Page 167 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

78 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. I. deney düzeneğinde renkli sıvının kılcal borularda yükselişi gösterilmiştir. Bu borularda suyun
yükseliş miktarındaki farklılıkları adhezyon ve kohezyon kuvvetleri ile ilişkilendirerek açıklayınız.

Yönerge Aşağıda çiçekli bitkilerin ve tozlaşmanın özellikleri ile ilgili bir metin ve görseller verilmiştir. Metin
ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

2. Kök basıncı bitkilerde madde taşınmasında etkilidir. Düzeneklerden hangisi kök basıncının madde
taşınmasını açıklayabilir?

Eks k ç çek Eks k ç çek Tam ç çek
(D ç çek) (Erkek ç çek)
3. II. deney düzeneğindeki buharlaşmanın kılcal boruda civanın yükselmesinde etkisi var mıdır?
Kısaca açıklayınız. Görsel 1: Çiçeklerin yapısı
Çiçekler, tohumlu bitkilerin üreme organlarıdır. Çiçekler yapısal olarak taç yaprak, çanak yaprak, erkek
organ ve dişi organ olmak üzere 4 kısımdan meydana gelir. Bazı çiçeklerde bu yapılardan biri eksik
olabilir. Örneğin bazı bitkilerde dişi organ bazılarında da erkek organ olmayabilir (Görsel 1). Üreme-
nin gerçekleşebilmesi için erkek organlarda polenlerin (Görsel 2), dişi organda da yumurtanın (Görsel
3) oluşması gerekir. Oluşan polenlerin rüzgâr, su veya hayvanlar yardımıyla dişi organın tepeciğine
ulaşmasına tozlaşma denir. Bir çiçekte oluşan polenlerin aynı çiçeğin dişicik tepesine konmasına kendi
4. III. deney düzeneği, bitkilerde madde taşınması ile ilişkilendirilirse madde taşınmasında etkili olan
faktörlerden hangisi bu düzeneğin açıklamasında kullanılır? kendine tozlaşma, oluşan polenlerin kendi türünden başka bir çiçeğin dişicik tepesine konmasına ise
çapraz tozlaşma denir. Bitkiler çoğunlukla çapraz tozlaşma yaparlar.
Vejetat f
Generat f çek rdek Tohum Ant pot
çek rdek taslağı çek rdek
Megaspor (n) S nerj t
Mayoz I Mayoz II M toz Mayoz m toz çek rdek
Üç
5. II. deney düzeneğindeki kılcal borulardan civanın yükselişi, ksilem borularından yükselişi ile benzer-
lik göstermektedir. Bu benzerliğin ksilem borularının hangi özelliğinden kaynaklandığı düşünülebilir? M krospor Polar
Olu an
Polen ana hücres Megaspor hücreler n çek rdekler Yumurta
keses (2n) M krop l ana hücres
M krospor Polenler (2n) üç tanes Embr yo
er yerek
Ba çık kaybolur. keses
Görsel 2: Çiçekli bitkilerde polen oluşumu Görsel 3: Çiçekli bitkilerde yumurta oluşumu

6. İnsanda dolaşım sistemi; kalp, damarlar ve dolaşım sıvısı kandan oluşmaktadır. Bitkilerde buna kar- 6
şılık gelen sistem ise taşıma sistemidir. Bu iki sistem kıyaslandığında en önemli fark nedir? 5
3 7
8

4 9

7. Kök epidermis hücrelerinde çeper üzerinde bulunan kaspari şeridinin en önemli görevi nedir? 1 10
2 11

1. Yukarıda verilen şekilde bir çiçeğin kısımları gösterilmiştir. Bu şekle göre:
a) İlgili numaranın çiçeğin hangi kısmına ait olduğunu aşağıdaki tabloya yazınız.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

166
Hazırlayan: Fatma DEMİRAY