Page 35 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 1.
ADIM
Halk - Divan Şiiri

1. Koşmalar konularına göre çeşitlilik göstermektedir. Aşk, sev- 4. (I) Türküler, yapıları bakımından iki bölümden oluşur. (II) İlk
gi, doğa, insan ve hayvan güzelliklerini anlatan lirik koşmala- bölüm, miyan adı verilen ve türkünün asıl sözlerinin yer al-
ra ---- ; yiğitlik, kahramanlık, savaş gibi konuları işleyen koş- dığı bölümdür. (III) İkinci bölüm ise her bendin sonunda tek-
malara ----; bir kişiyi veya toplumu eleştiren koşmalara ----; bir rar edilen nakarat bölümüdür. (IV) Bu bölüm, bağlama ya da
kişinin ölümü üzerine duyulan üzüntüyü anlatmak amacıyla kavuştak adıyla da anılır. (V) Dize sayısı, bent ve kavuştak
söylenen koşmalara---- denilmektedir. bölümlerine göre değişiklik göstermez.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler-
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde bilgi
den hangileri getirilmelidir?
yanlışı vardır?
A) koçaklama - ağıt - taşlama - güzelleme
A) I ve II B) I ve III C) II ve V
B) güzelleme - koçaklama - taşlama - ağıt
D) III ve IV E) IV ve V
C) taşlama - güzelleme - koçaklama - ağıt
D) güzelleme - taşlama - ağıt - koçaklama
E) güzelleme - koçaklama - ağıt - taşlama 5. Deli gönül ile düştük bir cenge,
Hikmeti sorulmaz iştir bu gönül.
Günden güne girer her türlü renge,
2. I. Sevdiğim cânım yolunda hâke yeksân olduğum Bazı solar gâh kumaştır bu gönül.
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum
Ey benim aşkında bülbül gibi nâlân olduğum Bu dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinin hangisinden
Îyddir çık nâz ile seyrâna kurbân olduğum alınmış olabilir?

A) Koşma B) Varsağı C) Semai
II. Ela gözlerini sevdiğim dilber, D) Şathiye E) Mâni
Her gülün sözüne bülbül uyar mı?
Ben bir divaneyim bir şey bilmem ya,
Güzel olmayanı gönül sever mi? 6. Bi-hamdi’llâh şeref buldı yine mülk-i Süleymânî
Numaralanmış dörtlüklerde aşağıdakilerden hangisi Cülûs itdi saâdet tahtına İskender-i sânî
ortaktır?
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ölçü B) Kafiye düzeni
A) Telmih sanatına başvurulduğu
C) Bağlı olduğu gelenek D) Nazım şekli
B Cülûsiye türünden alındığı
E) Tema
C) Gazel ile konu olarak benzeştiği
D) Ahenk unsurlarından yararlanıldığı
3. “Dünyayı bir yana, seni bir yana koysalar yine de bana sen E) Divan şiiri geleneğine ait olduğu
gereksin, ey vefasız, sen!”
Bu açıklamanın aşağıdaki beyitlerden hangisine ait oldu-
ğu söylenebilir?

A) Dünyâyı girişmeyle esir eyledi bilmem
Câdû mıdır ol gamze-i fettân ne belâdır
B) Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi virân olsa
Ne cihân olsa ne cân olsa ne hicrân olsa 7. Aşağıdakilerin hangisinde divan şiirinin beyitlerle kuru-
C) Seni dünyâ gibi yalancı vü yüze gülici lan nazım biçimleri birlikte verilmiştir?
Bilmez ol ahd ü amân derler idi gerçek imiş A) gazel - rubai - kaside

D) Dünyâyı bir yana kosalar bir yana seni B) tuyuğ - murabba - mesnevi
Bana seni gerek seni ey bîvefâ seni
C) gazel - mesnevi - kıt’a
E) Minnet Hudâ’ya devlet-i dünyâ fenâ bulur D) şarkı - muhammes - müstezat
Bâkî kalur sahîfe-i âlemde adumuz
E) kaside - kıt’a - tuyuğ

35