Page 156 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 73

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.5.2. Alveollerden dokulara ve dokulardan alveollere gaz taşınmasını açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi OKSİJENİN YOLCULUĞU 40 dk.

Amacı Kanda oksijenin taşınma şeklini ve bunda hemoglobinin rolünü veriler üzerinden analiz edebilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metin ve tabloyu dikkatle okuyup inceleyiniz. Yöneltilen soruları bu metin ve tablo-
dan yararlanarak cevaplayınız.

Egzersiz fizyologları, iyi düzenlenmiş antrenman programlarının atletlerin performanslarını hayli
artırdığını yıllar öncesinden bilmektedirler. Atletlerde düşük rakımda (deniz seviyesinde) antren-
man yapıp sonra yükseklerde rekabete girmenin zor olduğunu gözlemlemişlerdir. Zorluk derece-
sindeki farklılıklara göre yarışmalarda çoğunlukla koşulan mesafeye göre sporcuların zamanları-
na ayarlama yapılmaktadır. Örneğin ABD’nin en yüksek rakıma sahip eyaleti olma özelliği taşıyan
Colorado’nun Boulder şehrinde düzenlenen (denizden yüksekliği yaklaşık 1.600 m) 10 km’lik bir
yarışta, deniz seviyesindeki aynı yarışa oranla 1 dakikalık bir ayarlama yapılmaktadır.
(Kaynak: Champbell, Temel Biyoloji, Fizyoloji İlaveli 5. Baskı, Sayfa 504. Düzenlenmiştir.)

Atmosfer, Alveol Havası ve Alveol Kılcalında Gazların Basınçları (mmHg)
GAZLAR ATMOSFER HAVASI ALVEOL HAVASI ALVEOL KILCALINDA
O 2 159 104 40
CO 2 0.3 40 46
N 2 597 569 571
H O 3.7 47 47
2
TOPLAM 760 mmHg 760 mmHg 704 mmHg

1. Tabloda verilen değerlerde alveol havası ile alveol kılcalı arasında gaz miktarları açısından bir fark görül-
mektedir. Bu farkın önemini alveollerde gaz alışverişi açısından açıklayınız.

2. Yükseklere çıkıldıkça atmosfer havasında nasıl bir değişim olur? Bu değişimin solunumumuzu nasıl et-
kilediğini açıklayınız.

153