Page 169 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 169

79        BİYOLOJİ 12                                     Ortaöğretim Genel Müdürlüğü



             b) Mayoz bölünmenin gerçekleştiği yapıların numaraları nelerdir?


             c) Fotosentezin gerçekleştiği yapının numarası nedir?


                                                                                                                            Yönerge  Aşağıdaki metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

                                                                                                                           Her canlı türünün devamlılığı üreme faaliyetlerine bağlıdır. Tohumlu bitkilerde yeni nesiller için döl-
                                                                                                                           lenme ve tohumun oluşması önemlidir. Bitkilere ait polenler rüzgâr, su veya hayvanlar aracılığıyla taşın-
                                                       Polenler                                                            maktadır. Çiçekli bitkilerin %90’ı böcekler, kuşlar ve memeli hayvanlar aracılığıyla tozlaşmaktadır. Poli-
                                                                                                                           natör olarak isimlendirilen tozlaşma sağlayan canlılar içinde böcekler, böcekler içinde de arılar önemli
                                                                                                                           paya sahiptir. Dünya gıda üretiminin %90’ını sağlayan 82 bitki türü polinatör tarafından, bunların da
                                                                                                                           %63’ü arılar sayesinde tozlaşmaktadır. Birçok tarımsal üründe yetersiz tozlaşma nedeniyle ürün kaybı-
                                                            Tohum taslağı                                                  nın %90’a ulaştığı bildirilmektedir.
           2.  Yukarıda verilen şekilde aynı tür iki farklı bitki üzerinde yer alan dişi çiçek ve erkek çiçek arasındaki   Bitkiler sahip oldukları çiçek yapısına göre farklı isimlendirilirler. Eşey organlarından sadece birini ya da
             tozlaşma gösterilmiştir. Buna göre:                                                                           ikisini aynı ya da farklı bitki üzerinde bulundurabilirler. Erkek ve dişi organları ayrı çiçeklerde fakat aynı
                                                                                                                           bitki üzerinde bulunan bitkilere tek evcikli, erkek ve dişi çiçekleri ayrı bitkilerde bulunan bitkilere ise iki
             a) Bu iki çiçek arasındaki tozlaşma şekli nedir?                                                              evcikli bitki denilir (Görsel).


             b) Dişi çiçekte kaç tane embriyo kesesi ve kaç tane yumurta hücresi oluşur?


             c) Polenlerin dişi çiçekteki yumurtaları döllemesi sonucunda 92 kromozomlu zigotlar meydana geldiği-
                ne göre erkek çiçeğin başçık kısmındaki mikrospor ana hücresi ile dişi çiçeğin tohum taslağında yer
                alan megaspor ana hücresi kaç kromozomludur?
                                                                                                                                          a                       b                            c

             ç) Generatif çekirdek, vejetatif çekirdek, polar çekirdek, sinerjit çekirdek ve antipot çekirdekleri kaç kro-        Görsel: Bitkilerde eşey durumu
                mozomludur?
                                                                                                                            1.  Çiçekli bitkilerin yaşam döngüsünde çiçeğin rolünü açıklayınız. Aşağıdaki diyagramda oklarla gös-
                                                                                                                               terilen kısımlar, çiçeğin hangi kısımlarıdır? Diyagram üzerinde belirtiniz.
           3.  Tozlaşma türleri ile ilgili kurulan iki hipotez aşağıda verilmiştir. Bu hipotezlere katılır mısınız? Ce-
             vabınızı gerekçesiyle açıklayınız.
             Hipotez : Kendi kendine tozlaşma akraba evliliğine benzer.
             Hipotez: Tam çiçekler arasında çapraz tozlaşma gerçekleşmez.




           4.  Bitkiler neden kendi kendine tozlaşmadan kaçınırlar? Bitkiler bunu gerçekleştirebilmek için nasıl
             adaptasyonlar geliştirmiş olabilir?


                                                                                                                            2.  Aşağıdaki görselde verilen beyaz zambağın yapısını incelediğinizde bu çiçeğin tam çiçek olduğunu
           5.  Rüzgâr veya hayvanla tozlaşma türlerinin hangisinde tozlaşma oranı daha düşüktür? Hayvanla toz-                 söylemek mümkün müdür? Nedenini belirtiniz.
             laşan ve rüzgârla tozlaşan bitkiler arasında yapısal olarak ne gibi farklılıklar görülür?




           6.  Çevresel faktörlerden ışığın tozlaşmaya etkisi ile ilgili bir hipotez kurunuz ve hipotezinizi test edebi-
             leceğiniz kontrollü bir deney tasarlayınız.







          168
                                                                                    Hazırlayan: Zehra YILDIRIM
   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174