Page 118 - RİTİM EĞİTİMİ VE HALK DANSLARI 11

Halay türü halk dansları; Anadolu’nun birçok yöresinde, özellikle Doğu Anadolu, Güneydoğu Ana-
dolu, İç Anadolu bölgelerinde ve Çukurova yöresinde yaygın olarak görülmektedir. Halaylarda kullanılan
çalgılar, genellikle davul ve zurnadır. Bazı yörelerde “nanay” biçiminde oynanan oyunlarda, hiç çalgı kul-
lanılmadığı da görülmektedir. Kadınlar tarafından türkü söyleyip çalınarak eşlik edilen halaylar, karşılıklı
türküler söylenerek oynanan halaylara örnek olarak verilebilir. Halay türünün ezgileri, ağırlıklı olarak iki ve
dört zamanlıdır.
Görsel 4.4’te halay türüne ait Şanlıurfa kız ve erkek kostümleri görülmektedir.

Şanlıurfa Şanlıurfa
kız kostümü erkek kostümü
(önden-arkadan (önden-arkadan
görünümü) görünümü)

Görsel 4.4: Şanlıurfa kız ve erkek kostümleri

TİRGİ (TİRGE)

“Tirge” oyunu Adıyaman ilinde kadın erkek birlikte oynanmaktadır. İki zamanlı ritim ve ezgi
yapısına sahip oyunun adım cümlelerinin geleneksel formundaki sıralaması aşağıdaki gibidir:
a) Giriş adımı
b) Ayak çekme adımı
c) Hızlı ayak çekme adımı
ç) Öne ayak atma adımı
d) Çift ayak sıçrama adımı
e) Çökme adımı

a) Giriş Adımı

Baş ve gövde öne doğru eğik iken sol ayak öne basılır. Sağ ayak geride, sol ayağın topuğu hiza-
sında, parmak ucu ile noktalama hareketi yapılarak dört defa dizlerden yaylanma hareketi yapılır (Hareket
dört sayıda tamamlanır.).
ayağın yanına getirilir. Sağ ayak ile noktalama hareketi yapılır, sol ayağın yanına getirilir. Çift ayak üzerinde
Sağ ayak olduğu yerde basılır ve sol ayak öne getirilerek topuk ile noktalama hareketi yapılır, sağ
4. ÜNİTE bir defa diz kırma hareketi yapılır.

Eller arkada, önden görünmeyecek şekilde, birbiriyle tutuşur pozisyondadır.

116