Page 235 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 115

4.ÜNİTE > Makale Kazanım A.4.13: Yazar ve metin arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Makale Niçin Var? 20 dk.
Amacı Makale ve yazar arasındaki ilişkiyi ifade edebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Türkiye’deki Üniversite Öğrencilerinin Kitap Okuma Profilleri
(…)

Nitelikli insan yetiştirmenin bazı ölçütleri vardır. Bu ölçütler; sorgulayan, düşünen, araştıran, üreten,
problemleri çözen, toplumuna ve kendisine faydalı, değerleri benimseyen ve aktaran bireyler ortaya
çıkarmak olarak sıralanabilir. Günümüz eğitim anlayışları da bilgiyi sadece alan/ezberleyen değil
o bilgiye nasıl ulaşacağını bilen ve o bilgiyi anlayarak hayatında uygulayan bireylerin yetiştirilmesi
gerektiğini savunmaktadır. Yine günümüz eğitim dünyasında önemli bir yer tutan yaşam boyu öğ-
renme kavramı da üst düzey zihinsel becerilerini kullanabilen, bilgiyi tüketen ve üreten, öğrenmeyi
öğrenmiş bireyler üzerine yoğunlaşmaktadır. Dünyanın yaşadığı hızlı değişim ve gelişime ayak uy-
durabilmek ve yaşam boyu öğrenmeyi sağlıklı devam ettirilebilmek için gerekli şartlardan biri de
bireylere okuma alışkanlığı kazandırmaktır.
(…)

İnsanların okuma alışkanlığını kazanmasıyla birlikte çeşitli okuyucu tipleri de ortaya çıkmaktadır.
Okuyucu tiplerinin sınıflandırılmasında en yaygın kabul edilen ölçüt, Amerikan Kütüphane Derneği
tarafından yapılan sınıflandırmadır. Bu sınıflandırma şu şekilde verilebilir:
• Zayıf okuyucu: Yılda 1-5 arası kitap okuyan
• Orta düzey okuyucu: Yılda 6-11 arası kitap okuyan
• Güçlü okuyucu: Yılda 12 ve daha fazla kitap okuyan

Yapılan sınıflandırmadan hareketle Türkiye’nin okuyucu tiplerini de ortaya çıkarmak mümkündür.
Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi (2011) verileri incelendiğinde Türkiye’deki 7-14 yaş ara-
sı bireylerin yılda ortalama 12 kitap, kadınların ortalama 7.3 kitap, erkeklerin ortalama 7.1 kitap,
öğrencilerin yılda ortalama 11.1 kitap, seçici ve düzenli okuyanların ise yılda ortalama 14.5 kitap
okuduğu görülecektir. Bu verilerden hareketle Türkiye’de sadece çocukların ve düzenli okuyanların
güçlü okuyucu tipinde oldukları yorumunu yapmak mümkün olacaktır.
(…)

Üniversite öğrencilerinin düzenli olarak kitap okuyup okumadıklarını ortaya çıkarmak ve öğrenci-
lerin kitap okuma alışkanlıklarına ilişkin yorum yapabilmek için yapılan analiz sonucunda öğren-
cilerin %51.8’inin düzenli olarak kitap okudukları, 48.2’sinin ise düzenli olarak kitap okumadıkları
sonucuna ulaşılmıştır. Kitap okuma alışkanlığının kazanılmasında en önemli faktörün kim ya da ne
olduğuna dair yapılan analiz sonucunda, öğrencilerin %29.1’i bu alışkanlığın kazanılmasında aile-
nin etkili olduğunu belirtmiştir. Bunu sırasıyla öğretmen (%25.9), diğer (%22.7) ve arkadaş (%22.3)
takip etmektedir. Diğer cevabını verenlerin büyük kısmı kitap okuma alışkanlığı kazanmada kişinin
kendisinin etkili olduğunu düşünmektedir.
(…)

Öğrencilerin tercih ettikleri eserlerin yerli ya da yabancı olmasına ilişkin yapılan analiz sonuçlarında
öğrencilerin çoğunlukla (%60.4) yerli eserleri tercih ettikleri görülmektedir. Öğrencilerin %39.6’sı ise
yabancı eserleri daha çok tercih etmektedir. Erkek ve kadınlar arasında yapılan karşılaştırma sonucu
da benzer bir tabloyu ortaya çıkarmaktadır. Buna göre erkeklerin %56.8’i yerli eserleri, kadınların

233