Page 85 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
Siyaset Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri

1. Cicero için devlet tabii bir yapıdır. Tabiat; insanlara, kendi 3. Bir mimar, büyük bir yapıya başlamadan önce, yapının ağır-
hemcinslerini sevmeyi, onlara yaklaşmayı, birbirlerine iyilik lığını taşıyıp taşıyamayacağını anlamak için nasıl toprağı in-
yapmalarını emretmektedir. İnsanlar için başıboş bir yaşam celer ve sondalarsa bilge yasacı da oturup doğrudan yasaları
söz konusu olamaz. İnsan doğası gereği ancak kendi hem- kaleme almaz; önce, yasaları hangi halk için yazacaksa o
cinsleriyle toplu bir halde yaşayabilir. Bu topluluğun gruplaş- halkın bunları taşıyıp taşıyamayacağını araştırır.
manın vücuda gelmesinde ilk sebep, insanın yalnız başına J.J.Rousseau’nun “Toplum Sözleşmesi” adlı eserinden
yaşayabilecek bir mahlûk olmamasıdır. Sonuç olarak insan alınan bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
topluluklarının ilk evresi olan ailenin bu tarzda genişlemesi ve ulaşılabilir?
büyümesiyle, devlet de vücuda gelmiş olmaktadır.
A) Yasaların yaptırım gücü vardır.
Bu parçadan devletle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine B) Bilge kişiler yasa yapmalıdır.
ulaşılamaz?
C) Yasa yapıcılar, yasayı kullanacak insanları tanımalıdır.
A) Kaynağını doğadan alan bir kurumdur. D) Halk, yasa yapma sürecine aktif olarak katılmalıdır.

B) İnsanların birbiri ile olan ilişkilerini düzenler. E) Yasalar adalet ilkesi üzerine temellendirilmelidir.
C) Toplumsal yaşamın ortaya çıkardığı zorunluluktur.
D) Bireyin sosyalleşme mecburiyetinin bir sonucudur. 4. İbn Haldun’a göre insanın besinini tek başına elde etmeye
E) İnsanların sonradan oluşturduğu bir çatıdır. ve güvenliğini sağlamaya gücü yetmez. Bu kaygıları nede-
niyle devlet kurarlar. Devlet için doğuş, gelişme, yaşlanma
dönemlerinden sonra ölüp gitme zorunludur. Devletler yıkılır,
yıkılanın yerine yenisi gelir. Yeni devleti de ya yıkılan devletin
kurucusu olan toplum ya da başka bir toplum kurar. Ama ne
olursa olsun toplum için yok oluş yoktur. Bir başka toplum
içinde erimiş olsa bile.
İbn Haldun’un görüşlerini yansıtan bu parçaya dayanarak
aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?
A) Toplumlar daima yenilenerek kalıcılığını sürdürürler.
B) Devlet insanların ihtiyaçlarının karşılanmasında bir araç
durumundadır.
C) Devletlerin hüküm süresi canlı bir organizmaya benzer.
D) Devletin çöküşü hiçbir toplumun kaçınamayacağı bir
2. Montesquieu: “Eğer bir devlette yasama, yürütme ve yargı durumdur.
yetkileri aynı kişi ya da organda toplanırsa özgürlük ortadan
E) Devlet insanlar arası anlaşmadan kurulmuş yapay bir
kalkar. Çünkü böyle bir durumda birey özgürlüklerini ve ya-
kurumdur.
şamlarını tehlikeye sokan bir güç meydana gelmiş olur. Bu
üç erk, ister bir kişi, ister yüksek memurlar, ister aristokratlar
ve isterse halk olsun, aynı kesimin elinde toplandığı takdirde 5. Locke’a göre insanlar doğuştan yaşama, özgürlük ve mülki-
devletteki her şey yıkılır. Fakat bu üç erk ayrı organların elin- yet hakkına sahiptirler. Bu temel haklarını korumak için in-
de olur ve bu organlar birbirini denetlerse bireylerin özgürlük- sanlar bir araya gelir sözleşme yaparak devletin ortaya çık-
leri korunmuş olacaktır.” demiştir. masına sebep olur. Devlet bireylerin haklarını koruyamadığı
takdirde devlete itaat etme zorunluluğu ortadan kalkar.
Montesquieu bu görüşleriyle aşağıdakilerden hangisini
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
önermiştir?
A) Devlet bireylerin rızası sonucu ortaya çıkar.
A) Monarşik devlet yapılanmasını
B) Devletin görevi bireylerin hizmetinde olmaktır.
B) Güçler ayrılığı ilkesini
C) Devlet bireylerden önce gelir ve onlardan sonra da var
C) Halkın halk tarafından yönetilmesini
olacaktır.
D) Devletin egemen güç olması gerektiğini
D) Önemli olan devlet değil, bireylerin haklarıdır.
E) Yönetimde bilge insanların otorite olmasını E) Bireylerin dokunulmaz nitelikte temel hakları vardır.

85