Page 108 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 108

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 10      53

             3.ÜNİTE > Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları  Kazanım 10.3.1.4. Madde döngüleri ve hayatın sürdürülebilirliği arasında ilişki kurar.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

             Etkinlik İsmi                         AZOTSUZ OLMAZ                                 25 dk
             Amaçları   Azot döngüsü ile canlıların yaşamı arasında ilişki kurabilmek.           Bireysel
              Yönerge  Aşağıdaki metni ve görseli dikkate alarak soruları cevaplayınız.




                                               Atmosferdeki serbest azot













                Yıldırım ve
                şimşekler                                                                Denitrifikasyon








              Azot bağlayıcı           Organik atıklar
               bakteriler

                                                                                        Denitrifikasyon
                                                Ayrıştırıcılar                         bakterileri


                                        NH                               NO -
                               Amonyak     3                                3  Nitrat
                                           Nitritleşme         Nitratlaşma



                                                    Nitrifikasyon

                 Görsel: Azot döngüsü


              Doğada azotun en çok bulunduğu yer atmosferdir. Soluduğumuz havanın %78 ini azot gazı ve azotlu
              bileşikler oluşturmaktadır. Fakat canlıların çoğu havanın serbest azotunu doğrudan kullanamazlar.
                                                            +
              Bitkiler azot ihtiyaçlarını topraktaki amonyum (NH ) ve nitrat (NO ) gibi bileşiklerden, hayvanlar
                                                                           -
                                                            4
                                                                          3
              yedikleri proteinlerden, ayrıştırıcılar organik atıklardan karşılamaktadır. Fakat baklagillerin köklerin-
              de yaşayan azot bağlayıcı bakteriler ve siyanobakteriler havanın serbest azot gazını kullanabilmekte-
              dir. Havadaki azotun canlılar tarafından kullanılması biyotik fiksasyon olarak adlandırılır. Denitrifi-
              kasyon bakterileri ise topraktaki azotlu bileşikleri parçalayıp atmosfere azot gazı olarak vermektedir.
              Atmosferde denitrifikasyonun tersi bir durum da gerçekleşebilmektedir. Yıldırım şimşek gibi atmosfer
              olayları ile azotlu bileşikler oluşabilmekte ve bu bileşikler yağmur ile toprağa düşebilmektedir.





                                                                                                   107
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113