Page 44 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2. ADIM

7. Mustafa Meraki Efendi eşinden ayrıldığı zaman elinde on üç 10. Tarık Buğra, “Türk Dili” dergisinin “Türk Romanında Kurtuluş
yaşında bir oğlu ile kundakta bir kızı bulunduğundan bir za- Savaşı Özel Sayısı”ndaki soruya verdiği cevapta, Küçük Ağa ile
man için zorunlu olarak evlenemedi. Kızına dadılık etmek için yaşantısı arasındaki yakın ilişkiden söz ediyordu. Çolak Salih’i
yaşı geçkince bir kadın aldı. O kadın çocuklara bakar, ihtiyar babasının bürosunda tanımış. 1921 ve 1922 Akşehir’inden hiç-
bir Rum kadın yukarı hizmetini görür, Ermeni bir kadın ise
bir zaman unutamadığı görüntüler kalmış kendisinde. Babasının
aşçılık ederdi. Nasıl? Evinin iç yönetimi size çok mu garip
defterlerinde İstanbullu Hoca, Topal Gazi (romandaki Çolak
geldi? Bizim Mustafa Meraki Efendi Batı özentili bir adamdı.
Salih), Ali Emmi, Doktor Minas, Çakırsaraylı ve öteki roman ki-
Hem de hangi Batı takıntılı adamlardandır, bilir misiniz? Hani
şileriyle ilgili satırlar varmış. Tarık Buğra o cevapta, roman ya-
ya bundan on beş yirmi yıl önce İstanbul’da Batı takıntılılar
zarının nasıl olması gerektiğini de söylüyor. “...Bir yazarın -bir
yok muydu? İşte onlardan. Hâli vakti pek yolunda hem de pek
yolunda olduğundan kendisi zaten Üsküdarlı olduğu ve ora- roman yazarının- bir bilim insanı gibi, tam o kadar objektif olma-
da güzel konağı, bağı, bahçesi dahi bulunduğu hâlde soyut sı gerektiğine inanıyorum.” Tarık Buğra’nın, romanını yazarken
alafranga, yani rahat yaşamak için bütün malını ucuza paha- yaşantısından yararlanmasının elbette büyük payı var Küçük
lıya bakmayarak satıp gelmiş, Tophane’nin Beyoğlu’na yakın Ağa’nın başarısında. Kişilerini yaşadıkları koşulların gerçekliği
bir mahallesinde arsasından güzel bir ev yaptırıp yerleşmişti. içinde ele alıyor; gelenekleri, yetişme koşullarını, yerleşik değer
Bu parçanın, anlatımı ve anlatıcısının nitelikleri dikkate yargılarını hiçbir zaman gözden ırak tutmuyor.
alındığında aşağıdaki akımlardan hangisiyle yazıldığı
Buna göre Tarık Buğra’nın aşağıdaki akımlardan hangisi-
söylenebilir?
ni benimsemesi beklenir?
A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm
A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm
D) Natüralizm E) Sembolizm
D) Sürrealizm E) Egzistansiyalizm

8. Edebiyatta modernizmin öncülerinden biri olarak kabul edi-
lir. Ezra Pound ile tanışıp onun tarzından etkilenir. Romana
getirdiği en bilinen yenilik bilinç akışı tekniğidir. Sanatçının
Bir Genç Adam Olarak Portresi’nde bu tekniğin kullanılması
sayesinde okuyucu, Stephen’ın zihninden geçen düşünceleri
bir olay örgüsüne ya da zamana bağlı kalmadan birebir oku-
ma imkânı bulur. Birey üzerinden özgürlük, sürgün gibi ev-
rensel temalar işler ve gelenekselin dışındaki özgün, oyuncu
bir dil kullanır. Eserlerinde modernizmin tüm ögelerinin, yani
gelenekten uzaklaşma isteğinin, kişinin evrendeki konumuna
ve yükümlülüklerine farklı bir açıdan bakma ve yeni biçimler
oluşturma isteği görülür.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
11. Eserde Oskar’ın otuz yaşına kadarki yaşantılarını anlatır.
A) Virginia Woolf Roman kahramanı Oskar Matzareth, kulakları delik, ruhsal
B) James Joyce gelişimini daha doğmadan tamamlamış ve bundan sonra ise
C) Jane Austen bu gelişimin örneklerini ortaya koymaya çalışan birisidir. Otuz
yaşında ruh hastalıkları kliniğinde yatarken kendi hayat hikâ-
D) George Orwell
yesini, alışılmamış bir bakış açısından anlatır. Taşçı ustalı-
E) Marcel Proust
ğından, cephe tiyatrosu sanatçılığına, modellikten, caz şarkı-
cılığına birçok işle uğraşan Oskar; aslında bu davranışlarıyla
toplumdaki problemleri, çelişkileri, yanlışlıkları ve toplumun
9. ---- sanatçıları bilinçaltındakileri dışa vurarak eserlerini oluştu- aksayan yönlerini ortaya koymaya çalışır. Büyüklerin dünyası
rurlar. Akıl ve mantık değersizdir. İnsanı yönlendiren içgüdü- ona göre anlamsız olduğundan büyümeme kararı alır.
lerdir, bilinçaltıdır onlara göre. ---- in temsilcileri ise geçmişe
Bu parçada hakkında bilgi verilen eser aşağıdakilerden
ve durgun davranışa düşmandır. İçinde bulunulan zamanın
hangisidir?
ve geleceğin dinamizmine yönelmiş, bu hareketliliğin sesini
şiirleriyle duyurmuşlardır. A) Teneke Trampet
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler- B) Satranç
den hangileri getirilmelidir?
C) Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu
A) Sürrealizm - fütürizm B) Realizm - natüralizm
D) Kayıp Zamanın İzinde
C) Sembolizm - sürrealizm D) Parnasizm - klasisizm
E) Çizgili Pijamalı Çocuk
E) Dadaizm - fütürizm

44