Page 28 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

Beden Eğitimi ve Sporun Duygusal ve Toplumsal Gelişime Faydaları

Duygusal ve toplumsal gelişim birbiriyle etkileşim hâlindedir. Bireyler ancak duygusal gelişimlerini
tam olarak tamamladıktan sonra topluma katkıda bulunabilir. Bu nedenle bireylerin önce kendilerine uyum
sağlamaları, bir başka deyişle kendilerini kabul etmeleri, daha sonra gruba uyum sağlamaları söz konusudur.
Bireylerin topluma uyum sağlama süreci, duygusal gerginliği de beraberinde getirir. Çünkü yeni
durumlara uyum, zihinsel ve hareketle ilgili davranışlarda değişikliği gerektirir. Yeni bir çevreye uyum,
her yaşta zordur ancak ortaöğretim öğrencilerinde daha da güçtür. Toplumsal uyum, zamanla kazanılır
ve bazı deneyimlerle gelişir. Toplumsal uyumun sağlanması; ait olma, kabul edilme, sevilme, saygınlık
kazanma, takdir edilme, kendini ispat etme, statü kazanma, kendini gerçekleştirme gibi toplumsal men-
şeli ihtiyaçların karşılanmasına ve doyurulmasına bağlıdır (Görsel 1.14).
Beden eğitimi ve spor etkinlikleri, bir deneyimdir ve çoğunlukla duyguları içerir. Bu tür etkinlik-
lere katılan birey, hareketler aracılığı ile duygularını ifade etme imkânı bulur. Saldırganlık, öfke, kıskanç-
lık vb. duygularını kontrol etmeyi öğrenir. Spor ya da oyun etkinliklerine katılmak, baskı ve gerilimlerin
boşaltılmasında bir vasıtadır.
Beden eğitimi etkinliklerine katılmak, bireyin fiziksel gelişimi kadar benlik gelişimine de katkıda
bulunur. Benlik, genellikle “bireyin ne olduğu, ne olmak istediği ve çevresince nasıl tanındığı konularındaki
bilinçliliği” olarak tanımlanabilir. Birey, bu bilince kendini başkaları ile karşılaştırarak ulaşır. Çocuk, diğer ço-
cuklarla oynamaya başladığında kendisinin zayıf ve güçlü yönlerini fark etmeye başlar. Oyunlar sırasında
kendisini başkalarıyla karşılaştırır, yeterlik ve yetersizliklerini fark eder. Fiziksel özellikleri nedeniyle akran-
ları tarafından kabul ya da reddedilir. Diğer yandan kendisinin kendi gözüyle görünüşüyle başkalarının
onu nasıl gördüğü arasındaki bakış açılarını karşılaştırır. Bu nedenle bireyin kendisini fiziksel olarak geliştir-
mesi, yalnızca kendisi için değil aynı zamanda toplumsal imajı üzerindeki etkileri nedeniyle de önemlidir.

Başarılı olma ihtiyacı, bireyin önemli motivasyonlarındandır ve bu ihtiyacın mutlaka karşılanması
gerekir. Oyun ortamında uygun yaşantılar hazırlanarak bireylerin başarıya ulaşmaları sağlanabilir. Böy-
lece bireyin kendine güveni artar. Beden eğitimi programlarında çok çeşitli etkinliklere yer verilerek bu
etkinliklerde başarılı olabilmek için gerekli beceriler geliştirilebilir. Böylece her bireyin kişisel başarıyı ya-
şama ihtimali artar. Başarıyı yaşamak, bireylerin beden eğitimine ilişkin olumlu bir tutum geliştirmelerine
de katkıda bulunur.
Beden eğitimi ve spor etkinlikleri, bireylere liderlik eğitimi için de imkânlar sağlar. Bunun yanın-
da bireylere iyi bir seyirci ve iyi bir yarışmacı olabilme vasıflarını da kazandırır.

Görsel 1.14: Galibiyet sevinci

26 BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR