Page 40 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 40
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 3. ADIM
7. I. Giryân o leylî-veş n’ola sahrâya salsa Bâkiyi 10. “Beni ağlan beni kim üstüme gelmez ölicek
Mecnûnun âb-ı çeşmine hâk-ı beyâban teşnedür Bir avuç toprak atar bâd-ı sabâdan gayrı.” Necâtî (15. yy.)
II. Ey Fuzûlî kalmamış gavgâ-ı Mecnun’dan eser
Gâlibâ efsâne-i Leylî getürmüş hâb ana “Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
Aşağıdakilerin hangisi bu şiir parçalarının ortak özelliği Ne açar kimse kapum bâd-ı sabâdan gayri.” Fuzûlî (16. yy.)
değildir?
Farklı şairlerin eserlerinden alınmış bu beyitler aşağıda-
A) Tema B) Nazım birimi C) Ölçü kilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?
D) Dil ve üslup E) Kafiye düzeni A) Şathiye B) Devriye C) Nazire
D) Iydiyye E) Fahriye
11. Aşağıdaki beyitlerin hangisi kasidenin parantez içinde
verilen bölümlerini örneklemez?
2021 AYT A) Bu şehr-i Stanbul ki bî-misl ü bahâdır
Bir sengine yek-pâre Acem mülkü fedadır
8. Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid zamanında şiirler yazmış-
tır. Şiirleri, o daha hayattayken, bütün Anadolu ve Rumeli’ye (Nesib)
yayıldığı gibi Hüseyin Baykara’nın Herat’taki sarayında dahi B) Her sözüm gülşen-i ma’nâya gönül bezminden
okunur olmuş, kendisinden sonraki şairleri de etkilemiştir.
Gül gibi renkli nergis gibi mestâne gelir
Türk edebiyatı tarihinde Şeyhi ile Necati arasında yetişen
şairlerin en tanınmışlarındandır. Onun “kerem”, “benefşe” ve (Fahriye)
“âb” redifli kasideleri, bilinen eserleri arasındadır. C) Heman efendisini eylesin Hudâ dâ’im
Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerin hangisidir? Kerem eder komaz elbette bendesin bî-kâr
(Dua)
A) Süleyman Çelebi B) Ahmet Paşa
D) Hazret-i Sultân-ı Gâzî Hân Murâd ol şâh kim
C) Sehi Bey D) Taşlıcalı Yahya
Nev-bahâr-ı adli dünyâyı gülistân eyledi
E) Âşık Paşa
(Methiye)
E) Sepîde-dem ki olup dîde h‘âbdan bîdâr
Hurûşa başladı nâ-gâh serde derd-i humâr
(Girizgâh)
12. I. Allah’a yakarış ve niyaz bildiren kasidelerdir.
2021 AYT
II. Padişah, sadrazam, şeyhülislam gibi devlet adamlarını
9. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin “fahriye” bölü- öven kasidelerdir.
münden alınmış olabilir?
III. Bir kimseyi, olay veya durumu yermek (eleştirmek) için
A) Lâle-hadler yine gülşende neler itmediler yazılan kasidelerdir.
Servi yürütmediler gonceyi söyletmediler
IV. Birinin ölümünden duyulan üzüntüyü dile getiren kasidelerdir.
B) Ayagı yer mi basar zülfüne ber-dâr olanun
Aşağıdakilerden hangisi numaranmış tanımlardan biriyle
Zevk ü şevk ile virür cân u seri döne döne
ilişkilendirilemez?
C) Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dil-ber Nedîm
A) Münacaat
Bir perî-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana
B) Hicviye
D) Görüp bu hâli gül-istanda dondu cedvel-i âb
Bahâra dek duramaz korkarım kenâr çizer C) Tevhit
D) Mersiye
E) Arab u Rûm’da üstâd-ı sühandır Vehbî
Acemî oldu yanında şuârası Acem’in E) Methiye
40