Page 107 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 107

KİMYA 10                                          Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


                                             CEVAP ANAHTARLARI

          Etkinlik No.: 5                                5.  Bağıl kütle = Bir elementin atom kütlesi
          1. Yönerge                                        Tohum sayısı = 6,02.10  tane element
                                                                           23
          1.  İlk önce yoğunluğu en düşük olan H atomunun kütlesi 1   1 kap = 1 mol
             olarak kabul edilmiş, diğer atomların kütleleri H atomu ile
             kıyaslanarak bulunmuştur. 20. yüzyılın başlarında, standart
             olarak oksijenin atomunun kütlesi 16 alınmıştır. Oksijenin   Etkinlik No.: 7
             standart olarak alınmasının sebebi o zamana kadar bulunan
             elementlerin çoğu ile bileşik oluşturmasıdır. Ancak izotop   Reaksiyon Denklemi  Denklemdeki Eksiklik/  Denklemin Doğru Yazılışı
                               17
             atomların keşfiyle oksijenin  O izotopunun bulunması kafaları   Hata
             karıştırmıştır. 1961 yılında tabiatta izotoplarının bulunma   Na(k) + Cl(g)  NaCl(k)  Klor diatomiktir ve tek   2Na + Cl2  2NaCl
             ihtimali en fazla olan  C standart atom olarak seçilmiştir.  atomlu olarak yazılamaz.
                          12
          2.  Miktarı küçük olan ve sayılması zaman alan nesneleri tek tek   Oksijen gazının fiziksel hâli
                                                                      yanlış verilmiştir. Oksijen
             saymak zor olacağı için bu nesnelerin belli bir miktarı bir   C(k) + O2(s)  CO2(g)  molekülü oda sıcaklığında   C(k) + O2(g)  CO2(g)
             birim olarak kabul edilir. Sayılacak nesnenin tanecik boyutu   sıvı hâlde değil gaz hâlinde
             bu birimi belirler.                                      bulunur.
                                                         Al(k) + O2(g)  AlO2(k)  Tepkime sonucunda oluşan   2Al(k) + 3/2O2(g)  Al2O3(k)
          2. Yönerge                                                  bileşik yanlış verilmiştir.
                                                         C6H12O6(k) + O2(g)    Oksijenin atom sayısı   C6H12O6(k) + 6O2(g) 
                                                         6CO2(g) + 6H2O(g)  denkleştirilmemiştir.  6CO2(g) + 6H2O(g)
          1.       Kütle  İçerdiği Tanecik   İçerdiği Tanecik
                    (g)      Cinsi         Sayısı                     Brom diatomik olmalıdır
                                                                      ve brom oda sıcaklığında
                                                                      sıvıdır. Ayrıca potasyum
              He    4 g     Atom      6,02.10  tane atom  K(k) + Br(g)  KBr(s)  bromürün oda sıcaklığın-  2K(k) + Br2(s)  2KBr(k)
                                           23
                                                                      daki fiziksel hâli yanlış
                                          23
              O2   32 g     Molekül  6,02.10  tane molekül            verilmiştir.
                                          23
              CH4  16 g     Molekül  6,02.10  tane molekül  KClO3(k)  KCl(k)+   Oksijenin atom sayısı   KClO3(k)  KCl(k) +
                                                         O2(g)        denkleştirilmemiştir.  3/2O2(g)
                                                                      Flor diatomiktir ve tek
          2.       Mol   Mol-Atom   İçerdiği Tane-Atom   C2H5F(g) + O2(g)  atomlu olarak yazılamaz.   2C2H5F(g) + 13/2O2(g) 
                  Sayısı   Sayısı         Sayısı         CO2(g) + H2O(s) + F(g)  Tepkime denklemi denk-  4CO2(g) + 5H2O(s) + F2(g)
                                                                      leştirilmemiştir.
              He  8 mol   8 mol        8.6,02.10 23
              O2  1 mol   2 mol        2.6,02.10 23      Etkinlik No.: 8
              CH4  2 mol  10 mol       10.6,02.10 23       5. Adım
                                                           I. AgNO3(suda) + NaCl(suda) AgCl(k)  +  NaNO3(suda)
          3.        Mol     Kütle                                                                               Beyaz renkli çökelti
                    Sayısı   (g)   İçerdiği Tanecik Sayısı  II. Pb(NO3)2(suda) + 2 KI(suda)  PbI2(k) + 2 KNO3(suda)
                                         23
              He    1 mol    4 g     6,02.10  tane atom                                 Sarı renkli  çökelti
                                          23
              O2   0,5 mol  16 g   0,5.6,02.10  tane molekül
                                                           III. KI(suda) + NaCl(suda) K (suda) + I-(suda) + Na (suda) +
                                                                               +
                                                                                              +
                                          23
              CH4  0,2 mol  3,2 g  0,2.6,02.10  tane molekül  Cl-(suda)
                                                                                 Karışımda çökelti oluşmaz.
          Etkinlik No.: 6                                  6. Adım
                                                           II. tüpte çöken PbI2 katısı toksik madde olduğu için bu madde-
          1. Yönerge                                       nin bulunduğu karışım lavaboya dökülmemelidir. PbI2 katısı,
                                                           süzme ile karışımdan ayrılıp kurutulduktan sonra atık toplama
          1.  Tam sayıda tohumun kullanılabileceği ve deneysel hataların   kabında biriktirilmelidir.
             olabileceği göz önünde bulundurularak sonuçların her tür için
             tutarlı olduğu söylenebilir. Aynı sayıda tohum aynı oranda
             tohum kütlesi sağlar. Tohumların gram cinsinden bağıl kütlesi,   Etkinlik No.: 9
             aynı sayıda tohuma (yaklaşık 20) karşılık gelir.
                                                        1. Yönerge
          2.  22+19+19+22 /4 =20,5 Bir kaptaki ortalama tohum sayısı 20+2
             olarak hesaplanır.                          1.  Yanma tepkimesi, sentez tepkimesi
          3.  5,97 gram beyaz fasulye =1 kap=20 tane beyaz fasulye  Görselde paslanmış demir zincirler verilmiştir. Paslanma demi-
                                                           rin oksijenle tepkimeye girmesidir. Element ya da bileşiklerin
                                                           oksijenle tepkimeye girmesine yanma tepkimesi denir.
                                                           Bu tepkime aynı zamanda bir sentez tepkimesidir. Demir ele-
                                                           mentiyle  oksijen elementi  tepkimeye girerek  yeni bir madde
                                                           oluşturdukları için bu tepkimeye sentez tepkimesi de denebilir.
                                                           Çözünme çökelme tepkimesi
                                                           Yer altı sularındaki kalsiyum karbonatın; buharlaşma, sudaki
          4.  Kullanılan tohum kütleleri farklı olduğu için bazı sonuçlar   karbondiyoksit miktarının azalması, su üzerindeki basıncın düş-
             farklı olmuştur, kaplardaki ortalama tohum sayıları aynı oldu-  mesi gibi koşullar altında çökmesiyle travertenler meydana gelir.
             ğu için bazı durumlarda aynı sonuca ulaşılmıştır.

          106
   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112