Page 22 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

5.4.3.1. Hazırlanması
5.4.3.1.1. Açık ve Netlik

Soruların açık ve net bir şekilde formüle edilmesi gerekir. Okuyucunun soruyu birden fazla şekilde yorum-
lamasına yol açabilecek belirsizliklerden kaçınılmalıdır. Soruların açıkça ifade edilmesi, öğrencilerin soruyu
yanlış anlamalarını önler ve daha adil bir değerlendirme sağlar.

Örnek Uygulama

Tema: Çocuk Hakları ve Eğitim
Öğrenme Çıktısı: Öğrenciler, her çocuğun eğitim alma hakkına sahip olduğunu ve bu hakkın, herhangi
bir ayrım gözetmeksizin tüm çocuklara eşit şekilde sağlanması gerektiğini anlarlar.
Süreç Bileşenleri:

a) Öğrenciler, çocuk hakları kavramını tanımlar.

b) Eğitim hakkının evrensel bir çocuk hakkı olduğunu fark eder ve bunun önemi üzerine tartışır.

c) Farklı koşullardaki çocukların eğitim erişiminde karşılaşabileceği zorlukları keşfeder.

ç) Eğitim hakkının her çocuğa eşit şekilde sunulmasının toplumsal adalet ve eşitlik açısından önemini
değerlendirir.

Soru: Eğitim alma hakkı herhangi bir ayrım gözetmeksizin tüm çocuklara eşit şekilde sağlanmalıdır.

Doğru ( )
Yanlış ( )

Açıklama: Bu soru ve ona eşlik eden öğrenme çıktısı ile süreç bileşenleri, öğrencilere çocuk hakları
ve özellikle eğitim hakkı konusunda derinlemesine düşünme fırsatı sunar. Ayrıca öğrencilerin sadece
kavramları anlamalarını değil aynı zamanda bu hakların toplumdaki uygulanışı ve önemi üzerine eleştirel
düşünmelerini sağlayarak bilgiyi pratik bir bağlamda kullanmalarını teşvik eder.

5.4.3.1.2. Belirli Bir Bilgiyi Test Etmek
Her soru öğrencilerin belirli bir kavramı veya bilgiyi anladıklarını doğrulamak için tasarlanmalıdır. Sorular,
öğrencilerin düşünme becerilerini ve konunun derinlemesine anlaşılmasını değerlendirecek şekilde hazırlan-
malıdır. Basit yapıda ve sadece belleğe dayalı soru hazırlamak yerine; açıklama, karşılaştırma, yorumlama,
genelleme ve uygulama gücünü ölçebilecek doğru-yanlış soruları hazırlanabilir.
5.4.3.1.3. Kapsamlılık

Bir doğru-yanlış sorusu, ölçülmek istenen öğrenme çıktısıyla doğrudan ilişkili olmalıdır. Sorular, öğrenme
çıktılarını doğrudan yansıtmalıdır. Doğru-yanlış soruları genellikle basit bilgiyi test etmek için daha uygundur.

5.4.3.2. Uygulanması

5.4.3.2.1. Dikkat Dağıtıcı Unsurlardan Kaçınma ve Eşit Ağırlıklı Dağılım
Sorular, öğrencilerin dikkatini dağıtabilecek gereksiz bilgiler içermemelidir. Sorunun odak noktasını bozabile-
cek unsurların olmamasına dikkat edilmelidir. Doğru ve yanlış seçeneklerinin yaklaşık eşit dağılımı önemlidir.
Doğru ve yanlış cevapların dengeli bir şekilde dağıtılması tahmin ederek doğru cevaba ulaşma şansını azaltır.
5.4.3.2.2. Adil Olma ve Kültürel Duyarlılık
Sorulara hem doğru hem de yanlış yanıtlar verme ihtimalinin olması gerekir. Soruların doğruluğu veya

22