Page 77 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 2

Üniversite Hazırlık Sürecinde Ebeveyn Olmak

Çocuğun sınav öncesi yaşanan bu yoğun dönemde sürekli aynı hızda çalışması oldukça zordur. Çocuğun zaman zaman
ders çalışma isteğinin düşmesi, ebeveynlerin ders çalışma yerine ve süresine müdahale etmelerine neden olabilir. Bu
müdahaleler, çocukların öfkelenmesine ya da ebeveynlerine tepki göstermek için çalışmamalarına yol açabilir.

Makul Davranma

Ebeveynler “Bu sene çocuğumuzun sınav senesi hiçbir sosyal aktiviteye katılmamalıyız, misafir almamalıyız, tatile git-
memeliyiz.” gibi kurallar oluşturarak çocuklarını desteklemeyi hedefleyebilirler. Bu kuralların katı bir şekilde uygulanması
çocuğun baskı hissetmesine ve ebeveyn çocuk ilişkisinin olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Özellikle sınav tarihinin
yaklaştığı zamanlarda çocuğa yönelik abartılı olumlu veya olumsuz davranışlar sergilenmemesi, çocuğun sınavla ilgili
sakin kalınmasına yardımcı olur.
Ders Çalışma Davranışını Önemseme

Ergenlik döneminde çocuklar çoğunlukla yalnız kalmak istediklerini ifade edebilirler fakat onların da görülmek, duyul-
mak, onaylanmak, takdir edilmek gibi ihtiyaçları vardır. Ders çalışma esnasında aile bireylerinin özenli davranması,
gürültü yapmaması ve özellikle çalışma sonrası çocukla ilgilenmesi, çalışmasını abartmadan uygun bir dille övmesi
çocuğun güdülenmesi açısından olumlu bir etki oluşturabilir.

Sınır Koyma

Sınava hazırlık uzun bir süreçtir ve çocuğun bu süreci sağlıkla tamamlayabilmesi için kendini ifade edebileceği, ders
dışı etkinliklere ayırabileceği zamanlara ihtiyaçları vardır. Ebeveyn olarak bu ihtiyacı görmezden gelip yasaklar koymak
hem çocukla iletişimi yıpratır hem de etkin çalışma davranışını sekteye uğratır. Sınır koyma ise çocuğa bir beklenti ya da
kuralı ona kendini güvende hissettirerek öğretilen pozitif bir süreçtir. Tamamen kendine ayıracağı zamanları yasaklamak
ya da serbest bırakmak yerine birlikte bu zamanları planlayarak sınırlar oluşturulabilir. Ebeveynlerin ergenlik dönemin-
deki çocuklarına kendi kararlarını dayatması uygun bir tutum olmayabilir. Birlikte alınan kararlara çocuğun uyması ve
kararları yerine getirmesi daha mümkündür. Ebeveynler çocuğa sınır koyabilir, bu sınırlar belirlenirken çocukla açık, net
bir dille konuşulabilir. Ebeveynler çocukla yazılı bir anlaşma yapıp uyulacak kuralları belirleyebilir, isterlerse bu anlaşma
imza altına da alınabilir. Karar sürecine dâhil edilen çocuklar, bu kararlarının arkasında duracak ve yapması gerekenleri
yapmak için çaba sarf edecektir.
Beklentileri Gözden Geçirme

Ebeveynlerin çocuktan beklentilerinin ulaşılabilir ve gerçekçi olması, onun sınav kaygısı ile başa çıkmasında önemli
rol oynar. Ebeveynlerin geçmişte ulaşmak isteyip yarım bıraktığı hayalleri değil, çocuğun gerçekçi akademik istekleri
önemlidir.

77
77