Page 111 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

KİMYA 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
60 Bu çözeltilerin kaynama noktalarını eşitlemek için 2. ve 3.
4. Çözelti: Kütlece yüzde derişim = x 100 = 15
400 kaplardaki çözeltilere çözücü ekleyerek kaynama noktalarının
Kütlece yüzde derişimlerin sıralaması düşmesini sağlayabiliriz.
3 > 2 = 4 >1 Bir diğer yöntem ise kaynama noktası en yüksek olan çözeltiye
göre işlem yapmaktır. Çözeltilerden kaynama noktası en yüksek
Etkinlik No.: 22 olan çözelti 3. kaptaki çözeltidir. Çünkü birim hacimde çözünen
1. CaCl2, KCl ve NaCl tuzları iyonlarına ayrışarak çözünür. Aynı madde miktarı en fazla olan çözelti 3. kaptadır. 1, 2 ve 4. kaplar-
mol sayılı CaCl2 , KCl ve NaCl tuzları ile eşit hacimli çözelti daki çözeltilerin birim hacimde çözünen madde miktarlarını ar-
hazırlandığında en fazla iyon oluşturan CaCl2 dir. tırmak için bu kaplara çözünen ilave ederek kaynama noktalarını
yükseltebiliriz.
2. Kalsiyum magnezyum asetat korozyon riski taşımadığı, beton 4. 1 = 4 > 2 > 3
kaplama yüzeylere ve bitki örtüsüne zarar vermediği için son
yıllarda en çok tercih edilen buzlanmayı önleyen maddedir.
3. Optimum sıcaklığının yanı sıra insan sağlığı ve çevre üzerine Etkinlik No.: 25
etkisine, maliyetine, kullanılabilirliğine, toksik özelliklerine 1. Yönerge
bakılmalıdır.
4. Enerjisini bir kaynaktan alan ısıtma elemanları ile karın ve 1.
buzun eritildiği birçok sistem vardır.

C2H5OH-H2O sıvı karışımı
Etkinlik No.: 23
Br2 sıvısı
1. Yönerge
1. Portakalda çözünen şeker derişimi limondan daha yüksek ol-
duğu için donma sıcaklığı daha düşüktür. Bu nedenle portakal
soğuktan limona göre daha az etkilenir. Polar moleküllü C2H5OH ve H2O sıvıları birbiri içerisinde çözü-
2. Buzlanmayı engellemek için başka tuzlar da kullanılabilir nerek homojen karışım oluşturur. Apolar moleküllü Br2 sıvısı ise
ama bunların bazıları çevreye, asfalta ve bitki örtüsüne zarar polar moleküllü sıvılarda çözünmeyerek ayrı bir faz oluşturur.
verebilir. C2H5OH-H2O sıvı karışımının öz kütlesi 0,8 ile 1 g/cm arasında
3
3. Çözelti doygun hâle geldikten sonra eklenen tuz çözünmez, olup Br2 sıvısının öz kütlesinden küçüktür. Bu nedenle ayırma
çöker. Çözünen miktarı değişmediği için donma sıcaklığı hunisinde C2H5OH-H2O karışımı Br2 sıvısının üstünde yer alır.
değişmez. 2. Ayırma hunisinin musluğu açıldığında ilk olarak özkütlesi
4. Ağrı ili daha soğuk olduğu için radyatöre konulan antifriz C2H5OH-H2O sıvı karışımının öz kütlesinden büyük olan Br2
miktarı daha fazla olmak zorundadır. sıvısı ayrılır.
5. Antifriz suyun donma sıcaklığını düşürürken kaynama sıcaklı- 3. Ayırma hunisinde kalan homojen C2H5OH-H2O sıvı karışımı ay-
ğını da yükseltir. Bu nedenle antifriz yaz aylarında motorun su rımsal damıtma tekniğiyle bileşenlerine ayrılır. Çünkü C2H5OH
kaynatmasını da engeller. ve H2O sıvılarının kaynama sıcaklıkları birbirinden farklıdır.
6. Araba radyatörüne tuz konulunca da suyun donma sıcaklığı
düşer ama tuz korozyona sebep olduğundan tercih edilmez. 2. Yönerge
2. Yönerge • Ayrımsal damıtma • Özütleme
• Kristallendirme • Diyaliz
1. MgCl2 çözündüğünde oluşturduğu iyon sayısı en fazladır. Bu • Flotasyon
yüzden kaynama sıcaklığını en çok MgCl2 artırır.
2. MgCl2 çözündüğünde oluşturduğu iyon sayısı en fazladır. Bu 3. Yönerge
yüzden donma sıcaklığını en fazla MgCl2 düşürür. 1. Süzme tekniği ve ayırma hunisi heterojen karışımları ayırmak
3. Tanecik sayısı en çok olan Al2(SO4)3, sonra CaCl2 , sonra NaBr için kullanılır. Bu nedenle I ve II karışımları heterojendir. Basit
ve üredir. damıtma tekniği homojen karışımları ayırmak için kullanılabi-
Kaynama sıcaklığı : Al2(SO4)3 > CaCl2 > NaBr >üre lir. Bu nedenle III karışım homojendir.
2. Süzme tekniğinde bileşenlerin tanecik boyutlarının, ayırma
Donma sıcaklığı : üre > NaBr > CaCl2 > Al2(SO4)3
hunisinde bileşenlerin öz kütlelerinin, basit damıtma tekniğinde
bileşenlerin kaynama noktalarının farklı olmasından yararlanılır.
Etkinlik No.: 24
3. Sıvı-sıvı heterojen karışımlar ayırma hunisi ile ayrıldığından X
1. Yönerge ve Z sıvıdır.
Katı-sıvı heterojen karışımlar süzme ile ayrılır. X sıvı olduğun-
1. 3 > 2 > 1 = 4 dan Y katıdır.
2. Çözeltilerin, saf maddelerde olduğu gibi sabit bir kaynama Katı-sıvı homojen karışımlar basit damıtma ile ayrılır. X sıvı
noktası yoktur. olduğundan T katıdır.
İçinde çözünen katı madde miktarı arttıkça çözeltilerin kayna-
ma noktası da artar. Etkinlik No.: 26
3. Verilen çözeltiler içinde kaynama noktası en düşük olan 1. 1. Yönerge
ve 4. kaplarda bulunan çözeltilerdir. Bu iki çözeltide birim
hacimde çözünen madde miktarları eşit olduğu için kaynama 1. Mıknatıslama
noktaları da eşittir. 2. ve 3. kaplardaki çözeltilerde ise birim 2. Suda çözme ve süzme
hacimde çözünen madde miktarları 1. ve 4. kaplardaki çözelti- 3. Kum
lerden daha fazladır. 4. Damıtma

110