Page 47 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI
P. 47
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 19
2. ÜNİTE >MS 2. YÜZYIL-MS 15. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.2.2. MS 2. yüzyıl-MS 15. yüzyıl felsefesinin karakteristik özelliklerini açık-
lar. d) 8-12. yüzyıl arasındaki çeviri faaliyetlerinin İslam felsefesine ve Batı
Alan Becerileri: Sorgulama
felsefesine etkileri üzerinde durulur.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi DÜŞÜNCENİN ETKİSİ 30 dk.
Amacı 8-12. yüzyıl çeviri faaliyetlerini Hristiyan ve İslam felsefesi açısından değerlendirebilme. Grup
1. Yönerge Aşağıdaki metni okuyup ilgili soruları cevaplayınız.
İslâm dünyasında felsefi düşüncenin bir ekol olarak başlayıp ku-
rulması, iç ve dış bir çok sebebin yanında, özellikle Grek filozof-
larının eserlerinin bilhassa Süryânice ve Grekçe’den Arapça'ya
yapılan ilk çevirileriyle aynı zamanlara rastlar. Ancak İslâm fel-
sefesinden en mühim etkiye sahip olan Yunan felsefesinin tesiri
doğrudan olmayıp, Helenistik felsefe yani, İskenderiye yoluyla
olmuştur. Zira, milâdî altıncı yüzyılın başlarında dağılan Atina
okullarındaki düşünürlerden bazıları İskenderiye’ye, bir kısmı
da Suriye’deki merkezlere gitmişti. Buralarda Eflatun (Platon)
ve Aristo’yu açıklayarak bir felsefe oluşturmuşlardı. Sözü edilen
merkezlerde önceleri Yunanca yazılar eserler sonradan Süryani-
ce ve Arapça'ya çevriliyordu. İşte İslâm dünyasında daha sonra
arapçaya intikal ettirilen ve İslâm felsefesinin kuruluşunda tesiri
olan eserler ilk planda bunlar olmuştur. Bunlara daha yedinci mi-
ladi yüzyılın ortalarında müslüman Arapların fethettiği Suriye ve Görsel 2.13: Tarihi Harran Üniversitesi kalıntıları
İran’daki Hristiyan ve yahudi manastırlarındaki ilmi faaliyetleri de
ilave etmelidir. Buralarda Yunan felsefesinin, özellikle de Eflatun, Aristo ve yeni Eflatunculuğun Hristiyanlıkla
meczedilmiş eserleri, Arapça'ya yakın bir dil olan süryânice yazılıyordu. Keza, sözü edilen merkezlerden bazıları
tamamen İlâhiyata (teoloji) dair düşünceler geliştirirken, felsefe de dini bir hüviyet kazanıyordu. Diğer yandan,
gramer, hitabet, felsefe, tıp, musiki, aritmetik, geometri ve astronomi bu okulların yaptığı önemli çalışma alanla-
rını teşkil ediyordu. Urfa (Edese), Nusaybin (Nisibe), Harran, Cundeşapur ve Antakya da o dönemin basta gelen
bilim ve kültür merkezleriydi.
Hasan Atsız, "İslâm Felsefesi" eserinden alıntılanmıştır.
1. Metinde geçen “… felsefe de dinî bir hüviyet kazanıyordu.” cümlesi ile anlatılmak istenen nedir?
Açıklayınız.
2. 8-12. yüzyıl arasındaki çeviri faaliyetlerinin İslam felsefesine ve Batı felsefesine etkileri neler olabilir?
Tartışınız ve tartışma sonuçlarını aşağıya yazınız.
45