Page 300 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

FİZİK 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
2. Yönerge
Etkinlik No.: 103
1. Verilen görsellerden enerji elde edebilmek için yenilenebilir enerji Öğrencilerin araştırma sonuçlarına göre farklılık görülebilir.
kaynaklarını kullanırdım. Yenilenebilir enerjiler maliyetlerinin az
olması ve çevreci olmalarından dolayı dalga ve güneş enerjisini Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
tercih ederdim. Kitabı, sayfa 212-213.
2. Verilen görsellerin tümünden elektrik enerjisi üretilir. Fosil mad-
deler yanıcı maddelerdir. Haznede ısıtılan suyun buhar hâline
gelmesi ile buhar türbini vasıtasıyla elektrik enerjisi üretilebilir. Etkinlik No.: 104
Dalganın ileri geri hareketi ile türbinler hareket ettirilir. Türbinle- Isı alışverişi yalnız A ve B cisimleri arasında gerçekleşir.A cis-
rin hareketi ile elektrik enerjisi elde edilir. Güneş enerjisi de güneş 1. min sıcaklığının B cisminden daha düşük olmasından dolayı B
panelleri ile elektrik enerjisine dönüştürülebilir. cisminden A cismine doğru ısı akışı gerçekleşir.
3. Termik santraller yılın 12 ayı kullanılabilirken güneşten belirli
dönemlerde yararlanılabilir. Güneş enerji santrallerinin yeni- 2. Aralarında ısı alışverişi gerçekleşen cisimlerden A cisminin iç
lenebilir olması termik santrallere göre bir avantaj sağlayabilir. enerjisi artar, B cismininki azalır.
4. Dalga enerjisi, yenilenebilir bir enerji kaynağı olduğundan güveni- 3. Isı, sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye ak-
lir ve verimli bir enerji kaynağıdır. Çevreci bir enerji kaynağı oldu- tarılan enerji olduğundan C ve D cisminin sıcaklığı kesinlikle
ğundan atmosfere sera gazı yaymaz. Dalga enerjisi ile elde edilen yükselir, B cismininki kesinlikle düşer. Verilen bilgilerle diğer
elektrik enerjisi uzak yerlere yönlendirilebilir. Dalga enerjisinin cisimlerin sıcaklıklarıyla ilgili kesin bir yorum yapılamaz.
kullanılması ile tarım arazileri zarar görmez. 4. Sıcaklık, bir sistemdeki atom ve moleküllerin ortalama kinetik
enerjilerinin bir göstergesidir. Su moleküllerinin ortalama ki-
Bunların yanında tesislerin inşaası büyük sermaye gerektirmek- netik enerjisi arttığına göre suyun sıcaklığı artmıştır. Sıcaklığı
tedir. Dalgaların çok şiddetli bir şekilde olması, dalga enerjisini arttığına göre ısı almış ve iç enerjisi de artmış olmalıdır. Bu
elektrik enerjisine dönüştürmek için kullanılan türbinlerin zarar durumda suyun odaya getirildiği andaki sıcaklığı oda sıcaklı-
görmesi ile maliyet artmaktadır. Dalga enerjisini dönüştüren tür- ğından düşüktür. Ancak 10 dakika sonra su ve oda sıcaklığının
binlerin hareketi, kabloların zarar görmesi, denizde yaşayan canlı- dengelenip dengelenmediği bilgisi verilmemiştir. Bu nedenle
ların ölümüne sebep olabilmektedir. su ve oda sıcaklığı dengelenmiş olabileceği gibi oda sıcaklığı
3. Yönerge hâlâ suyun sıcaklığından yüksek olabilir.
1. Ülkemizin enerji kaynakları yönünden dışa bağımlı olmaması için Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
enerjinin verimli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Enerji ve- Kitabı, sayfa 212-213.
rimliliğine dikkat ederek ekonomik olarak hem kendimizin hem
de ülkemizin güçlenmesini sağlarız.
Etkinlik No.: 105
Bu tüm yurttaşlar tarafından yapıldığında küçük görünen ama
aslında büyük olan ekonomik giderler azalır. Ekonomik olarak 1. Yönerge
güçlenen bir ülke kendine yetecek duruma geldikçe yenilenebilir Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
enerji kaynaklarının üretimi için gerekli adımları atabilir. Böylelik- Muhtemel cevaplar:
le dışa bağımlılık azalarak ülke olarak gelişir ve güçleniriz. - Sıcaklık, bir çeşit enerjidir.
2. Öğrenciler bulundukları bölgelerde uygun olan yenilenebilir enerji Düzeltme: Sıcaklık, dokunma duyumuzla algılayabildiğimiz fiziksel
kaynaklarına göre proje gerçekleştireceklerdir. Örneğin Afyonka- bir büyüklük olup enerji değildir.
rahisar’daki bir öğrenci jeotermal, Güney Doğu Anadoludaki bir
öğrenci güneş enerjisini... - Maddeyi meydana getiren taneciklerin kinetik ve potansiyel ener-
jileri toplamına ısı denir.
3. Ülkemiz, enerji kaynakları yönünden oldukça verimli bir ülkedir. Düzeltme: Maddeyi meydana getiren taneciklerin kinetik ve potansi-
Bu enerji kaynaklarından çevre dostu ve ucuz enerji üretimini ar- yel enerjileri toplamına iç enerji denir.
tırmalıdır. Bu enerji kaynaklarından yararlanmak için daha fazla - Maddedeki toplam potansiyel enerjiye ısı denir.
araştırma ve geliştirme çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmaları teş-
vik etmek için gerekli finansman sağlanmalı özel sektör bu yönde Düzeltme: Sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye ak-
tarılan enerjiye ısı denir.
teşvik edilmelidir. Yenilenemez enerjilerin kullanımından kaynak-
lı doğal çevre kirliliklerinin önüne geçmek için gerekli yaptırımlar - Maddedeki toplam kinetik enerjiye sıcaklık denir.
yapılmalıdır. Ülkemizin enerji kaynaklarından yararlanmak için Düzeltme: Sıcaklık, bir sistemdeki atom ve moleküllerin ortalama
her bölgeye uygun yenilenebilir enerji santralleri kurulması özel- kinetik enerjisinin bir ölçüsü olup enerji değildir.
likle güneş enerjisinden yararlanmak için bununla ilgili tüm yatı- - Sıcaklığı yüksek olan maddelerin ısısı da yüksektir.
rımlar desteklenmelidir. Düzeltme: Isı, aktarılan enerjidir. Maddelerin bünyesinde bulundur-
4. Birey olarak doğaya verdiğimiz zararın ne kadar büyük boyutta duğu bir enerji türü değildir.
olduğunu ve yenilenebilir enerji kaynaklarının ne kadar önemli - Isı ve sıcaklık birimleri aynıdır.
olduğu görülmüştür. Dünyada böylelikle ne kadar ciddi bir bozul- Düzeltme: Isı bir enerjidir ve birimi J’dür. Sıcaklık ise fiziksel bir bü-
manın çevreye verdiği zarar gözler önüne serilmiştir. yüklük olup birimi K’dir.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik Ders - Isı birimi sadece kaloridir.
Kitabı, Sayfa 197-202. Düzeltme: Isı birimi sadece kalori olmayıp joule ve BTU da ısı bi-
rimidir.

300