Page 198 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

FELSEFE 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

67. Etkinlik: Guernica 69. Etkinlik: Metin Analizi
1. a. Ahlak, erdem, sosyal varlık, devlet, anarşi, tiranlık, oligarşi,
demokrasi felsefi kavramları metinde geçmektedir.
a. Boğa, at, kadın vb. figürler var.
b. Metinde esas olarak “En iyi yönetim şekli nedir?” sorusu ele
alınır.
b. Tablonun büyük olması. Acı ve ölüm konuları işlenmiş. c. Aristoteles’e göre metinde de “Herkesin egemen olduğu yasal bir
düzen olan politeia doğru, yığının bir anarşisi olan demokrasi
2. yanlıştır.” olarak ifade edildiği gibi demokrasi doğru bir yönetim
şekli değildir. Bunun bir sebebi Aristoteles’in kölelik sistemini
a. Tablonun merkezinde kucağında kadın, at, boğa ve lamba sem- meşru görmesidir. Böylelikle toplumda yaşayan herkesi eşit
bolize edilmiş.
kabul eden demokrasi anlayışı yerine aristokrasiyi savunmuştur.
b. Sanat, duygu ve düşüncelerin aktarılması için vardır. Sanattaki Bir yorum olarak günümüz açısından köleliğin insan haklarına
nesneler doğadakileriyle birebir benzeyebilir de benzemeyebilir aykırı bir durum olduğu düşünülecek olursa Aristoteles’in fikir-
de. Bu sanatçının taktirine kalmıştır. Fotoğrafçılık sanatın- lerinin bu anlayışı benimseyen toplumlar için geçerli olmadığı
da nesneler doğadaki hallerine çok benzemektedir. Kubizm söylenebilir.
sanat akımında ise ki Picasso bu akımda eserle çıkarmaktadır
nesneler doğadaki hallerine benzememektedir. Önemli olan
nesnelerle oluşturan temadır. 70. Etkinlik: Ahlak ve İyi Niyet
a. Özgürlük, ahlak, iyi
3.
b. Metinde yer alan problemler: Ahlaki eylem nedir? Ahlaki
a. Etkisi olmuştur çünkü bu eleştiriler sayesinde “Guernica” ünlen- eylemin ölçütü nedir? İnsan ahlaki eylemde bulunurken özgür
di ve savaşı anlatan en önemli eserler arasında yerini aldı. müdür?
c. Metne göre insan ahlaki eylemde bulunurken özgürdür. Ahlaki
b. Bunun iki nedeni olduğu söylenebilir. Birincisi dünya savaş- eylemin ölçütü, eylemin sonucu değil eylemin yapılış niyetidir.
larında teknolojik silahların kullanımı ile ilgilidir. Çağımızda İyi niyetle yapılan eylemler doğrudur ve ahlakidir. Bir eylemin
savaşanların bizzat birbirlerinin yüzünü görmedikleri bir savaş sonucu fayda sağlıyor olsa bile niyet iyi değilse ahlaksal anlam-
ortamı vardır. İkincisi savaşlarda kimin suçlu kimin suçsuz da doğru değildir.
olduğunun belirsizleşmesidir. Kimler nelerden sorumlu olduğu
bilinçli bilinçsiz birbirine karıştırılmaktadır.
4. 71. Etkinlik: Felsefe ile Analiz Yolculuğu
a. varoluşçuluk
a. Picasso “Guernica”daki anlamı her ne kadar alımlayıcılara yük-
lese de kendisinde bunun içinde olduğunun farkındadır. Başka sorumluluk
beyanlarına da bakıldığında bu net olarak görülmektedir. Onun öz
bu tavrı ya eserinin değer kaybetmemesi için ya da savaşanlar iyi
arasında kutuplaşma ve çatışma olmaması için olduğu söylene- kötü
bilir. Belki ikisi ya da başka bir neden de olabilir. Bu tartışma seçim
bir yana genel olarak sanat eserlerinin anlamını çoğunlukla b. Metinde insanın kendi seçimi ile kendini oluşturduğu, bu hâliyle
alımlayıcının izlenimleri belirler ancak sanatçı eserini icra eder- insanın belirlenmiş bir özünün olmadığı ifade edilmiştir. İnsanın
ken alımlayıcıdaki etkisini, eserden ne anlaşılacağını da hesap seçimleri, seçimlerinin sonuçlarının sorumluluğunu almasını
etmektedir. Bu anlam sanatçı ve alımlayıcının ortak bakışının gerektirir.
ürünüdür. Ayrıca her esere bakanın aynı anlamı çıkardığını da Metinde insanın varoluşunun tüm sorumluluğunu kendine da-
söylemek yanlış olur. Her alımlayıcı kendisindeki olanla eseri yandırıp dayandırmaması problemi ele alınmıştır. Filozofun bakış
yorumlar. açısı şu cümlede saklıdır: “İnsan kendinden sorumludur dedi-
ğimiz zaman insanın yalnızca kendinden değil tüm in sanlardan
b. Anlam kazandırır çünkü alımlayıcıların algılarına etkide bulunur.
sorumlu olduğunu söylemek istiyoruz. Böylece so rumluluğumuz,
onu varsayabileceğimizden çok daha büyüktür çünkü tüm insan-
lığı kapsamaktadır.”
c. Metne göre tüm sorumluluk seçimleri yapan insanındır. Bu so-
rumluluk sadece insanın kendisi ile sınırlı değil öteki insanlardan
da sorumlu olmayı gerektirir. Bu düşünce genel olarak varoluşçu-
luğun ortak söylemidir. Bu görüşe yönelik kaderci ve determinist
bakış açıları zıt bir yargıya ulaşabilirler.
ç. Toplumsal bir varlık olarak insan kendi seçimleri ile var olsa bile
diğer insanların varlığını ve dolayısı ile sorumluluğunu üstlen-
mek zorundadır. İnsanın olmak istediği şey ile insanın ne olması
gerektiği örtüştüğünden dolayı kişi kendinden ve diğer insanlar-
dan sorumludur. Bu görüşe, yaşamın merkezi olarak “ben”i gören
egoizm görüşü ve bazı diğer görüşler karşı çıkmaktadır.

196