Page 357 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 176

6.ÜNİTE > Roman Kazanım A.2.13: Metni yorumlar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Değerlendirelim 20 dk.
Amacı Metni yorumlayabilmek, metindeki açık ve örtük iletileri anlayabilmek; metinle ilgili tespitleri, eleştirileri, Bireysel
güncellemeleri ve beğenileri metne dayanarak ifade edebilmek.

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Vadideki Zambak
(…)

Terk edilmişliğime şükrediyor, bahçede çakıllarla oynayabildiğim, böceklere bakabildiğim, göğün
mavisini seyredebildiğim için mutlu buluyordum kendimi. Aslında beni hayale sürükleyen şeyin
bu yalnızlık olması gerekirdi. Ama bendeki bu çevreyi gözleme merakı, size ilk mutsuzluklarımı
açıklayacak bir serüvenden doğmuştur. Evin içinde öyle önemsiz bir varlıktım ki dadı çok defa beni
yatırmayı unuturdu. Bir akşam, bir incir ağacının altına büzülüvermiş, çocuklarda rastlanan ve ben-
de vakitsiz beliren melankoliyle, bir çeşit duygusal zekâ kazanmış bir merak tutkusuyla bir yıldıza
bakıyordum. Kız kardeşlerim eğleniyor, bağrışıyorlardı; uzak ve düşüncelerime uygun düşen bir ezgi
gibi geliyordu kulağıma onların şamataları. Gürültü bitti sonra, karanlık bastı ortalığı. O ara an-
nem, her nasılsa, yokluğumun farkına varmış. Bizim dadı, korkunç Mademoiselle Caroline, azarı
yememek için benim evden nefret ettiğimi, kendisi özenle göz kulak olmasa çoktan bir yerlere ka-
çıp gideceğimi, aslında budala değil sinsi bir çocuk olduğumu söyleyerek annemin yersiz kanılarını
haklı çıkardı; eline verilen çocuklar arasında benim kadar kötü eğilimler taşıyanına rastlamamışmış.
Mademoiselle Caroline, beni arıyormuş gibi seslendi, cevap verdim, sonra altında olduğumu bildiği
incir ağacının oraya geldi.

— Ne yapıyordunuz bakalım burada? diye sordu.
— Bir yıldıza bakıyordum.
— Yıldıza falan bakmıyordunuz, dedi o sırada yukarda balkondan bizi dinlemekte olan annem. Sizin
yaşta bir çocuk da astronomiden anlar mıymış?
— Ah, Madame! diye bağırdı Mademoiselle Caroline.

— Görüyor musunuz, haznenin musluğunu açmış, bütün bahçe göl olmuş.
Ve bir patırtıdır koptu evde. Oysa musluğu suyun akışını görmek için kız kardeşlerim açmıştı; ama
her yanlarını sırsıklam eden bir su sütununun üstlerine fışkırmasıyla şaşkınlığa düşmüşler, akılları
başlarından gitmiş ve musluğu kapatamadan sıvışmışlardı oradan. Bu haylazlığı benim yaptığıma
inandılar, suçsuz olduğumu söyleyince de yalancılıkla suçlandırdılar, ağır bir şekilde cezalandırıldım.
Ama ne korkunç bir cezaydı bu! Yıldızlara olan sevgimle alay edilmiş, annem de akşamları bahçede
kalmamı yasaklamıştı. Zorba yasaklar çocuklarda bulunan tutkuları büyüklerdekilerden daha faz-
la keskinleştirir; çocukların sadece yasaklanan şeyi akıllarına takmak gibi bir üstünlükleri vardır
büyüklere karşı; o şey karşı konmaz bir çekicilik kazanır onların gözünde, işte ben de bir sürü da-
yak yedim yıldızımın yüzünden. Kimseye derdimi anlatamadığımdan, acılarımı yıldızıma söylüyor,
bir çocuğun ilk düşüncelerini kekelediği, ilk kelimelerini hecelediği o güzelim iç şakıma içinde ona
açılıyordum. On iki yaşımda, okulda da, anlatılmaz tatlar içinde seyrettim onu. Hayatın sabahında
kaptığımız izlenimler ne derin çizgiler bırakıyor yüreğimizde.
(…)

Honore de Balzac, Vadideki Zambak

355