Page 11 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 1
P. 11
Ergenlik Döneminde Değişim
Ergenlikte belirgin olabilecek fiziksel değişiklikler; yağlı cilt ve saç, sivilce ve vücut kokusudur
Çocuğunuzun organlarının birçoğunun boyutu ve kapasitesi değişecektir. Akciğer performansı artar, uzuvlar büyür, ke-
miklerin kalınlığı ve hacmi artar. Erkeklerde göğüs ve omuzlar genişler. Kızlarda kalça ve pelvis genişler. Ergenlikte kas
gücü ve büyüklüğü artar. Çocuğunuzun el-göz koordinasyonu, top yakalama ve fırlatma gibi motor becerilerle birlikte
zamanla gelişmeye devam eder. Baş, yüz ve eller gibi vücudun bazı kısımları diğer uzuvlardan ve gövdeden daha hızlı
büyüyebilir. Bu, çocuğunuzun bir süre orantısız görünmesine neden olabilir. Çocuklar bu dönemde çok hızlı büyüdükleri
için ağırlık merkezleri değişir ve beyinlerinin buna uyum sağlaması biraz zaman alabilir. Bu, çocuğunuzun dengesini
etkileyebilir. Bir süre biraz daha fazla sakarlık veya zayıf koordinasyon görebilirsiniz ve bu süre zarfında çocuğunuzun
yaralanma riski de artabilir. Bunun yanı sıra çocuğunuzun uyku düzeni değişir. Ergenlik dönemindeki çocuklar, ergenlik
başlamadan hemen önce olduğundan daha fazla uykuya ihtiyaç duyar.
Hızla değişen bir vücuda alışmak, gençlerin yeni şekillerinden ve görünümlerinden rahatsız olmalarına neden olabilir.
Bu nedenle çocuğunuzun aynanın karşısına geçip saatlerce saçını düzeltmeye çalıştığını görebilirsiniz. Gençlerin be-
densel gelişimlerinde asitmetri vardır, dolayısıyla her organ ya da uzuv aynı hızda büyümez. Bu nedenle bazen vücudun
bir kısmı gelişirken diğer bir kısmı ona yetişemediğinde de fiziksel gariplikler yaşayabilir. Buna ek olarak geç gelişim,
düşük benlik saygısına yol açabilir. Genel itibariyle de erkek ergenlerin bedenlerine dair algıları (beden imajları) kız er-
genlere kıyasla daha olumludur. Bunun nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
» Toplumsal kurallar/normlar: Toplumsal kurallar/normlar genellikle kadınlar için tipik olarak zayıflığı ve belirli
fiziksel özellikleri vurgulamakta ve belirli bir vücut tipini idealize etmektedir. Bu durum, kızların bu standartlara
uyma konusunda daha fazla baskı hissetmelerine ve beden yapılarından daha az memnun olmalarına yol açabil-
mektedir. Erkekler ise genellikle kaslı ve güçlü olmaya teşvik edilir. Bu anlamda toplumsal standartları karşılayan
gençlerin çevrelerinden daha olumlu tepkiler aldıkları, bu nedenle de daha olumlu bir beden imajı algısına sahip
oldukları söylenebilir.
» Medya etkisi: Zayıf vücut tiplerinin televizyon programlarında veya sosyal medyada tasvir edilmesi, erkeklere kı-
yasla kızlar için daha yaygındır ve gerçekçi olmayan güzellik standartlarına yol açabilmektedir. Medyada erkekle-
rin daha atletik temsilleri olsa da bu standartlara ulaşma baskısı erkek ergenler arasında farklı algılanabilmektedir.
» Akran karşılaştırması: Ergen kızlar, vücutlarını akranlarıyla daha sık ve eleştirel bir şekilde karşılaştırırlar. Eğer
ergen bir kızınız varsa onun en yakın kız arkadaşından daha az veya daha çok kilo alıp almadığına dair bir konuş-
masına şahit olmuş olmanız muhtemeldir.
» Beden memnuniyetsizliği: Araştırmalar, kadınların erkeklere kıyasla toplumsal güzellik standartlarını içselleştir-
meye ve beden memnuniyetsizliği yaşamaya daha yatkın olduğunu göstermektedir. Bunun bir sebebi ise erkekle-
rin ergenlikte vücutlarında kas yoğunluğu artarken kızların vücudunda kastan ziyade yağlanmanın artmasıdır. Bu
sebeple erkekler, ergenlik ilerledikçe vücutlarından daha hoşnut olurlar.
Özetle; fiziksel olgunlaşma genellikle gençler zihinsel, sosyal ve duygusal olarak olgunlaşmadan önce gerçekleşir. Er-
genlik döneminde hem erkek hem de kızlar bedenlerinin güzel görünüp görünmediğine ilişkin kaygılar yaşayabilirken
toplumsal normlar, medyanın etkisi ve akran karşılaştırmaları gibi nedenlerle erkek ergenlerin bedenlerine ilişkin mem-
nuniyetleri kızlardan genellikle daha fazladır.
Çocuğunuzun beden imajını olumlu veya olumsuz etkileyen kültürel özellikleriniz neler olabilir?
11
11