Page 25 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

1.4. BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN ÖNEMİ VE FAYDALARI 1.4.2. Beden Eğitimi ve Sporun Faydaları

1.4.1. Beden Eğitimi ve Sporun Önemi

Beden eğitiminde amaç, bedenin bir araç olarak kullanılarak tüm kişiliğin eğitilmesidir. Beden Beden Eğitimi ve Sporun Fiziksel ve Fizyolojik Faydaları
eğitimi ve spor; insanın sağlıklı olmasını, sağlığının korunmasını, bedenen ve zihnen güçlü olmasını,
genel yaşantısında mutlu olmasını, kendini gerçekleştirmesini, ahlaki değerler kazanmasını ve toplum- Sporun bilinen en eski özelliği, insanlara
sallaşmasını sağlar. sağladığı fiziksel gelişim desteğidir. İnsanoğlu, ta-
Beden eğitimi ve spor, insanın iradesini güçlendirerek kendine güven duymasını sağlar. Böylelik- rih öncesi dönemlerden itibaren hayatta kalmak
le kişiliğin oluşmasını kolaylaştırır. Öz güven duygusunun kazanılması, başarı için şarttır. Beden eğitimi için yaptığı ilkel bedensel faaliyetlerin tümünü
ve spor, bireyin keşfedilmemiş özelliklerini ve yaratıcı yönünü harekete geçiren önemli bir faktördür. kendisini güçlü tutma amacına yönelik olarak ger-
Beden eğitimi ve spor; bireylerin bedenen ve ruhen gelişmesini, güçlü bir iradeye sahip olma- çekleştirmiştir (Görsel 1.11). Ancak insanlar, be-
densel faaliyetlerin fiziksel ve biyolojik yararlarını
sını, grup çalışmalarına kolaylıkla katılmasını ve öz güveninin oluşmasını sağlamanın yanı sıra bireyin yerleşik topluma geçişle birlikte boş zamanların
toplum üyeliğini kazanması olan sosyalleşmesinde de büyük önem taşımaktadır (Görsel 1.10). ortaya çıkmasından sonra fark edebilmişlerdir. O
İnsanın anatomik, fizyolojik ve psikolojik yönden iyi durumda olması, temel hayati fonksiyon- dönemlerden günümüze kadar tüm dünyada her
larını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi ve gereken hâllerde yedek gücünü ortaya koyabilmesi için spor geçen gün sporun birçok faydası keşfedilmiş ve in-
yapmaya ihtiyacı vardır. Bu ihtiyacın mutlaka karşılanması gerekir. Spor, koruyucu hekimliğin bir aracıdır. sanlar sportif faaliyetlere daha fazla yönelmiştir.
Bireyin sağlığını geliştirerek hastalıklara karşı dirençli olmasına yardımcı olur.
Görsel 1.11: Bedensel faaliyet

Spor yapan kişilerde meydana gelen fizyolojik değişimlerden en önemlileri şunlardır:
- Organizma, daha enerjik bir hâle gelir.
- Bedensel ve zihinsel yorgunluklara karşı direnç artar.
- Kilo alma önlenir, vücut yağ oranı düşer.
- Bedensel işlerde geç yorulma ve erken dinlenme sağlanır.
- İç salgı bezlerinin çalışması, düzenli hâle gelir.
- Vücutta kılcal damar sayısı artar.
- Kalp üzerinde olumlu etkiler oluşur.
- Kalp volümü ve kalbin pompaladığı kan miktar artar, kalbi besleyen koroner damarlar genişler.
- Kalp krizi geçirme riski azalır.
- Bireyler, daha enerjik bir yapıya sahip olur.
- Fizyolojik ve psikolojik yorgunluklara karşı vücut direnci artar.
Görsel 1.10: Beden eğitimi ve spor dersi

Uzun süre hareketsiz kalan insan, hareket yeteneğini kaybeder. Bu da o insanda sağlık problem-
lerinin oluşmasına neden olabilir. Beden eğitimi ve spor; kasların, kemiklerin, eklemlerin, kalp-damar
sistemi ve fonksiyonlarının en uygun şekilde çalışmasını sağlar. Dayanıklılık sporlarıyla (uzun mesafe ko- Beden Eğitimi ve Sporun Zihinsel Gelişime Faydaları
şuları, bisiklet, uzun mesafe yüzme vb.) uğraşan kişilerde koroner arter hastalığı, hipertansiyon ve şeker Genel eğitimin ayrılmaz bir parçası olan beden eğitiminin zihinsel gelişime katkısı kaçınılmazdır.
hastalığı daha az görülür. Becerilerin kazanılması, otomatik değildir. Beceriler, zaman içinde sürekli ve sık tekrarlarla öğrenilir. Bu
Bireylerin içinde yaşadıkları topluma uyum sağlamaları ve birbirleriyle ilişkilerini iyi bir şekilde
düzenlemeleri; ruhsal, zihinsel ve bedensel olarak sağlıklı olmalarına bağlıdır. Beden eğitimi ve spor nedenle bireyin öğrenmeyi gerçekleştirebilmek için algılama, düşünme ve mantık yürütme gibi zihinsel
faaliyetlerinin bireylerin sağlıklı, dinamik bir yaşama kavuşturulmasında ve günümüz hayat şartlarının eylemlere ihtiyacı vardır. Becerilerin öğrenilmesi; beyin ile adaleler arasında bir koordinasyon kurulma-
sını, zihinsel uyanıklığı, hazırlığı ve çabayı gerektirir. Beceri kazanmak için yalnız o beceriye ilişkin dü-
getirdiği yorgunluğun ve stresin azaltılmasında büyük rolü vardır. Bu nedenle beden eğitimi ve spor şünmek yeterli olmaz. O beceriye ilişkin kuralların, tekniklerin, yöntemlerin ve terimlerin öğrenilmesi de
faaliyetleri, her geçen gün önemini artırmaktadır. gerekir.
Beden eğitimi ve sporun temel amacı; hareketsiz bir yaşantının neden olduğu fiziksel, fizyolojik
rahatsızlıkları önlemek veya yavaşlatmak, fizyolojik kapasiteyi yükseltmek, bunlara bağlı olarak da fizik- Bireyler, beden eğitimi etkinlikleri aracılığıyla sağlık ilkelerinin ve hareketin hayattaki önemini
sel uygunluğu ve sağlığı uzun yıllar muhafaza etmektir. kavrar. Hareketin doğasını, büyüme ve gelişmedeki önemini öğrenir. Bedenin eğitilmesinin hastalıklar-
Beden eğitimi ve spor, bireylerin sosyalleşmesine yardımcı olarak kişiliklerinin gelişmesini sağ- dan korunma, dengeli ve yeterli beslenme, gerekli temizlik ve sağlık alışkanlıkları kazandırma konula-
lar. Milletçe ihtiyaç duyulan sevgi ve saygı bağlarını kuvvetlendirir. Bireyleri kötü alışkanlıklardan uzak rındaki rolü hakkında bilgiler edinir. Böylelikle etkinlikler, bu gerçeklere ilişkin bilgilerin birikimiyle yeni
tutarak toplumun dışına itilmiş fertleri tekrar topluma kazandırır. Ayrıca insanların çalışma ortamlarında bir anlam kazanır. Bu da bireylerin daha sağlıklı ve belirli bir amaç doğrultusunda şekillenmiş bir yaşam
yaşadıkları stres ve baskılardan kurtulmalarını sağlar. sürdürmesine yardımcı olur.

22 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR 23