Page 503 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 248

9. ÜNİTE > Mülakat/Röportaj Kazanım A.4.7: Metnin üslup özelliklerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Şairce Bir Üslup 35 dk.

Amacı Metnin üslup ile ilgili özelliklerini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Bahattin Karakoç ile Şiir Üzerine
Sayın Karakoç, şiir ve manzumeden ne anlıyorsunuz? Bu konudaki düşüncelerinizi lütfeder misiniz?
(…)
Şiir, ulviyeti bulunan, mahremiyeti bulunan, daima mamur ve mayası aşk olan tılsımlı bir iksir; fiziki
bir konumda pabuç sürümeden ezgi yüklü kanatları ile metafizik âleme doğru kanatlanan ve kanat-
landıran bir ifade tarzıdır. Daha ne midir şiir?.. Kelimelerin sırlı hayatlarını özümleme sanatıdır. Şiir
bir iç yangını, bir kanatlı kelimeler armonisidir. Kendine has bir dili, ruhunu bezekleyen bir kapalılığı,
gönül kamaştıran bir karanlığı, bir kıvraklığı, bir cezbedici tarafı olan ve içimizde çok hızlı seyreden ışık
küresidir. İbadette vecde kapılan ruhumuzun sıcak bir iklimidir. Manzume ise nesir ile şiir arasındaki
boşlukta kendine edebî bir kimlik ve sınır taşları hiç oynamayan bir coğrafya arayan; fosilleşmiş keli-
melerin gümbürtüsüne kaz adımlarıyla yürüyen, imaj yoksunu, kafiyeli ve ölçülü sözler kompleksidir.
Çocuklara adanan bayramları, festivalleri ve daha çok da trampet mangalarını hatırlatır bana. Genelde
sloganlar atar bütün manzumeler. İnsan yüreğinden değil ya kulağından ya da gözlerinin kravatın-
dan tutup kendilerine doğru çekerler. Plastikten dökülmüş çiçeklere de benzetebilir manzumeyi; çiçeğe
benzerler ama koku vermezler, tohuma binmezler, tomurcuklanmazlar ve açılıp solmazlar. Ama şiir
yürekte çiçeklenir, yürekte şakır, yürekte döllenir. Şiirde tılsımlı bir musiki vardır, eşyanın aslına yakın
bir resim vardır, düşüncenin inceliklerini fısıldayan bir felsefe vardır. Dolayısıyla şiirle manzume aynı
ailenin birer üyesi olsalar da estetik ve fonksiyonel olarak aynı değildir.
(…)
İlkyazda adlı şiir kitabınızda şiir poetikanızı belirtirken “soylu şiirden” yana olduğunuz gözleni-
yor. Bunu ana çizgileri ile belirtmeniz mümkün mü?

Ağırlıkları ve işçilikleri aynı ama birinin ayarı 18, ötekinin ayarı 24 olan iki altın bileziğin değerleri
aynı olabilir mi? Şüphesiz ki altının değeri saflığı ile orantılıdır. Soylu şiir de saf altın bilezik gibidir. Bir
rahmettir; gönül topraklarını beslemek için yağar… Bir kanat sesidir, ruhun ilahi bir musikiye susadığı
zaman duyulur. Renkli bir ışık cümbüşüdür, sessizliğin ululaştığı saatlerde başlar… Soylu şiir tek ba-
şına bir hayattır, bir medeniyettir, aşılması mümkün olmayan bir atmosferdir, haramın geçemeyeceği
bir dar kapıdır, aşkta tam teslimiyet, secdede ebedî diriliştir… Benim teşhisim bu; benim sevdam kıraç
toprakları gül bahçelerine çeviren, kırık gönülleri gökçe düşlerle bağlayan, sevgiyi, şefkati, merhameti
bir ışık yağmuru yapan ve kutsal duvağının altından sesli-sessiz zikirle bütün kâinatı bir ışık odaktan
seyrettirmeye adanan soylu şiirdir.

(…)
Hüseyin Tuncer, Bahattin Karakoç ile Şiir Üzerine

Kelime Dağarcığı:
ahenk: Renkler, duygular, fikirler, bir bütünü teşkil eden parçalar arasındaki uygunluk, uyum, düzen. armoni: İki veya daha
çok sesin aynı anda kulağa hoş gelecek bir biçimdeki uyumu, harmoni. bengi su: Abıhayat. Efsaneye göre yalnız Hızır’ın
içtiği, içeni ölümsüz kılan su, ebedî hayat suyu. bezekleyen: Süsleyen. gökçe: Gök rengi, mavi, bu renkte olan, gökle ilgili,
semavi, güzel, hoşa giden. iksir: Hayatı ölümsüzleştirme, madenleri altına çevirme vb. olağanüstü etkileri olduğuna inanılan
sıvı. kaz adımı: Dizi kırmaksızın ve ayağı sert bir biçimde yere basarak yürüme biçimi. kompleks: Karmaşık, anlaşılması
güç olan, külliye, manzume. poetika: Şiir üzerine düşüncelerin ve teorilerin tümü. tılsımlı: İnsanı kuvvetle etkisi altına alan,
sırlı, sihirli, büyülü.

501