Page 87 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
Siyaset Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri

2019 TYT 2020 TYT

1. Her insanın sağlığını korumak kendi sorumluluğundadır ve 3. Ütopyalar, toplumsal ve siyasal düzenin sorunlu yanlarına
kendisine bırakılmalıdır. Bir kişi sağlığını veya mülklerini ko- işaret eden ve söz konusu sorunlara çözüm önerisi sunan
ruma konusunda ihmalkâr davranırsa devlet özel bir yasay- kurgusal düzen tasarımlarıdır. Bu özellikleri nedeniyle düşün-
la bu tür bir kimsenin yoksullaşmasını veya hastalanmasını ce tarihinde genellikle olumlu bir rolü olduğu düşünülen ütop-
engelleyebilir mi? Kanunlar, mümkün olduğu kadar, vatan- yaların, öte yandan bazı açılardan eleştirilmesi de söz konu-
daşların mülkiyetinin ve sağlığının başkalarının sahtekârlığı sudur. Bu eleştirilerin başında ütopyaların, sundukları toplum
ve şiddeti yüzünden zarar görmemelerini sağlar. Ancak ka- modellerinin değişmez niteliklere sahip olarak kurgulanmaları
nunlar, bireyleri mülkiyetlerine ve sağlıklarına yönelik kendi nedeniyle aslında değişime kapalı ve dolayısıyla tarihsiz sis-
ihmalkârlıklarından korumazlar; çünkü hiç kimse, istesin iste- temler öngörmeleri gelir. Bu yüzden her ne kadar arzulanan
mesin, zengin veya sağlıklı olmaya mecbur edilemez. bir yaşama işaret etse de ütopyalar bir yanıyla totaliter bir
yapı örneği sergiler.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
Bu parçada ütopyalarla ilgili anlatılmak istenen aşağıda-
A) Bireyin yaşamında gerekli olan araçlar devlet eliyle
kilerden hangisidir?
dağıtılmalıdır.
A) Durağan toplum modelleri oluşturmaları
B) Devlet sadece bireysel hakların başkaları tarafından ihlali
durumunda müdahale etmelidir. B) Çözüm önerilerinin geçici olduğu
C) Devlet, vatandaşların can ve mal güvenliğini her koşulda C) Gerçek hayatta uygulanmalarının zor olduğu
sağlamalıdır.
D) Öznel bakış açılarını yansıttığı
D) Düzenin sağlanması için devlet bütün toplumsal meka-
E) Bireysel özgürlükleri öne çıkardığı
nizmalara müdahale eder.
E) Sağlıklı bir toplum ancak bireylerin devlete tam itaati ile
gerçekleşir.

2018 TYT

2. Rawls’a göre aristokrasiyle yönetilen veya kast sisteminin
hâkim olduğu toplumlar adil değildir. Çünkü onlar insanın
doğuştan gelen farklı özelliklerini kendilerine göre üstün gö-
rüp içselleştirmiş, bu özellikleri devletin temeli yapmışlardır.
4. Toplumdaki düzeni, bireysel vicdanlar sağlayamaz. Çünkü
Ancak Rawls için doğadaki bu rastlantısal durumlar, ölüm gibi
vicdanın zorlama ve yaptırım gücü yoktur. Bundan dolayı top-
değiştirilemez değildir. Eğer toplumsal sistemdeki kurumlar
lumsal yaşamda bireylerin ilişkilerini ve haklarını düzenleyen
adaletin iki ilkesine göre düzenlenirse adil bir toplum ortaya
kurallara, yasalara ve bunları uygulayacak kurumlar üstü bir
çıkar. Bu ilkelerden biri eşit temel özgürlüklere sahip olma,
kurama gereksinim vardır. Buna göre devlet, amacı sosyal
diğeri de sosyal ve ekonomik eşitsizliğin giderilmesi için ka-
düzenin, adaletin, toplumun iyiliğinin sağlanması olan, belli
nunların en az avantajlı olanın yararına olacak şekilde düzen-
bir toprak parçası üzerinde yerleşmiş bir insan topluluğuna
lenmesidir.
dayanan ve bu topraklar üzerinde bulunan her şey üzerinde
nihai meşru kontrole sahip olan bir organizasyondur.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Adaletsizlik toplumsal yaşamın zorunlu sonucudur. Parçadan yola çıkılarak aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
B) Doğanın sunduğu adaletsizlik; özgürlük ve eşitlik ilkeleriyle
giderilebilir. A) Devlet yapay bir varlıktır.
C) Doğuştan gelen farklı özellikler siyasi sistemler için B) Devletin varlığı insanın bireysel arzularına bağlıdır.
zenginliktir. C) Devlet insan doğasına aykırıdır.
D) Adaletsiz toplumlarda insanlar kaderlerini kabul etmelidir.
D) Devlet meşruiyetin teminatıdır.
E) Adaletli toplumlarda toplumsal sınıflar doğuştan gelen
E) Devlet toplumsal sözleşmenin ürünüdür.
farklılıklarla oluşur.

87