Page 33 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 3.
ADIM
İslamiyet Öncesi - Geçiş Dönemi

2020 AYT 4. I. Begler atın argurup
1. Kadgu anı torgurup
Eser Adı Eser Özelliği
Mengzi yüzi sargarıp
• Ahmet Yesevi ve dervişleri
tarafından öne çıkarılan bir Kürküm angar türtülür
I. Divân-ı Hikmet
türe ait şiirlerin toplandığı eser Beyler atlarını yordular;
II. Muhakemetü’l olarak bilinir.
Kaygı (ve keder) onları zayıflattı.
Lugateyn
• Kaşgarlı Mahmut tarafından
Bet ve benizleri (öyle) sarardı (ki)
III. Atabetü’l Hakayık yazılan bu eser, Türkçe-
(yüzlerine) safran sürülmüş (sanırsınız).
IV. Dede Korkut Kitabı Arapça sözlük niteliğindedir...
V. Divânu Lugâti’t-Türk • Birçok hikâyeden oluşan bu II. Tümen çeçek tizildi
eser, Oğuzların sosyokültürel Bükünden ol yazıldı
hayatını kurgusal bir anlatımla
Üküş yatıp özeldi
ele alır.
Yirde kopa adrışur
On binlerce çiçek sıra sıra dizildi.
Yukarıdaki eser adları ile özellikleri eşleştirildiğinde hangi
iki eser adı dışta kalır? (ve düğüm hâlindeki) tomurcuklarından çözüldü.
(Belli ki yer altında) uzun süre yatmaktan sıkılmışlardı.
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
(Şimdi, hepsi de) yerden biterek birbirlerinden ayrılıyorlardı.
D) III ve V E) IV ve V
Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dörtlüklerin or-
2. (I) Kutadgu Bilig’de, İslami eserlerdeki akışa uygun olarak tak özelliklerinden biri değildir?
Allah (tevhit, münacat), Hz. Peygamber (naat) ve dört hali-
fe övgüsü, ardından geçiş niteliğindeki bahar mevsimi tasviri A) Sözlü edebiyat ürünü olması
ile hükümdara yazılmış bir kaside yer alır. (II) İnsanoğlunun B) Rediflere yer verilmesi
değeri, dilin meziyeti ve kusuru, kitap sahibinin özrü, bilgi ve
aklın meziyet ve faydaları gibi konular üzerinde durulduktan C) 7’li hece ölçüsünün kullanılması
sonra asıl bölüme geçilir. (III) Asıl bölüm, içerik bakımından D) Bir sagudan alınmış olması
iki kısma ayrılabilir; birinci kısım hükümdar Kün Togdı ve E) Mübalağa sanatına yer verilmesi
vezir Ay Toldı karakterlerine odaklanır. (IV) İkinci bölümün
çatışması ise Ögdülmiş ile Odgurmış arasındaki diyalogla
dramatize edilir. (V) Eser, Saltuk Buğra Han’a nasihat, Hz.
Peygamber’e ve Dört Halife’ye selam ile biter.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V
5. Biliglik er bilinge,
Taş kurşansa kaş bolır,
Biligsizning yanınga
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
Altın koysa taş bolır
A) Orhun Abideleri ile ilgili en eski bahis 13. yüzyılda Cüvey-
(Bilgili insan beline taş kuşansa kaş olur. Bilgisizin yanına al-
nî tarafından yazılan Târîh-i Cihangüşâ’dır.
tın konsa taş olur.)
B) Türkiye’de Köktürk Yazıtları’nı ilk tanıtan bilim adamı Ne-
Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
cip Âsım’dır.
C) Orhun Abideleri’nin harf sisteminin çözülmesinde yazıt- A) İslamiyet Öncesi Dönemi’ne ait bir üründür.
larda bulunan Çince metinler önemli birer ipucu olmuştur. B) Hece ölçüsü kullanılmıştır.

D) Abidelerin harf sisteminin tam çözümü Reşit Rahmeti C) Yuğ töreninde söylenen bir dörtlüktür.
Arat tarafından 1893 yılında gerçekleştirilmiştir.
D) Redif ve uyak kullanılmıştır.
E) Köktürk alfabesi 38 harften oluşur. Bunlardan 4’ü ünlü,
E) Arı (sade) bir Türkçe kullanılmıştır.
31’i ünsüz, 3’ü çift ünsüz sesler için kullanılır.

33