Page 153 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

71 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Yönerge Tablodan yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Gırtlak havanın soluk boru- Sindirim sistemini ve solunum sis- Soluk borusu akciğere geldiğinde 2 Havanın alındığı
suna geçişini sağlar. temini birbirinden yutak ayırır. kola ayrılır. Bu kollara bronş denir. kısım burundur.
Akciğer göğüs boşluğunda Gırtlak ile akciğer arasında bulu- Diyafram iskelet kasından oluşmuş
yer alır. Sağ akciğer 3 loblu, nan yaklaşık 12 cm uzunluğunda- bir tabaka olup göğüs boşluğunun Aşağıdaki grafiği ve görseli inceleyiniz, metni okuyarak soruları cevaplayınız.
sol akciğer 2 lobludur. ki boru soluk borusudur. alt duvarını oluşturur. 1. Yönerge

4. Aşağıda solunum sistemin numaralarla verilen kısımlarının adlarını belirtiniz. Graf k: Akc ğer damarlarının kan basıncı
25

1
2
3 Kan basıncı (mmHg) 7

4
5
7 6

5. Bu sınıfın öğrencilerinden Yasemin ders esnasında “Nefesimizi istemli olarak tutabiliyoruz . Bazen derin I II III Damarlar
ve hızlı soluk alıp verebiliyoruz ancak çoğu zaman solunumumuz istemsiz olarak gerçekleşiyor.” diye dü-
şünmeye başlamıştır. Dersin sonunda öğretmenine bu durumun nasıl olabildiğini sormuştur. Öğretmeni Alveol Bronşçukların uç noktalarında bulunan hava keseciklerine alveol de-
daha önce işledikleri sinir sitemi konusunda hatırlatma yaparak Yasemin’in sorusunu yanıtlamıştır. Öğ- nir. Alveoller, şekil olarak üzüm salkımına benzerler. Çevresinde yo-
retmenin Yasemin’e nasıl bir açıklama yapmasını beklersiniz? Sinir sistemi ile ilişkilendirerek açıklayınız.
CO O ğun olarak kılcal kan damarları vardır. Her iki akciğerde yaklaşık 300
2 2
milyon kadar alveol bulunur.

A CO 2 O 2 B
6. Seda öğretmen ders esnasında öğrencilerine “Kandaki çözünmüş karbondioksit düzeyi solunum mer-
kezleri olan omurilik soğanı ve ponsu uyarır. Kan pH'ındaki düşüş kalp atış hızını arttırmaktadır. Solu- Kanın akı yönü
num merkezini asıl uyaran kandaki karbondioksit miktarıdır.” açıklamasını yapmış ve ardından şu soru-
yu yöneltmiştir: Yoğun egzersiz sırasında neden hızlı soluk alıp veririz?
Siz öğrencilerin yerinde olsaydınız bu soruyu nasıl bir cevap verirdiniz? Gerekçeleriyle açıklayınız. 1. Akciğere ait damarlarda kan basıncı değişimi yukarıdaki grafikte gösterilmiştir. Damarlar I, II ve III
olarak numaralandırılmıştır. Numaralandırılan damarların hangi damarlar olduğunu belirtiniz.

7. Ders sonunda Yalçın öğretmeninden söz istemiş ve öğretmenine şu soruyu sormuştur: 2. Grafikteki I ve III numaralı damarları oksihemoglobin miktarı yönünden karşılaştırınız.
— Öğretmenim derste kandaki oksijen düzeyinin solunum kontrol merkezleri üzerinde pek bir etkisi
yoktur, dediniz. Bu duruma ters düşecek hiçbir durum söz konusu değil mi? O zaman niye uçuşlarda
kabin basıncında bir değişim olursa yukarıdan oksijen maskeleri çıkacak, en yakın maskeyi kendinize
çekip takınız şeklinde uyarıda bulunuyorlar? diye sormuştur.
Siz Seda öğretmenin yerinde olsaydınız bu soruyu nasıl yanıtlardınız?
3. Grafikteki II ve III numaralı damarların karbondioksit derişimini karşılaştırınız.

150
Hazırlayan: Seda GÜNAY