Page 158 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 74

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.5.2. Alveollerden dokulara ve dokulardan alveollere gaz taşınmasını açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi BİR NEFES SIHHAT 40 dk.

Amacı Alveollerden dokulara ve dokulardan alveollere gaz taşınmasını veriler üzerinden analiz edebilme. Bireysel

1. Yönerge Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Hücrelerimizin ihtiyacı olan oksijeni dış ortamdan alması için solunum sistemine ihtiyacı vardır. Solu-
num sistemimiz, aynı zamanda hücrelerimizin üretmiş olduğu metabolik atık olan karbondioksiti de
dışarı atar. Solunum gazları adı verilen bu gazlar, dolaşım sistemi sayesinde taşınır. Bu taşınmada temel
olarak kandaki O ve CO in kısmi basıncı rol oynar. Aşağıda kandaki O ve CO in kısmi basınçlarının
2
2
2
2
dolaşım sisteminin farklı bölgelerindeki durumları verilmiştir.
Alınan nefes Ver len nefes
180
Kısm Basınç (mm) 120
160
140
100
80
60
40
20
0
A Bölges B Bölges C Bölges D Bölges E Bölges
Po 2 Pco 2

1. Verilen grafik incelendiğinde hangi bölgelerden geçen kanda O nin kısmi basıncında azalma olma-
2
sını beklersiniz? Belirlemiş olduğunuz bölgeler vücudun hangi bölgeleri olabilir? Kısaca açıklayınız.

2. Amfizem hastalığı uzun süre sigara içilmesi, hava kirliliği olan ortamlarda çalışma ve aşırı tozlu
ortamlarda bulunma gibi nedenlerle solunum sisteminin işlevinin bozulması ve enfeksiyonların
meydana gelmesi ile oluşur. Bu hastalıkta, alveoller esnekliğini kaybeder. Nefes alıp verme zorlaşır,
şiddetli nefes darlıkları görülür.

3. Maske takmanın zorunlu olduğu şu günlerde uzmanlardan uyarı geldi: “Maskeyi sürekli
ve uzun sürelerle takınca vücudumuzdaki karbondioksit oranı artıyor. Çünkü karbon-
dioksidi dışarı verme, oksijeni ise alma oranımız düşüyor. Karbondioksit oranının art-
ması, akciğer ve kalbi yorabilir. Bu nedenle maske nemlenince mutlaka değiştirilmelidir.”
Uzmanların uyarıları dikkate alındığında verilen grafikte hangi bölgelerde değişim
olması beklenir?

155