Page 21 - Türk Dili ve Edebiyatı Araştırma Hazırlama Öğretmen Rehber Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ
ARAŞTIRMA HAZIRLAMA ÖĞRETMEN REHBER KİTABI 21

Aktaş (2007); edebî metinleri öz ve şekil bakımından ayırarak incelemeksizin
zihniyet, yapı, tema, dil ve anlatım, metin ve gelenek, metinler arası ilişkiler

gibi başlıklar altında çözümlenmesini, anlam ve yorum başlıkları altında da
değerlendirilmesini önermektedir.

Araştırmalarda öğrenciyle birlikte yöntem belirlenirken edebiyatın kendine
özgü bu tartışmasının göz önünde bulundurulması ve alıntılanan kaynakların
ve diğer kaynakların bu bakışla öğretmenlerimizce bir kez daha gözden geçi-

rilmesi önerilir.

2.3.2. Araştırma Yönteminin Belirlenmesi

Araştırma yöntemi araştırmanın amacına ulaşması için izlenen yol, metottur.

Yöntem, araştırmanın nasıl yapılması gerektiğini sistematik olarak sunan bir
yol haritası gibidir. Bir araştırmada seçilen yöntem bilgiye hangi kuramsal ba-
kış açısı ile ulaşılabileceğini, doğal ve toplumsal dünyanın nasıl ele alınacağını,
verilerin hangi yollarla toplanacağını, elde edilen verilerin nasıl çözümlenebi-

leceğini ve nasıl yorumlanabileceğini belirleyen bilimsel kurallar bütünüdür.
Araştırma yöntemi ile araştırmanın kapsamı ile kuramsal ve kavramsal çerçe-
vesi belirlenir.

Bir araştırmada seçilecek yöntem; araştırmacının bakış açısına, araştırma ko-
nusuna ve amacına, araştırma sürecinde kullanılacak kaynaklara ve araştır-

macının becerilerine bağlıdır.

Sosyal bilimlerde farklı tasnifler olmakla birlikte genel olarak “Nicel” ve “Nitel”
olmak üzere iki tür araştırma yönteminden söz edilmektedir.

a. Nicel Araştırma Yöntemleri: “Nicel araştırmalar, sayısal olarak ölçü-
len değişkenler arasındaki ilişkileri incelemekte ve miktarla ilgilenmek-
tedir.” (Aslan, 2018: 105). Olaylar arasındaki ilişkilerin tanımlanmasında

sayısal verilerden yararlanılır. Genellikle matematiksel analizlerle değer-
lendirilebilecek olan çoklu sayıların toplamına gereksinim duyar. Bu tarz
araştırmalar belli bir boyut içinde çeşitli grupların benzerliklerinin, fark-
lılıklarının veya oranlarının belirlenmesini sağlamaktadır.

Nicel Araştırma Yöntemleri:

1. Keşfedici Araştırma
2. Kesin Sonuç Araştırmaları
o Betimsel Araştırma
o Tarama Modeli
o Korelasyonel (İlişkisel) Araştırma

o Nedensel-Karşılaştırma Araştırması
o Deneysel Araştırmalar