Page 45 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 1

Ergenlerin Gelişiminde Okullar

Diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak da çocuğunuzun eğitim hayatına katkı sunabilirsiniz. Farklı konularda
hizmet veren birçok farklı kurum ve kuruluş vardır. Belediyeler, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve mesleki topluluklar bun-
lara örnek olarak verilebilir. Sizler okulun ve öğrencilerin ihtiyaçlarına göre bu kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapabilir,
böylelikle eğitim öğretimin güçlendirilmesine katkıda bulunabilirsiniz. Örneğin bir ebeveyn okulda su tasarrufunu artırmak
için su tasarrufu ile ilgili çalışmalar yürüten bir dernekle okul yönetimi arasında iletişim kurulmasına aracılık ederek bu iki
kurumun iş birliği içinde çalışmasına yardımcı olabilir.

5. Diğer Etkenler

Yukarıda ifade ettiğimiz etkenlerin dışında gençlerin öğrenmesini etkileyen başka etkenler de vardır. Öğretmenler, okul
yöneticileri, okul ya da sınıf iklimi, ulusal ve küresel eğilimler gibi daha pek çok etken öğrencinin başarısını etkiler.
Gördüğünüz gibi çocuklarınızın başarısını etkileyen pek çok etken vardır. Bu nedenle onların derslerinde başarılı olması

için verimli ve sıkı çalışması çok önemli olsa da konuyu “Çalışan başarır, başaramayanlar çalışmayanlardır.” şeklinde ele
almak doğru değildir.

Helikopter Ebeveynlik

Ebeveyn katılımının gençlerin başarıları üzerinde olumlu etkileri olduğundan bahsettik. Burada bahset-
memiz gereken bir başka şey ise bu katılımın yanlış anlaşılması nedeniyle ortaya çıkabilen helikopter
ebeveynliktir. Helikopter ebeveynlik, çocuklarını yaşamlarının tam merkezine koyan ebeveynlerin tu-
tumlarını tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. Helikopter ebeveynler genellikle çocuklarına karşı aşırı
koruyucudurlar ve çocuklarının yaptığı her şeyi kontrol ederler. Çünkü çocuklarını kontrol etmezlerse
onların bir şeyleri mutlaka yanlış yapacağına inanırlar. Helikopter ebeveynler aynı zamanda maddi
kaynaklarının, zamanlarının ve enerjilerinin çoğunu çocukları için harcarlar. Çocuğun gündeminde sü-
rekli katılması gereken kurslar ya da etkinlikler vardır. Bununla birlikte bu etkinliklerle ilgili planlar da
çoğunlukla ebeveynler tarafından zaten yapılmıştır. Helikopter ebeveynler çocuklarının hangi kıyafeti
giyeceğine, saat kaçta evden çıkacağına, kaçta etkinlik alanında olacağına önceden karar vermiştir.
Bu ebeveynler, çocuklarının sorunlarla karşılaşmalarına tahammül edemezler. Çocukları bir sorunla
karşılaştığında ya kendi çözümlerini üretip bunu çocuğa dayatırlar ya da sorunu kendileri halletmeye
çalışırlar. Örneğin çocuğu sınıfındaki bir arkadaşı ile sorun yaşayan bir helikopter ebeveyn çocuğuna
“Yarın gidip ona, bunu yapmaya hakkı olmadığını söylüyorsun.” diyebilir ya da doğrudan çocuğun
arkadaşının ebeveynine telefon edip sorunu kendisi çözmeye çalışabilir. Tutumları sıklıkla kullandık-
ları kelimelere de yansır. Mesela bir helikopter ebeveyn çocuğunun akşam müzik kursuna gideceğini
ifade etmek için “Akşam müzik kursumuz var.” diyebilir. Oysaki kursu olan ebeveyn değil çocuktur. Bu
anlamda helikopter ebeveyni olan çocukların kendi yaşamları üzerinde neredeyse hiç kontrollerinin
olmadığını söylemek yanlış olmaz.

Çocuğun sağlıklı gelişimindeki en önemli etken kuşkusuz ailedir. Sağlıklı ve ilgili bir aileye sahip genç-
lerin ruh sağlığı daha yerindedir, kişiler arası ilişkileri daha iyidir, akademik başarıları daha yüksektir
ve kimlik gelişimleri daha sağlıklıdır. Buna karşı sizlerin, çocuğun yaşamına ilgisinin ve müdahalesinin
de bir sınırının olması gerekir. Elbette helikopter ebeveynlerin çoğu iyi niyetlidirler ve temel amaçları
çocuklarının sağlıklı, mutlu ve başarılı olmalarını sağlamaktır. Ancak çocuğunuzun yaşamına fazla
müdahale etmek çocuğun gelişimine olumlu katkı sağlamak bir yana ona zarar verebilir. Nitekim konu
ile ilgili yapılan çeşitli araştırmalar helikopter ebeveynlerin çocuklarının öz saygılarının ve öz yeterlik
duygularının daha düşük, kendi başına bir iş planlamakta daha çok zorlanan, depresyona ve kaygı
bozukluklarına daha eğilimli çocuklar olabileceklerini göstermektedir.

45
45