Page 88 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 2. ADIM

6. Siyaset felsefesinin temel sorularından birisi, ideal düzenin 9. Fârâbî ideal devlet düşüncesini anlattığı El Medinetü’l Fazıla
varlığı problemidir. Bu sorun yüzyıllardır pek çok filozof ta- (Erdemli Şehir)” isimli eserinde toplumun mutluluğunu bilgili,
rafından ele alınmış olup bazı filozoflar çeşitli nedenler öne ahlaklı, adaletli devlet adamlarına bağlar. Devleti yöneten-
sürerek ideal düzenin olamayacağını, bazı filozoflar ise belli ler güzel konuşmalı, kendini halkın mutluluğuna adamalıdır.
kriterlere göre ideal devleti oluşturmanın mümkün olabilece- İnsanlar hayatın aldatıcı zevklerini yaşam tarzı haline getir-
ğini iddia etmişlerdir. diğinde Allah’ın varlığı hakkındaki gerçeği kaybederek cahil
şehir toplumunu oluşturur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ideal düzenin varlığını
kabul edenlerin kullandığı ölçütleri ifade eden kavramlar- Buna göre aşağıdakilerden hangisi Fârâbî’nin ideal dev-
dan birisi değildir? letinin özelliklerinden biri olamaz?
A) Eşitlik A) Toplumun Allah’ın iradesine uygun davranması
B) Adalet B) Yöneticilerin retoriğin inceliklerini bilmesi
C) Özgürlük C) İnsanların mutluluğunun amaçlanması

D) Hukukun Üstünlüğü D) Bilge ve adil yöneticilerin varlığı
E) Kuralsızlık E) Dünyevi ihtiyaçların öncelenmesi

7. Voltaire’in temel görüşü her türlü kör, sorgulanmamış düşün-
ceye karşı aklın egemenliğini ve ilerlemeyi savunmaktır. Akıl,
eleştiriyle bir araya getirilince insan yaşantısı esenliğe kavu-
10. T. Hobbes insanların doğalarındaki rekabet ve güvensizlik özel-
şur. Nerede toplumsal bir sorundan, bunalımdan, açmazdan
likleri nedeniyle, doğa durumunda sürekli bir çatışma hâlinde
söz edilse orada sağduyu ve aklın kullanımıyla ilgili bir sorun
olduklarından bahseder. Doğa durumundaki “ölüm ve şiddet
olduğu görülür. İnsanlık tarihi de bunun açık bir kanıtıdır.
korkusu” akılcı hesaplama yeteneğine sahip insanı, barışı sağ-
Buna göre Voltaire için toplumların ilerlemesi aşağıdaki- layacak ve sürekli kılacak olan devleti kurmaya doğru iter.
lerden hangisine bağlıdır?
Bu düşünce aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
A) Dogmatik görüşleri temele almasına olabilir?
B) Sorunların görmezlikten gelinmesine
A) Devlet gerekli midir?
C) Çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşılmasına
B) Devlet nasıl ortaya çıkmıştır?
D) Aklın sağlıklı kullanılabilme başarısının kazanılmasına
C) Egemenliği kim elinde bulundurur?
E) Bilimsel gelişmelere paralel yaşam koşullarının geliştiril-
D) İktidarın kaynağı nedir?
mesine
E) Bürokrasiden vazgeçilebilir mi?

8. “İnsan özgür doğar, oysa her yerde zincire vurulmuştur.” ar-
gümanının devamında Rousseau, ‘‘Kölelik içinde doğan her
insan kölelik için dünyaya gelir, bundan daha su götürmez bir 11. İnsan ile devlet arasında büyük oranda benzerlik vardır.
şey olamaz.’’ der. Köleler zincirler içinde her şeyi, hatta onlar- İnsanın zaman içinde kişiliği nasıl değişiyorsa aynı durum
dan kurtulma isteğini bile yitirirler. Köleliklerini sever olurlar. devlet için de geçerlidir. Devletleri oluşturan, o devleti oluştu-
İlk köleleri köle yapan kaba güç olsa da aslında onları kölelik- ran insanların yaradılışlarıdır. Bu nedenle devletin içinde var
te tutan korkaklıkları olmuştur.
olan kişiler daha iyi olmadıkça, daha iyi bir devlet beklenme-
J. J. Rousseau, Toplum Sözleşmesi
melidir. Kişilerin ahlaki anlamda daha iyiye doğru değişimleri
J. J. Rousseau’nun bu argümanının çıkış noktasının ön- gerçekleşmedikçe devlet ne kadar gelişirse gelişsin temelde
celikle aşağıdakilerden hangisine dayandığı söylenebi- aynı kalmaya mahkûm olacaktır.
lir?
Bu parçada ele alınan konu aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanların hayatlarını sınırlayan durumların olması
A) Meşruiyetin ölçüsü
B) Zayıf bir varlık olan insanın yaşamda köle olmaktan
kurtulamaması B) Düzenin gerekliliği
C) İnsanın köle olmayı kendisinin arzu etmesi C) Devletin kaynağı
D) İnsanın özgürlüğünü yaşamaktan korkması D) Birey-devlet ilişkisi
E) İnsanların kölelikten kurtulmasının devletin temel görevi E) Bürokrasinin anlamı
olması

86