Page 169 - Fizik - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10

CEVAP ANAHTARLARI
Sin 30 o = 0,5 = 1,538 Buradan bulunan değer ile 3. sorudaki değer hemen hemen
Sin 19 o 0,325 aynıdır. Bu aynı zamanda simülasyondaki ortamların kırılma
Sin 45 o = 0,707 = 1,557 indislerinin oranına eşittir.
Sin 27 o 0,454 2. Yönerge
Sin 60 o = 0,866 = 1,511
Sin 35 o 0,573 Normal
değerleri yine birbirine yaklaşık olarak eşit olacaktır. Bulu-
nan bu değerler, ışığın geçtiği ortamın kırılma indisinin ışığın
geldiği ortamın kırılma indisine oranına yaklaşık olarak eşit
olacaktır.
6 Açı değerleri öğrenci seçimine bırakılmıştır. Muhtemel cevap Hava
şöyledir:
Gelme açısı 30° iken kırılma açısı yaklaşık olarak 25° ve sapma Cam
açısı 5° olarak ölçülür.
Gelme açısı 45° iken kırılma açısı yaklaşık olarak 38° ve sapma
açısı 7° olarak ölçülür.
Gelme açısı 60° iken kırılma açısı yaklaşık olarak 59° ve sapma
açısı 10° olarak ölçülür.
>
Belirlenen açılar için gelme açısının sinüs değeri, kırılma açısı-
nın sinüs değerine oranlandığında Şekil I
Sin 30 o = 0,5 = 1,184 Havadan cama geçen ışık normale yaklaşarak kırılır.
Sin 25 o 0,422
Sin 45 o = 0,707 = 1,149
Sin 38 o 0,615 Normal
Sin 60 o = 0,866 = 1,130
Sin 50 o 0,766
değerleri yine birbirine yaklaşık olarak eşit olacaktır. Bulu-
nan bu değerler, ışığın geçtiği ortamın kırılma indisinin ışığın
geldiği ortamın kırılma indisine oranına yaklaşık olarak eşit Cam
olacaktır.
n cam = 1,5 = 1,127 Su
n su 1,33
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
Kitabı, sayfa 223-226.

Etkinlik No.: 69
1. Yönerge <
1 Öğrencilerin seçim yaptığı ortamlara göre farklı sonuçlar bu- Şekil II
lunur. Ortamlar nasıl seçilirse seçilsin gelen ışın ile yansıyan Camdan suya geçen ışık normalden uzaklaşarak kırılır.
ışının hızlarının eşit olduğu gözlenir. Değişik açılar için deney
tekrarlandığında kırılan ışının hızının tüm açı değerleri için
aynı olduğu görülür.
2 Su dalgalarında ve ışıkta kırılma yasaları aynıdır. Dalgalarda
hız azalınca dalga boyu da azalır. Kaynak değişmediği için Hava
frekans sabittir. Işık için frekans, ışığın rengi anlamına gelir.
Işığın ortamlardaki ortalama hızlarının oranı ise kırılma in- O
disine eşittir.
Cam
3 Herhangi bir açı değeri için gelme açısının sinüsünün kırılma
açısının sinüsüne oranı hesaplanır. Havadan cama geçen ışık
için gelme açısı 45° alınırsa kırılma açısı yaklaşık olarak 28°
ölçülür. Açıların sinüslerinin oranı hesaplandığında
Sin 45 o = 0,707 = 1,507 değeri bulunur. Hava
Sin 28 o 0,469
4 Havadan cama geçen ışık için ışığın havadaki hızı yaklaşık
olarak c , camdaki ortalama hızı 0,67c olarak gözlenir. Hızlar >
oranlandığında
c Şekil III
0,67c = 1,49 değeri bulunur.

167