Page 40 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 40

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                                                                       3. ADIM




        7.   I. Giryân o leylî-veş n’ola sahrâya salsa Bâkiyi  10.  “Beni ağlan beni kim üstüme gelmez ölicek
               Mecnûnun âb-ı çeşmine hâk-ı beyâban teşnedür         Bir avuç toprak atar bâd-ı sabâdan gayrı.” Necâtî (15. yy.)
             II. Ey Fuzûlî kalmamış gavgâ-ı Mecnun’dan eser
               Gâlibâ efsâne-i Leylî getürmüş hâb ana              “Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge

            Aşağıdakilerin hangisi bu şiir parçalarının ortak özelliği       Ne açar kimse kapum bâd-ı sabâdan gayri.” Fuzûlî (16. yy.)
            değildir?
                                                                   Farklı şairlerin eserlerinden alınmış bu beyitler aşağıda-
            A) Tema          B) Nazım birimi       C) Ölçü         kilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?
                     D) Dil ve üslup   E) Kafiye düzeni            A) Şathiye        B) Devriye       C) Nazire
                                                                                   D) Iydiyye       E) Fahriye





                                                               11.  Aşağıdaki  beyitlerin  hangisi  kasidenin  parantez  içinde
                                                                   verilen bölümlerini örneklemez?

        2021 AYT                                                   A)  Bu şehr-i Stanbul ki bî-misl ü bahâdır
                                                                      Bir sengine yek-pâre Acem mülkü fedadır
        8.   Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid zamanında şiirler yazmış-
            tır. Şiirleri, o daha hayattayken, bütün Anadolu ve Rumeli’ye                       (Nesib)
            yayıldığı gibi Hüseyin Baykara’nın Herat’taki sarayında dahi   B)  Her sözüm gülşen-i ma’nâya gönül bezminden
            okunur  olmuş,  kendisinden  sonraki  şairleri  de  etkilemiştir.
                                                                         Gül gibi renkli nergis gibi mestâne gelir
            Türk  edebiyatı  tarihinde  Şeyhi  ile  Necati  arasında  yetişen
            şairlerin en tanınmışlarındandır. Onun “kerem”, “benefşe” ve                        (Fahriye)
            “âb” redifli kasideleri, bilinen eserleri arasındadır.  C)  Heman efendisini eylesin Hudâ dâ’im

            Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerin hangisidir?        Kerem eder komaz elbette bendesin bî-kâr
                                                                                                (Dua)
            A) Süleyman Çelebi        B) Ahmet Paşa
                                                                   D)  Hazret-i Sultân-ı Gâzî Hân Murâd ol şâh kim
            C) Sehi Bey               D) Taşlıcalı Yahya
                                                                         Nev-bahâr-ı adli dünyâyı gülistân eyledi
                              E) Âşık Paşa
                                                                                                (Methiye)
                                                                   E)  Sepîde-dem ki olup dîde h‘âbdan bîdâr
                                                                         Hurûşa başladı nâ-gâh serde derd-i humâr

                                                                                               (Girizgâh)




                                                               12.       I. Allah’a yakarış ve niyaz bildiren kasidelerdir.
        2021 AYT
                                                                          II. Padişah,  sadrazam,  şeyhülislam  gibi  devlet  adamlarını
        9.   Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin “fahriye” bölü-  öven kasidelerdir.
            münden alınmış olabilir?
                                                                        III. Bir  kimseyi,  olay  veya  durumu  yermek  (eleştirmek)  için
            A)  Lâle-hadler yine gülşende neler itmediler             yazılan kasidelerdir.
               Servi yürütmediler gonceyi söyletmediler
                                                                          IV.  Birinin ölümünden duyulan üzüntüyü dile getiren kasidelerdir.
            B)  Ayagı yer mi basar zülfüne ber-dâr olanun
                                                                   Aşağıdakilerden hangisi numaranmış tanımlardan biriyle
               Zevk ü şevk ile virür cân u seri döne döne
                                                                   ilişkilendirilemez?
            C)  Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dil-ber Nedîm
                                                                   A) Münacaat
               Bir perî-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana
                                                                   B) Hicviye
            D)  Görüp bu hâli gül-istanda dondu cedvel-i âb
               Bahâra dek duramaz korkarım kenâr çizer             C) Tevhit
                                                                   D) Mersiye
            E)  Arab u Rûm’da üstâd-ı sühandır Vehbî
               Acemî oldu yanında şuârası Acem’in                  E) Methiye



         40
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45