Page 110 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 10

CEVAP ANAHTARLARI

Çözünen Çözücü Çözünenin Çözücünün Çözündü/ Homojen/ 5. Valkol Vsu
Polarlığı Polarlığı Çözünmedi Heterojen Çözeltiler (mL) (mL)
Etil
Su Polar Polar Çözündü Homojen
alkol Kütlece %20’lik 150 gram alkol çözeltisi 37,5 120
Etil
Yağ Apolar Polar Çözünmedi Heterojen
alkol Kütlece %10’luk 200 gram alkol çözeltisi 25 180
İyonik
(polar Kütlece %16’lık 50 gram alkol çözeltisi 10 42
moleküller
Tuz Su Polar Çözündü Homojen
gibi Hacimce %80’lik 100 mL alkol çözeltisi 80 20
yüklere
sahip) Hacimce %20’lik 200 mL alkol çözeltisi 40 160
İyonik
(polar Hacimce %50’lik 200 mL alkol çözeltisi 100 100
moleküller
Tuz Yağ Apolar Çözünmedi Heterojen
gibi 6.
yüklere Derişimi çok küçükse ppm ile ifade edilir.
sahip) 7. Çözünen ve çözücü miktarları farklıdır ama çözünen/ çözücü
oranları aynıdır. Her iki çözeltinin özellikleri aynıdır.
Etkinlik No.: 18
Etkinlik No.: 20
1. HCl-H2O: çözünür. HCl-C6H6: çözünmez. BF3-H2O: çözünmez.
BF3-C6H6: çözünür A ve B grupları
2. Deterjanlar apolar kısımları olan moleküllerdir, kir ve lekeler de Deneysel Ölçümler
apolar moleküllerdir. Benzer benzeri çözer ilkesine göre deterjan-
ların molekül yapıları kir ve lekelerin molekül yapısına benzediği Kütle (g) Hacim (mL)
için kir ve lekeleri çözmede deterjanlara ihtiyaç duyulur. Etil alkol (s) 30 37,5
3. Su polar bir moleküldür, lekeler ise genellikle apolar molekül- Saf su (s) 20 20
lerdir. Bu yüzden lekeleri çıkarmada suyun tek başına etkisi
yoktur. Ancak sabun ve deterjan gibi maddelerde hem polar Karışım (s) 50 <57,5
hem de apolar uçlar bulunmaktadır. Apolar uç lekeyi çözerken
polar uç da suda çözünür. Bu durumda su çözünmüş olan lekeyi Matematiksel Hesaplamalar
ortamdan uzaklaştırmada rol oynar.
4. Kuru temizlemenin en temel malzemesi solventtir. Solvent Kütle (g) Hacim (mL)
organik bir çözücüdür. Bu tip organik çözücüler genelde Etil alkol (s) 30 37,5
renksizdir, şeffaftır ve kendine has bir kokusu vardır. Orga- Saf su (s) 20 20
nik çözücüler kuru temizleme ilacı, leke çıkarıcı ve deterjan
olarak kullanılabilir. Solventler, endüstrinin birbirinden farklı Karışım (s) 50 57,5
sektörlerinde hem temizlik hem de yağ çözücü olarak sıklıkla
kullanılmaktadır. C ve D grupları
Solventler halojenli ve halojensiz olmak üzere ikiye ayrılır. Sol- Deneysel Ölçümler
ventler içeriğinde bulunan kimyasallara göre tehlikeli madde ve Kütle (g) Hacim (mL)
kullanım sonucunda da tehlikeli atık özelliği taşırlar. Solventler
solunum, yutma ve deri yoluyla vücudumuzla temas ederse Etil alkol (s) 24 30
sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Saf su (s) 20 20
5. Kirleri çözebilmesi için apolar yapıda olmalıdır. Temizlik işlemin-
den sonra ortamdan uzaklaştırabilmek için sıvı olmalıdır. Karışım (s) 44 <50
İnsan sağlığına zararlı olmamalıdır. Matematiksel Hesaplamalar
Çevreye zarar vermemelidir.
Kütle (g) Hacim (mL)
Etkinlik No.: 19 Etil alkol (s) 24 30
Saf su (s) 20 20
2. Yönerge
Karışım (s) 44 50
1. Cevap öğrenciye bırakılmıştır.
2. %40 kurşun, %60 kalay içerir. Etkinlik No.: 21
3. 40 g bakır, 20 g nikel, 20 g çinko içerir. 1. b- c- a- ç- e- d
Çözünenin Kütlesi
4. 25 mL asetik asit, 475 mL su 2. Kütlece yüzde derişim = x 100
Çözeltinin Kütlesi
50
1. Çözelti: Kütlece yüzde derişim = x 100 = 10
500
45
2. Çözelti: Kütlece yüzde derişim = x 100 = 15
300
40
3. Çözelti: Kütlece yüzde derişim = x 100 = 20
200

109