Page 168 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 12 79

3. ÜNİTE > Bitki Biyolojisi Kazanım 12.3.3.1. Çiçeğin kısımlarını ve bu kısımların görevlerini açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Hipotez Kurma Becerisi, Çıkarım Yapma Becerisi ve Deney Tasarlama Becerisi
Etkinlik İsmi TOZLAŞMA 30 dk.

Amacı Kapalı tohumlu bitkilerde çiçeğin kısımlarını ve görevlerini açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda çiçekli bitkilerin ve tozlaşmanın özellikleri ile ilgili bir metin ve görseller verilmiştir. Metin
ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Eks k ç çek Eks k ç çek Tam ç çek
(D ç çek) (Erkek ç çek)
Görsel 1: Çiçeklerin yapısı
Çiçekler, tohumlu bitkilerin üreme organlarıdır. Çiçekler yapısal olarak taç yaprak, çanak yaprak, erkek
organ ve dişi organ olmak üzere 4 kısımdan meydana gelir. Bazı çiçeklerde bu yapılardan biri eksik
olabilir. Örneğin bazı bitkilerde dişi organ bazılarında da erkek organ olmayabilir (Görsel 1). Üreme-
nin gerçekleşebilmesi için erkek organlarda polenlerin (Görsel 2), dişi organda da yumurtanın (Görsel
3) oluşması gerekir. Oluşan polenlerin rüzgâr, su veya hayvanlar yardımıyla dişi organın tepeciğine
ulaşmasına tozlaşma denir. Bir çiçekte oluşan polenlerin aynı çiçeğin dişicik tepesine konmasına kendi
kendine tozlaşma, oluşan polenlerin kendi türünden başka bir çiçeğin dişicik tepesine konmasına ise
çapraz tozlaşma denir. Bitkiler çoğunlukla çapraz tozlaşma yaparlar.

Vejetat f
Generat f çek rdek Tohum Ant pot
çek rdek taslağı çek rdek
Megaspor (n) S nerj t
Mayoz I Mayoz II M toz Mayoz m toz çek rdek
Üç

M krospor Polar
Olu an
Polen ana hücres Megaspor hücreler n çek rdekler Yumurta
keses (2n) M krop l ana hücres
M krospor Polenler (2n) üç tanes Embr yo
er yerek
Ba çık kaybolur. keses
Görsel 2: Çiçekli bitkilerde polen oluşumu Görsel 3: Çiçekli bitkilerde yumurta oluşumu

6
5
3 7
8

4 9

1 10
2 11

1. Yukarıda verilen şekilde bir çiçeğin kısımları gösterilmiştir. Bu şekle göre:
a) İlgili numaranın çiçeğin hangi kısmına ait olduğunu aşağıdaki tabloya yazınız.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

167