Page 314 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

FİZİK 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
3. Alp, sadece ısı yalıtımı yaptırırsa soğutma ve ısıtma için yıllık 4. Nemli havalarda buharlaşma hızının düşük olması çamaşırla-
1 000 TL harcar ve 1 000 TL tasarruf sağlar. Binanın dış cephe rın geç kurumasına neden olur.
ısı yalıtımı için daire başına 10 000 TL masraf düşmektedir. Bu
durumda 5. Giyim ve beslenme tercihi ile vücut yapısı gibi kişisel özellikle-
Alp’in ısı yalıtımı için yapacağı masrafı amorti etme süresi: rin ve diğer meteorolojik unsurların da etkisi olmakla birlikte
10 000 insanların kutup ve çöllerdeki çok düşük ve yüksek sıcaklara
= 10 yıl olacaktır. dayanabilmesinin ortak nedeni ortamda bulunan nem mikta-
1 000
rının çok düşük olmasıdır.
4. Alp, hem klima yenileyip hem de ısı yalıtımı yaptırırsa soğut- 6. Havanın nemi azalınca yangın tehlikesi artmaktadır. Havanın
ma ve ısıtma için yıllık 600 TL harcar ve 1 400 TL tasarruf sağ- nemliliğiyle yangınlar arasındaki ilgi araştırılmış; nem %90’ın
lar. Yeni bir klima ve ısı yalıtımının maliyeti toplamda 14 000 üzerindeyken çıkan yangınların sayısı, %50’nin altındayken çı-
TL olduğundan
kanlarınkinin yarısı bulunmuştur.
Alp’in yapacağı masrafı amorti etme süresi: 7. Nem oranı, bölgelere göre değişiklik göstermektedir. Karade-
14 000
= 10 yıl olacaktır. niz Bölgesi’nde nem oranı yüksek, İç Anadolu Bölgesi’nde nem
1 400 oranı düşüktür. Nem oranının yüksek olması, genellikle bitki-
5. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. ler için olumlu etkide bulunur. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi,
nem yönünden zengin olduğu için hava sıcaklığı genellikle
6. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. ılıman seyreder. Bu da bitki örtüsünün İç Anadolu Bölgesi’ne
göre daha gür olmasına katkıda bulunur.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
Kitabı, sayfa 247. Kitabı, sayfa 248.

Etkinlik No.: 142
Etkinlik No.: 144
1. Yalıtımın daha iyi olması için iletkenlik katsayısı düşük olan 1. Termometrenin gösterdiği sıcaklık, havanın bağıl nem oranı,
maddeler kullanılmalıdır. Buna göre duvarın iki yüzü arasına rüzgâr, radyasyon gibi meteorolojik ve vücut yapısı, sağlık, bes-
ve çatıya strafor konması ısı alışverişini en fazla engeller. Be- lenme, giyim gibi kişisel durumlar hissedilen sıcaklığı etkiler.
ton-strafor ile Ali Bey’in elde ettiği ısı yalıtımı daha iyi olur. İki arkadaş aynı ortamda olduklarına ve aynı özelliğe sahip el-
2. Hava, ısı iletim katsayısı düşük olduğu için ısı alışverişini en- biseler giydiklerine göre sıcaklığı farklı hissetmelerinin nedeni
geller. Buna göre Ali Bey, evindeki pencere camlarını çift cam vücut yapıları, sağlık, beslenme gibi kişisel durumlarının farklı
yaptırdığında ısı alışverişini en aza indirmiş olur. olmasıdır.
o
Yüzey alanı küçüldükçe ısı iletim hızı düşer. Buna göre Ali Bey, 2. Hava sıcaklıklarının 32 C olduğu gün ikisi de aynı özelliğe
evindeki pencerelerin boyutunu küçültürse ısı alışverişini en sahip elbiseler giymiştir. Bu durumda Deniz’in havayı daha
aza indirmiş olur. sıcak hissetmesinin nedeni Antalya’daki bağıl nem oranının
Mardin’dekinden yüksek olmasıdır. Havadaki nem arttıkça
3. Isı yalıtımlı bir evi, ısı alışverişi azaldığı için kışın ısıtmak, ya- hissedilen sıcaklık da artar.
zın da soğutmak daha düşük enerjiyle gerçekleşir. Bu durum-
o
da Ali Bey hem kışın doğal gazdan hem de yazın klimalardan 3. Antalya ve Mardin’de hava sıcaklıklarının 18 C, bağıl nem
enerji tasarrufu sağlar. Ayrıca ısıtma ve soğutma sistemleri oranlarının %60 olduğu ve iki arkadaşın da güneş gören bank-
daha az çalıştığı için bu cihazların kullanım ömrü uzar. So- ta oturduğu bilinmektedir. Deniz’in havayı daha soğuk his-
nuçta yıllık doğal gaz ve elektrik tüketiminin düşmesiyle aile setmesinde vücut yapısı, sağlık, beslenme, giyim gibi kişisel
bütçesine katkı sağlamış olur. durumlardan ve Antalya'da havanın rüzgârlı olması gibi diğer
meteorolojik unsurlardan bazıları ya da hepsi etkili olmuştur.
4. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
o
4. İnsanlarda ortalama vücut sıcaklığı 36,5 C olduğuna göre Al-
o
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders per'in vücut sıcaklığı, 18 C olan hava sıcaklığından yüksektir.
Kitabı, sayfa 247. Hava, Alper'in cildine doğrudan ya da kıyafetlerinden geçerek
temas eder. Havadaki nemin artması, Alper'in vücuduna temas
eden nemi de arttırır. Suyun ısı iletkenliği havadan yüksektir.
Bu durumda ısı, nem arttığında Alper'in vücudundan çevreye
daha hızlı yayılır ve Alper de havayı daha soğuk hisseder.
Etkinlik No.: 143
1. Nem oranındaki yükseklik, terin buharlaşmasını yavaşlatarak Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
vücudun dışarıya daha az ısı vermesine neden olur. Bu nedenle Kitabı, sayfa 248.
de sıcaklık daha yüksek hissedilir.
2. Suyun ısı kapasitesi havanınkinden daha yüksek olduğundan Etkinlik No.: 145
o
nem oranı yüksek havanın sıcaklığını değiştirmek için gerek- 1. 22 C’deki odadan dışarı çıkan İlayda, klimasız odadan dışarı
li ısı miktarı kuru havaya göre daha fazladır. Bu nedenle nem çıkan Zeynep’e göre hava sıcaklığını olduğundan daha yüksek
oranı yüksek olan bölgelerle gece ve gündüz sıcaklıkları ara- hisseder. Dış ortam sıcaklığı arttığında insan vücudunda den-
sındaki fark düşük, nem oranı düşük olan bölgelerle ise fark geye gelebilmek için bir takım düzenlemeler olur. Ortam sıcak-
yüksek olur. lıkları arasındaki fark ne kadar büyük olursa hissedilen sıcaklık
da ölçülen sıcaklıktan o kadar farklı olur.
3. Kaptaki su, radyatörden ısı alarak buharlaşır ve ortamın nem-
lenmesini sağlar. Bu nemli hava da ısıyı oda içinde tutarak oda
sıcaklığını yükseltir.

314