Page 58 - SPORCU SAĞLIĞI 11
P. 58
5. ÜNİTE SPORCU SAĞLIĞI
56 Kas Yaralanmaları
Hazırlık Çalışmaları
1. Kaslar vücudumuz için ne gibi bir öneme sahiptir?Açıklayınız.
2. Spor yaparken kaslarınızla ilgili bir yaralanma yaşadınız mı? Örnek veriniz.
3. Spor yaralanmalarında kas yaralanmalarının belirtileri neler olabilir? Açıklayınız.
4. Kas yaralanması yaşayan arkadaşınıza nasıl bir ilk yardım uygularsınız? Açıklayınız.
OKUMA PARÇASI
Futbola ilgim çocukluktan beri devam ediyor, okuldan arkadaşlarımla haftada iki üç
kez halı saha maçı yapıyorduk. Futbola ilgimi fark eden okul takımının antrenörü beni takıma
almıştı. Artık düzenli olarak antrenmanlara katılıyordum. Antrenmanlar ağır ve yorucuydu,
hocamız bu antrenmanların bizim kondisyonumuzun yüksek olması açısından ve maç esnasında
çeşitli sakatlanmalara maruz kalmamamız için önemli olduğunu özellikle
söylüyordu.
Okul takımına gireli bir ay olmuştu, birkaç maçta orta saha oyuncusu
olarak oynadım. Bir hafta sonra önemli bir maçımız vardı. Bu maç
takımımızın bir üst tura çıkması için önemli bir maçtı. Aksilik ki bu haftaki
antrenmanlara katılamamıştım. Nihayet takımımız için önemli olan maç
günü gelip çatmıştı, çok heyecanlıydım.
Takım arkadaşlarım maçtan önce ısınma hareketleri yapmaya
başlamışlardı, bense çok heyecanlı olduğum için bunu önemsemedim, bir
an önce maça başlamak istiyordum. Maç başlamıştı sonunda daha maçın
ilk dakikasında girdiğim ikili mücadelede bacağımı açmamla şiddetli bir ağrı
hissettim baldırımda, bu ağrıyla devam edemezdim. Hemen saha kenarında
bacağıma soğuk ve sprey uygulandı. Hocamızın bana olan güvenini sarsmak
istemiyordum bu yüzden devam edeceğimi söyledim.
Kendimi biraz daha iyi hissediyordum, maç sonuna kadar bacağımı çok
da zorlamamaya özen göstererek devam ettim fakat bu yaşadığım, benim
için bir ders olmuştu; çıkacağım bir maç öncesi antrenmanlara katılmamam
ve bir de maça ısınmadan çıkmam kas yaralanmasına verilen bir davetiyeydi
adeta. Bunu nasıl da düşünememişim? Şunu anladım ki bir müsabakada
oyuncuların kas yaralanmalarını engellemesi açısından düzenli antrenman
yapmak ve özellikle bir harekete başlamadan önce ısınma egzersizleri
yapmak çok önemliymiş.
Komisyon yazarları tarafından düzenlendi.
Bütün canlıların en temel özelliklerinden biri hareket edebilmeleridir.
Sağlıklı bir insan gün boyunca yürür, koşar, oturur, kalkar, iter, çeker, nefes
alıp verir, gözlerini açıp kapatır, gülümser … İnsanlarda hareket, iskelet ve
kas sistemiyle sağlanır. Vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlayan,
iskeleti sararak vücuda şekil veren yapıya kas denir. Kaslar liflerin bir araya
gelerek oluşturdukları demetlerdir. İskeletin dış kısmını sararlar. Kaslar
vücudun hareket etmesini sağlarken kemikler de buna destek verir.
İnsan vücudunda, insanların hayatları boyunca yaptıkları hareket-
ler ve çalıştıkları işe göre büyüklüğü ve şekli değişebilen 600’den fazla kas
bulunur. Bir insanın vücut ağırlığının yaklaşık yarısını kas dokusu oluşturur
(Görsel 5.1). Kaslar sinir yoluyla gelen uyarılara tepki verebilme, uyaranları
iletebilme, kasılabilme, esneyebilme ve uzayabilme gibi özelliklere sahiptir.
Kaslara kasılma ve gevşeme özelliğini kazandıran, yapılarında bulunan özel
proteinlerdir.
Görsel 5.1: Kaslar
Kasın %75'i su, %20-25'i proteindir.