmeye başlayan modern sporlar, Osmanlılarda ancak ’li
yıllarda kendini göstermeye başlamıştır. Tanzimat Dönemi’nde kurularak günümüzdeki modern spor
kulüplerine ve spor örgütlenmelerine öncülük eden kurumlar olarak imnastikhaneler, Y A Young
en’s hristian Association- enç ristiyan rkekler Birliği , İstanbul utbol Birliği ve o dönemde var
olan eğitim kurumları sıralanabilir.
Osmanlı Devleti’ndeki ilk spor kulüpleri, Rumlar tarafından kurulmuştur. Bunda sportif faaliyet-
lerin çeşitli sebeplerle İzmir, İstanbul ve Selanik gibi şehirlerde bulunan İngilizler tarafından yapılması
ve Rumların İngilizlerle yakın ticari ilişkiler içinde olması etkili olmuştur.
Osmanlı Devleti’nde geleneksel
spor yapısından kulüpleşmeye geçiş,
Tanzimat’la birlikte olmuştur. Jimnastik
sporunun okul programlarında yer aldığı
1863 yılı, spor ve spor yönetimi için
başlangıç noktası olmuştur. 1896 yılında
İngilizler tarafından kurulan “Moda Futbol
ve Rugby” kulübü, İstanbul’da kurulan ilk
spor kulübü olmuştur. Osmanlı Devleti’nde
futbol, Meşrutiyet’in ilanına kadar
yabancıların tekelinde kalmıştır. Çünkü o
dönemde Türklerin kulüp ve dernek
kurmaları devlet tarafından yasaklanmıştır.
Görsel 4.49: Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü

2 OSMANLI DEVLETİ’NDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR