Page 73 - Ortaöğretim Veli Rehberlik Kitabı 2

Üniversite Hazırlık Sürecinde Ebeveyn Olmak

Tutabilmeye Yönelik Öneriler

Gerçekçi Olmayan Düşünceleri Yeniden Oluşturma

Ebeveynlerin sınavlara yüklediği aşırı anlamlar hem kendi kişisel kaygılarını besler hem de çocuklarla iletişimi olumsuz etkiler.
Gerçekçi olmayan düşünceler bir duruma yönelik gerçeklerin sıklıkla abartılması ve aşırı genelleştirilmesidir. Bu düşün-
celerde tercihler yerine mutlaka olması gerekenler vardır, istek ve ihtiyaçlar zorunluluklarla ifade edilir. Bunları yeniden
düzenleyip daha esnek ve baş edilebilir bir şekle dönüştürmek sınav kaygısını yönetmeyi kolaylaştırabilir.

Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları kendinize uygun ifadelerle doldurunuz.
• “Senin için her fedakarlığı yapıyorum sen de …………......…..yapmalısın.”

• “Çocuğumun başarısı benim için ……………….....…… anlamını taşır.”

• “Çocuğumun…………...….sınavda başarısız olması …….……………………demektir.”
• “Çocuğum bu sınavda başarılı olamazsa …...........……….. olur.”

Not: Bölüm sonundaki tamamlanmış hâline ne kadar benzerlik gösterdiğini değerlendirebilirsiniz.

Sınav kaygısını etkileyen pek çok faktör vardır. Çocuğun akademik başarı beklentisi, kişilik özellikleri, arkadaş çevresi,
hedef belirsizliği, plansızlık, çalışma yöntemlerini bilmemesi bu faktörlerden birkaçıdır. Bu sebeple ebeveynlerin başarıyı
tek bir nedene bağlaması gerçekçi değildir. Birçok ebeveyn sınavla ilgili aşağıdakine benzer düşünceler taşır.

• “Senin için her fedakârlığı yapıyorum sen de sınavda çok iyi bir derece yapmalısın.”
• “Çocuğumun başarısı benim için ebeveynlik başarımı da ölçen bir kriterdir.”
• “Çocuğumun sınavda başarısız olması tüm emeklerimin boşa gitmesi demektir.”

• “Çocuğum bu sınavda başarılı olamazsa geleceği mahvolur.”

Ebeveynlerin sınav sürecine yönelik daha gerçekçi ve işlevsel düşünmeleri sınav kaygısının kendileri ve çocukları
üzerindeki baskısını azaltır. Örneğin:

“Çocuğum için tek hedef koyup onu zorlamak yerine alternatif seçenekler üretebilirim.”
“Her çocuk kendi hızında ilerler ve önemli olan çocuğumun akranları ile yarışması değil, kendi başarısını artırarak
devam etmesidir.”
“Bu sınav, çocuğumun hayatında başarılı olabileceği tek fırsat değildir.”

“Çocuğum benim yarım kalan hayallerimi tamamlamak zorunda değil.”

“Sınav başarısı hayat başarısı değildir. Çocuğum sınavla ölçülemeyen pek çok konuda başarılı olabilir.”

Boşluk doldurma etkinliğinde verdiğiniz cevaplarla yukarıda verilen cümleleri karşılaştırınız.
Düşüncelerinizi yeniden oluşturmak ebeveynlik yaklaşımınıza nasıl yansır? Neyi farklı yapıyor olursunuz?
Çocuğunuz bunu nasıl fark eder?

Fiziksel Egzersiz Yapma

Fiziksel egzersiz esnasında ve sonrasında mutlulukla ilişkili olduğu bilinen hormonlar salgılanmaktadır. Fiziksel eg-
zersizin kaygıyı azalttığı, yaşam kalitesini arttırdığı, strese karşı bireyin direnç geliştirmesine yardımcı etkileri olduğu
bilinmektedir. Yürüme, koşma, bisiklete binme, yüzme, eklem hareketliliğini koruyucu egzersizler vb. beyin yapısını güç-
lendirir ve öğrencinin öğrenmesini kolaylaştırır. Ebeveynlerin de fiziksel egzersiz yapmaları hem kendilerine iyi gelecek
hem de çocuklara rol model olacaktır.

73
73