Page 108 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 108
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 10 53
3.ÜNİTE > Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları Kazanım 10.3.1.4. Madde döngüleri ve hayatın sürdürülebilirliği arasında ilişki kurar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi AZOTSUZ OLMAZ 25 dk
Amaçları Azot döngüsü ile canlıların yaşamı arasında ilişki kurabilmek. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki metni ve görseli dikkate alarak soruları cevaplayınız.
Atmosferdeki serbest azot
Yıldırım ve
şimşekler Denitrifikasyon
Azot bağlayıcı Organik atıklar
bakteriler
Denitrifikasyon
Ayrıştırıcılar bakterileri
NH NO -
Amonyak 3 3 Nitrat
Nitritleşme Nitratlaşma
Nitrifikasyon
Görsel: Azot döngüsü
Doğada azotun en çok bulunduğu yer atmosferdir. Soluduğumuz havanın %78 ini azot gazı ve azotlu
bileşikler oluşturmaktadır. Fakat canlıların çoğu havanın serbest azotunu doğrudan kullanamazlar.
+
Bitkiler azot ihtiyaçlarını topraktaki amonyum (NH ) ve nitrat (NO ) gibi bileşiklerden, hayvanlar
-
4
3
yedikleri proteinlerden, ayrıştırıcılar organik atıklardan karşılamaktadır. Fakat baklagillerin köklerin-
de yaşayan azot bağlayıcı bakteriler ve siyanobakteriler havanın serbest azot gazını kullanabilmekte-
dir. Havadaki azotun canlılar tarafından kullanılması biyotik fiksasyon olarak adlandırılır. Denitrifi-
kasyon bakterileri ise topraktaki azotlu bileşikleri parçalayıp atmosfere azot gazı olarak vermektedir.
Atmosferde denitrifikasyonun tersi bir durum da gerçekleşebilmektedir. Yıldırım şimşek gibi atmosfer
olayları ile azotlu bileşikler oluşabilmekte ve bu bileşikler yağmur ile toprağa düşebilmektedir.
107