Page 143 - Fizik - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10

CEVAP ANAHTARLARI
ç) Süs havuzlarının yaz mevsiminde serinlemek amacı ile Elektrikli ev aletle-
kullanılması. Elektrikli ev rinin arızalanması, Elektrikli ev
d) Yüksek gerilim hatlarının geçtiği bölgelerin yerleşime aletlerini amaçları elektrik çarpması, aletlerini amaçları
açılması. dışında kullanmak kısa devre ve yan- doğrultusunda
4 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap gın oluşması kullanmak
şöyledir: Sigorta şalterini
a) Okul ve iş yerlerindeki elektrik panolarında "Dikkat kapalı duruma
Elektrik Tehlikesi Var" uyarı levhasının bulunması ve bu Elektrik çarpan Elektrik çarpması- getirerek elektrik
panoların kilitli tutulması. kişiye çıplak elle na bağlı yaralan- çarpan kişiyi
b) Yıpranan ve arızalanan elektrik hatlarının yetkili kişilerce müdahale etmek maların meydana iletken olmayan bir
yenilenmesi. gelmesi cisim ile kurtarma-
c) Meydana gelen yangınlarda yangın bölgesinin elektriği- ya çalışmak
nin kesilmesi.
ç) Bilinçli yapılacak elektrik kesintisinin önceden medya Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
araçları vasıtası ile haber verilmesi. Kitabı, sayfa 42.
d) Kişilerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçlendiril-
mesi. Etkinlik No.: 12
5 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap 1 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap
şöyledir: şöyledir: Topraklama hattı, elektrik kaçağı olan cihazlardaki
fazla yükü toprağa akıtarak kişileri elektrik çarpmalarına, ci-
Elektrik çarpması yanıklara, kalp ve solunumun durmasına, hazları da bozulmalara karşı korur.
bilinç kaybına, kırık ve çıkıkla sonlanabilecek güçlü kasılma-
lara neden olabilir. 2 Elektrikli aletlerden ve elektrik tesisatından gereğinden fazla
akım geçmesini engelleyen aletlere sigorta denir. Kaçak akım
6 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap rölesi ise tesisattaki veya elektrikli aletlerdeki yalıtım hatala-
şöyledir: rından kaynaklanan hata akımını algılar. Elektrik hattına giren
Elektrik akımıyla teması kesilmemiş bir kazazede ile karşılaşıl- akım şiddetiyle çıkan akım şiddetinin eşit olmaması duru-
dığında sırayla yapılması gerekenler; elektrik çarpan kişiye do- munda kaçak akımı oluşur. Bu değer belirli bir değeri aşarsa
kunmadan sigortayı kapatmak, kişiyi kuru tahta veya battaniye kaçak akım rölesi akımı keser. Canlıların akıma kapılmasını
gibi malzemeler kullanarak tehlikeli alandan uzaklaştırmak ve veya elektrik kaynaklı yangınları engeller. Her iki aletin de kul-
112 Acil Servis’i aramaktır. lanılması zorunludur.
3 Ani akım dalgalanmalarına karşı kullanılan akım korumalı
2. Yönerge prizler, elektrikli aletlerin ve canlıların zarar görmesini engel-
Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap şöy- ler.
ledir:
4 Prizler için satılan güvenlik kapakları veya priz tıkaçları kul-
Olay/Durum Tehlike Önlem lanılmalıdır. Gevşek prizler sıkılaştırılmalıdır. Bebeklerin veya
evcil hayvanların ısırma ihtimaline karşı sıyrılmış veya incel-
Elektrik tesisatın- miş bölümleri varsa kablolar yenilenmelidir. Kullanılmayan
Elektrik tesisatla- Sık sık elektrik ke- daki ezik ve so- kablolar toplanmalıdır. Rutin olarak kablo ve priz kontrolü
rında kullanılan sintisi, kısa devre, yulmuş kabloların yapılmalıdır.
kabloların ezik ve elektrik çarpması standartlara uygun
soyulmuş olması ve kaliteli kablolar- 5 Patlama veya yangın gibi tehlikelere karşı güvenliği kanıtlan-
la değiştirmek mış orijinal ve TSE onaylı ürünler kullanılmalıdır.
Sigorta şalteri açık Elektrik çarpma- Elektrik arızalarını 6 Islaklık, hem kaçak akım varsa elektrikle teması kolaylaştırır
konumda iken sı, kısa devre ve giderirken sigorta hem de direnci azaltan bir etki yapar. Bu da vücuttan geçen
elektrik arızası ile elektrik kesintisi şalterini kapalı elektrik akımının artmasına yani elektrik çarpmasına neden
uğraşmak oluşması konuma getirmek olabilir. Bu yüzden zeminler veya ellerimiz ıslak ise elektrikli
aletlerle temas etmemeliyiz (Saç kurutmak, çamaşır makinesi
Elektrikli aletleri-
nin arızalanması, Standartlara uygun çalıştırmak vb.).
Topraklı priz elektrik çarpması, topraklı priz kul- 7 İlk yapılması gereken ana şalterden veya sigortalardan akımı
kullanmamak
kısa devre ve yan- lanmak kesmek olmalı, sonrasında kontrol kalemiyle akım olmadı-
gın oluşması ğına emin olunmalı ve mümkünse yalıtımlı eldiven giyilerek
Elektrik prizinin işleme başlanmalıdır.
Bir prize birden Prizlere birden
fazla cihaz bağla- ve kabloların aşırı fazla cihaz bağla- 8 Cevap öğrenciye göre değişiklik gösterebilir. Muhtemel cevap
ısınması, yangın
mak mamak şöyledir:
oluşması
Olası gerilim
Kullanılmayan değişimlerinde Elektrikli cihazları
elektrikli cihazları elektrikli cihazların
prize takılı bırak- bozulması, kısa kullanılacağı za-
man prize takmak
mak devre ve yangın
oluşması ELEKTRİK YÜKSEK
Elektrikli ev alet- Elektrikli ev alet- Elektrikli ev alet- TEHLİKESİ VOLTAJ
lerinin kullanım lerinin arızalan- lerinin kullanım ta- Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
talimatlarına ması, kısa devre ve limatlarına uymak
uymamak yangın oluşması Kitabı, sayfa 42.
141