Page 37 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 37
15 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
1. Soğuk iklim bölgelerindeki canlıların hücrelerinde eğer antifriz proteinleri üretilmemiş olsaydı can-
lı yaşayamazdı. Bu durumun nedenini gerekçesiyle açıklayınız.
Yönerge Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.
Canlıların genetik yapılarının öğrenilmesi, kalıtsal yapılarının değiştirilmesi, bir canlıdan başka can-
lılara gen aktarılması gibi uygulamalar genetik mühendisliğinin çalışma alanlarını oluşturmaktadır.
2. Soğuk stresine maruz kalan tarım alanlarında tarımsal ve ekonomik önemi olan bitkilerin verimini Biyoteknoloji ise biyosistemlerin faydalı ürünler elde etmek için kullanılmasıdır. Örneğin küf man-
arttırmak için hangi biyoteknolojik çalışma yapılmıştır? tarlarından penisilin antibiyotiğinin üretimini verebiliriz. Penisilin “Penicillum notatum” adı verilen
mantarın ürettiği, bakterileri öldüren bir maddedir. Bakterilerin hücre duvarlarını bozarak hastalıkla-
rı önlerler. Bu sayede enfeksiyonlara bağlı ölümlerin büyük oranda önüne geçilmiş olur.
1. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji ile ilgili aşağıda verilen maddeleri gruplandırarak numarala-
rını kendi bölümlerinin içine yazınız.
1 Ekstrem şartlarda yaşayan organizmaların enzimlerinin ve biyomoleküllerinin kullanılması
2 Genetiği değiştirilmiş organizmaların elde edilmesi
3. Doğal ortamda farklı türden iki canlının DNA parçalarının bir araya gelmesi (yatay gen transferi)
sıklıkla gerçekleşmez. Rekombinant DNA teknolojisiyle yapay olarak gen transferi gerçekleştirilir. 3 Aşı, serum, antibiyotik, hormon üretimi
Görselde antifriz geni taşıyan plazmit (rekombinant DNA) nasıl oluşturulmuştur? 4 İnsan sağlığı için penisilin türü ilaçların üretilmesi
5 Rekombinant DNA moleküllerinin elde edilmesi
6 Islah çalışmaları
7 DNA örneklerinin çoğaltılması (PCR Tekniği)
8 Gen terapisi
9 Peynir, sirke, ekmek mayalandırma
10 Organik atıklara bağlı oluşan çevre kirliliğinin önlenmesi
4. “Genetik mühendisliği, istenilen bir özelliğe sahip olan genin uygun olan canlıdan elde edilmesi ve
yine bu genin istenilen bir canlıya aktarılması ile ilgilenirken biyoteknoloji istenilen amaca yönelik 11 İnsan genomu projesi
ürün elde edilmesi ile ilgilenir.” ifadelerini metinden yararlanarak örneklendiriniz. 12 Şeker hastalığı, kanser, AIDS, büyüme geriliği, bulaşıcı hastalıklara karşı özel proteinlerin
üretilmesi
13 Deterjanlar için enzim üretimi
A- Genetik Mühendisliği B- Biyoteknoloji
5. Dondurulmuş balık ve dana etinin çözünme işleminde meydana gelen hasarı en aza indirmek için
hangi biyoteknolojik çalışma yapılabilir?
2. Yukarıdaki B tablosuna seçtiğiniz biyoteknolojik yöntemleri aşağıda verilen X ve Y şemasının içeri-
sine klasik ve modern biyoteknolojik yöntemler olarak ayırınız.
X- Klasik Y- Modern
Biyoteknolojik Yöntemler Biyoteknolojik Yöntemler
36
Hazırlayan: Tüzün ARIK BIYIKLI