Page 103 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 103
50 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
1. Verilen metinden ve görselden faydalanarak balon balığının içinde olduğu bir besin zinciri oluştu-
rarak bu canlıların beslenme şekillerini yazınız.
Yönerge Aşağıdaki görsel ve metinden hareketle soruları cevaplayınız.
2. Balon balıklarının, ana vatanı olan sıcak Hint Denizlerinde hızlı üreyemezken kendileri için yabancı Bozkır, kıtaların iç bölgelerinde yağış miktarı 500-300 mm’ye düştüğü zaman ormanlar yerini otsu
olan Akdeniz’de daha hızlı üreyebilmelerinin sebeplerini açıklayan iki tane hipotez üretin. bitkilere ve çalılara bırakır. Bozkır kuşağı denen bu bölgelerde görece kurak, ama çok sıcak olmayan
yazları çok soğuk kışlar izler. Bu nedenle bozkırlar, genellikle orta enlemlerde orman ve çöl kuşakları
arasında yer alan geçiş zonlarında oluşmuşlardır ve bu çetin koşullarda yaşamaya uyum göstermiş
binlerce canlıya ev sahipliği yaparlar.
Bir bozkır ekosistemindeki besin ağı yukarıdaki şekilde gösterilmiştir. Besin maddelerinin üreticiler-
den tüketicilere doğru aktarılmasıyla besin zincirleri oluşturulur. Besin zincirlerinin bir araya gelme-
3. Balon balıkları tetradotoksin içermeyen bir ortamda zehir üretmezken tetradotoksin içeren bir or- siyle besin ağı oluşur. Ekosistemlerde besin ve enerji akışı besin ağı aracılığıyla gerçekleşir. Beslenme
tamda niçin tetradotoksin ürettiği ile ilgili bir hipotez ve tahmin geliştirin. Hipotezinizi test edecek yoluyla aktarılan enerji, üreticilerden tüketicilere doğru tek yönlü olarak iletilir. Yeryüzünün ana ener-
bir kontrollü deney planlayınız. Deney sonuçlarınızı yorumlayınız. ji kaynağı Güneş’tir. Otçullar bitkilerden, etçiller de otçullardan besin sağlar.
ahin Çakal
Dağ Aslanı
Porsuk
Yarasa
Kertenkele
Yılan
Geyik
4. Karasal bir ekosistemde yaşayan A, B, C ve Ç türlerinin enerji miktarları grafikte gösterilmiştir. Bu Fare
grafiğe göre verilen ifadelerden hangileri doğru olamaz? Gerekçesini yazınız. Böcekler
a. B canlısı; karbondioksit, azot ve fosfor tuzlarını kullanan bir ototroftur. Sincap
b. A canlısı, üçüncü trofik düzeyde olan ikincil tüketicilerdir.
c. B canlısı, dokularında biyolojik birikim en fazla olan canlıdır. Kaktüs
ç. C canlısı, üretici ile beslenen otobur canlıdır. Adaçayı Kır Çiçeği
d. Ç canlısı, ototrof olamaz.
Güne
Görsel: Örnek besin zinciri
1. Görselde oluşturabileceğiniz en uzun ve en kısa besin zincirini belirleyiniz.
Enerj m ktarı
A B C Ç
Canlı
102
Hazırlayan: Fadimenur VURAT