Page 176 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

82 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Barakalar önünde durup ellerini ipten sıyırdıkları zaman ona sarıldı, kucağına, aldı, öptü, okşadı.
Fakat birden sarsıldı. Gümrük kolcusu gözleri akan sıska, iğrenç köpeği göstererek: “Yasak” demişti,
“baytar şahadetnamesi olmadan hayvan geçemez!”
Hayvancağızı geçiremediler. Osman’ın kollarından çözülüp ip onun boynuna takıldı ve hudut levha-
sını tutan direğe bağlandı. Osman yalvardı; kefiyeli jandarmanın ellerine sarıldı, fesli kolcunun ayak-
larına kapandı. Herkes, memurlar, kahveci, maşlahlı yolcular, bütün halk gülüyordu. Osman öksü-
rüyordu. İngiliz çavuşu piposunun dumanını seyrediyordu. Köpek kuyruğunu bacaklarının arasına
büsbütün sıkıştırmış, kamburu büsbütün çıkmış, gözleri daha bulanık, yanakları sırsıklam, başını
gene eğmiş, bir kulağı sivri, öteki düşük melul melul bekliyordu.

Nihayet jandarmalar kızdılar. Osman’ın çürük, kof sırtına öldürücü birkaç dipçik vurdular, hududun
öte yanına, bayır aşağı, taşlıklara yuvarladılar. Bunu gören köpek, evvela, yerinden fırlamak, ipini
kırmak, hayatında ilk defa, dişleri meydanda, kuyruğu dimdik, hırlayarak iri çizmeli adamlara sal-
dırmak istedi, yapamadı. Çölleri, yoldaşının ardında, aç karnına, susuz, uykusuz, dili bir karış, sinsi
sinsi günlerce aşmaktan mecalsizdi, yapamadı.
Sadece derin derin içini çekti. Sonra döndü döndü, kıvrıldı; ıslak burnunu karnının tüyleri arasına
gömdü ve yaşlı gözlerini -daima kovucu, “Hoşt!” deyici olarak tanıdığı- dünyaya son bir usanç içinde
yumdu.
Refik Halid KARAY, Gurbet Hikâyeleri

1. Metin Millî Edebiyat Dönemi’nde yazılmıştır. Metinde işlenen konu yazıldığı dönemin etkilerini
yansıtmakta mıdır? Gerekçelerinizle açıklayınız.

2. Millî Edebiyat Dönemi’yle birlikte edebiyatımızda ulusal/millî kaynaklara yönelme ilkesi (sade
bir dil, ulusal değerler, vatan sorunları) benimsenmiştir. Sizce edebî metinlerde bu tip konuların
ve sade dilin kullanılması edebiyat dünyasında nasıl bir etki yaratmış olabilir? Düşüncelerinizi
yazınız.

3. Realizmde duygu ve hayaller, yerini toplum ve insan gerçeklerine bırakır. Akımda gerçekler ön
plandadır. Gerçekler anlatılırken kişilerin psikolojileri ve içinde bulundukları ortam ayrıntılarıyla
verilir. Realizm akımı ile ilgili verilen bu özelliklerden hangilerini, okuduğunuz metinde görebil-
mek mümkündür? Açıklayınız.

174
Hazırlayan: Nurgül GÜVEN