Page 34 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2. ADIM

5. Aşağıdaki parçaların hangisi ilahi bakış açısıyla kaleme 8. Öyküleyici anlatım, olay hikâyelerinde çokça başvurulan bir
alınmıştır? anlatım biçimidir. Bu anlatım biçiminde amaç, okuyucuyu bir
olayın içinde yaşatmaktır. Okur olayın içine çekilerek kurgu-
A) İçimde yıllardan beri duymadığım bir heyecan var. Size
nun bir parçası hâline getirilir.
bu mektubu atacağım. Biz kırk sene evvel de böyle mek-
tup atardık. Aşağıdaki parçaların hangisinde sözü edilen anlatım
B) Küçük Hasan bir şeyler mırıldandı. Sonra güğümünü ala- yöntemine başvurulmuştur?
rak istasyon duvarının kar tutmayan bir kenarına çömeldi.
A) Deniz ve denizciliğe ait sözler, birkaç yıl önce deniz kıyısı
Kar, adamakıllı serpiştirmeye başlamıştı.
kumlarının üzerinde, deniz böceklerinin sedefli ve pırıltılı
C) Kesik kesik öksürmeye başladı. Çatlak elleriyle gözlerini kabuklarını ilk gördüğüm zamanki kadar güzeldi zihnim-
silerek dizlerinin üstüne yuvarlandı. Kalktı fakat beş altı de. Örneğin “cunda yelkenleri” sözü yani asıl yelkenlerin
adım sonra tekrar düştü. iki yanında kanat gibi açılan yelkenler, gönlümde bayağı
bir yer tutuyordu.
D) Abim sabahları okula gidiyor, öğlenden sonra da babamın
yanına uğrayıp akşama birlikte dönüyorlardı eve. Babamla B) Dış ticaretimizin geliştirilmesi, ekonomimizin dışa açılarak
abim gittikten sonra komşu kadınlar geliyorlardı bazen. dünya ekonomisiyle bütünleşmesi ve diğer ekonomik he-
deflerimizin gerçekleştirilmesi açısından son derece önemli
E) Hayvan sesleri daha yakınlaşmış, yolun ilerisinde, karların
fonksiyona sahip denizcilik sektörümüz hızla gelişmeye
arasında, birtakım karaltılar belirip tekrar kaybolmaya başla-
devam etmektedir. Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemiz âdeta
mıştı. Dizlerinin artık kendisini taşıyamayacağını hissetti.
denizciliği yeniden keşfetmiş, 2002 yılından günümüze 100
binden fazla kişiye amatör denizci belgesi verilmiştir.
C) Etkileyici bir karışım: ıssız kumsallar, kömür yüklü katar-
6. I. Yaşlı bir amca fırına girdi, “Ekmekler taze mi?” dedi. Fı- lar, dev ağaçlar, Yörük köyleri ve Karadeniz’in kumlara
rıncı çırağı çocuk: “Taze amca, yarım saat oldu ocaktan gömülmemiş tek antik şehri… Zonguldak ve Karabük sı-
çıkalı.” “Yiyince anlayacağız artık, ver bakalım iki tane.” nırlarında, Batı Karadeniz hattındaki Yeşil Rota’nın vaat-
“Bizde bayat ekmek olmaz amca, mis bunlar!” leri sadece nostalji değil, bolca da sürpriz içeriyor.
II. Adam, ağır adımlarla yola koyuldu. Kafası bulanıktı. “Bu- D) Koyu yeşil ladin ormanın içinden yükselen rengârenk bir
gün çok mu asabiyim acaba? Dışarı çıktığımdan beridir kayalık… Dik duvarları, farklı özellikteki rotaları, çatlakla-
huzursuzum, içimde bir karamsarlık var ama ne olduğunu rı, benzersiz manzarasıyla kaya tırmanışı sporu için bir
bir türlü çözemedim.” diye düşünüp huzursuzluğunun ne- hazine. Trabzon’un Düzköy ilçesinde Şahinkaya adı veri-
denini anlamaya çalıştı. len kireç taşı kütlesi, şimdiden sporcuların gözdesi oldu.

Numaralanmış parçalarda başvurulan anlatım teknikleri E) Halil Usta’dan korka korka bilgi isterdim. Söyledikleriyle
aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? içten ilgilendiğimi görünce kaşlarının çatıklığı hızla çö-
zülürdü. Böyle zamanlarda çekici, tabanlara acele acele
A) Anlatma - Diyalog B) Diyalog - İç çözümleme
çivi çakan bir öç aracı olmaktan çıkardı. Artık o, babamın
C) Anlatma - Bilinç akışı D) Diyalog - İç monolog içimde yaratmak istediği kara ve toprak dostluğunun nalı-
E) Anlatma - Özetleme na da mıhına da pasına da vururdu.

7. On dört yaşlarındaydım, okula yeni gidiyordum. Yazın bir yaz- 9. İnsana yönelik özgün bakışıyla edebiyatımızın en önemli ya-
lığa çıkmak, alışılagelen bir şeydi; o yıl da evimizi kendi başına zarlarından biri oldu. O daha çok, halkın içinden gelen sıra-
bırakmış, sıcakları geçirecek bir yere kaçmıştık. Bir gün, evde dan insanı konu edinmiştir. Kendisi de o sıradan insanların
bırakılmış kitaplarımdan birkaçını almayı gerekli görerek okul- arasına karışmış ya da uzaktan onları gözlemlemiş, sonra
dan çıktıktan sonra eve uğramak için anahtarı yanıma almıştım. onları öykülerine konu etmiştir.
Akşamüstü geçerken uğradım ve kapıyı açarak aylardır kullanıl-
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan yazarın iş-
mayan bu boş eve girdim. Boş bir eve girmek, insana ufak bir
lediği konulardan biri olamaz?
korku titremesi vermekten geri kalmaz.
A) Köprü altlarında yaşayan evsiz insanların yaşamı
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
B) Ekmeğini denizden zorlukla çıkaran balıkçılar
A) Durum hikâyesinden alınmıştır.
C) İstanbul’un kenar mahallelerinde yaşayan insanların ge-
B) Hikâyenin serim bölümüdür. çim sıkıntısı

C) Okuyucuda merak duygusu uyandırmaktadır.
D) Güneşli yaz gününde mahallede top oynayan çocuklar
D) Kahraman anlatıcının bakış açısı kullanılmıştır. E) Batı’yı sadece giyim, kuşam, yeme-içme kültürü olarak
E) Zaman ile ilgili bilgi verilmiştir. algılayan mirasyedi

32