Page 285 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9

CEVAP ANAHTARLARI
olarak ise vergi işlerinin düzenli hale gelmesine dolayısıyla
larındaki bazı ritüellerine (doğum, sünnet, evlenme, ölüm me- devlet yönetiminin kolaylaşmasına katkı sağlamıştır. Ayrıca
rasimleri vb.) kadar pek çok konuda, o topluma dair ipuçlarına yazının ve kâğıdın daha kolay ve yaygın kullanımı, insanlar
ulaşırız. Ayrıca mitler, tarih öncesi zamanlardaki insanların ya- arasındaki etkileşimin daha hızlı olmasını sağlamıştır. Ticari
şadıkları olaylara verdikleri tepkiler ile günümüzde yaşayan in- faaliyetlerin artması ile birlikte dünyanın ekonomik sisteminde
sanların verebilecekleri tepkileri kıyaslamamızı sağlar. Böylece de bugünkü küreselleşmenin temellerinin atılmasına bu icatlar
bu durumlardan günümüzle ve kendimizle ilgili çıkarımlarda zemin hazırlamıştır.
bulunabiliriz. 3. Öğrencinin bilgi birikimi ve bakış açısı doğrultusunda vereceği
2. Mitler sayesinde toplumların kültürel yapısını oluşturan ögele- cevaplar kabul edilecektir.
rin farklı olduğunu anlarız. Bu sayede diğer toplumlara karşı Etkinlik No.: 31
anlayışlı, ön yargısız ve insancıl yaklaşmamız gerektiğini fark
ederiz. 1. Kültürün ortaya çıkış sürecinin etkileşimli yapıda ele alınması;
3. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda öznel cevaplar verme- kim, ne zaman, nerede üretmiş olursa olsun ona “sahip çıkma”
si beklenmektedir. ve aynı zamanda “kendisine ait görme” biçiminde ortaya çık-
maktadır. İlk Çağ’da ticaretin, kütüphane kurumunun gelişimi
Etkinlik No.: 28 açısından yazıyı yaygınlaştırması başta olmak üzere toplumlar
1. Yazı, duygu ve düşüncelerin başlangıçta resimlerle, daha sonra arası kültür etkileşimini de sağladığı bilinmektedir. Diyebili-
da bu resimlerin kavramlaşarak önce heceleri, sonra da harfleri riz ki sosyoekonomik gelişmişlik kültürel gelişmişliğe sebep
ifade edebilecek duruma gelmesiyle oluşan işaretler bütünüdür. olmakta, bu da kütüphane kurumunun varlığı ve gelişmesi
Bu sorunun cevabı, öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak: anlamına gelmektedir. Toplumsal kurumlar, toplumsal gereksi-
“Yazı, sözün sembollerle ifadesidir. Yazı düşüncenin belli işa- nimlerin sonucu ortaya çıkarken bu döngüsel ilişki de kültürün
retlerle tespit edilmesidir.” gibi farklı cevaplardan da oluşabilir. devamlılığını sağlamaktadır.
2. Yönetimle ilgili kanunlar yazılı hale gelmiş, halkın kanunları 2. A)Sosyokültürel açıdan; Yazının bulunmasıyla birlikte bilgi bi-
öğrenmesi kolaylaşmış, ticarette alışverişler daha rahat ve doğ- rikiminin büyük ölçüde kayıt altına alındığı ve uygarlık süreci
ru şekilde yapılmaya başlamış, vergilerin kayıt altına alınması açısından “etkileşim” anlamına geldiği söylenebilir. Dolayısıy-
sağlanmıştır. la, kütüphane kurumu, bilgi birikimini saklayarak ve kullan-
Bu sorunun cevabı, öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı ola- dırarak sözü edilen “etkileşimin” gerçekleşmesini sağlamıştır.
rak; “Kanunlar yazılı hale geldiği için halk kanunları öğrendi Bilimsel bilginin yeşerdiği döneme ev sahipliği yapan Ana-
ve uyguladı, ticarette alacak verecekler kayıt altına alındı, hesap dolu’nun, uygarlığın kaynağı olmasına aracılık etmiştir. Elde
yapma kolay hale geldiği için vergiler rahat toplandı.” Gibi farlı edilen bu sonuç, kütüphane kurumunun bugüne ilişkin “bilgiye
cevaplardan da oluşabilir. ulaştırma” temel işlevinin İlk Çağ toplumları için de geçerli ol-
3. Kil tabletlere yazılan yazılardan papirüse, papirüsten parşö- duğunu göstermektedir. İlk Çağ Anadolu kütüphane kurumu
dünya kütüphaneciliği için de sağlam ve zengin bir zemindir.
mene, parşömenden kâğıda, kâğıttan bilgi sayar ve cep telefonu
gibi teknolojik aletlere kadar uzanan yazının gelişim sürecinde, Günümüzde olduğu gibi güçlü uygarlıkların ürünü ve toplum-
bilgiye ulaşma konusu da tarihsel sürece uygun olarak geliş- sal yaşamın da zorunlu parçalarından biri olduğu söylenebilir.
miştir. Geçmişte imkanların kısıtlı olması nedeniyle bilgiye B)Ekonomik açıdan; Anadolu’da yazının ticari ilişkiler sa-
ulaşmak son derece zorken, günümüzde kurulan iletişim ağı yesinde kullanılmaya başlandığı anlaşılmaktadır. Ticaretin
sayesinde her türlü bilgiye geçmişle kıyaslanamayacak kadar kütüphane kurumunun gelişim süreci açısından yazıyı yay-
hızlı ve kolay bir şekilde ulaşılmaktadır. On binlerce sayfaya gınlaştırması ve toplumlar arası kültürel etkileşim aracılığıyla
sığmayacak kadar yoğun olan kitabî bilgiler, günümüzde çok dolaylı etkisinin olduğu düşünülebilir. Ekonomik olgunun ev-
küçük hafıza kartlarında veya cep telefonlarında taşınmakta ve rensel yapısını İlk Çağ’da Anadolu ve çevresindeki uygarlıklar
bu bilgilere bir tuşla ulaşılmaktadır. arası ilişkilerde görmekteyiz. Anadolu’da ve yakın çevresindeki
toplumlarda kütüphane kurumunun bu toplumların sosyoeko-
Etkinlik No.: 29
nomik yapıları bağlamında varlık kazanıp gelişim gösterdikleri
1. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda öznel cevaplar verme- genel bir sonuç olarak söylenebilir. İlk Çağ toplumlarında güçlü
si beklenmektedir. bir ekonomik yapının; canlı ve etkili kültürel yaşamı ve kültü-
2. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda öznel cevaplar verme- rel kurumları yarattığı, dolayısıyla ekonomik güç ile kütüphane
si beklenmektedir. kurumlarının varlığı ve gelişmişliği arasında doğru orantılı ol-
3. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda öznel cevaplar verme- duğu söylenebilir. Örneğin ilk Grek Kütüphanesi Greklerin en
parlak dönemlerinde kurulmuştur.
si beklenmektedir.
3. Kütüphanenin bilgi kaynağı olması yönlendirici ,yol gösterici,
Etkinlik No.: 30 dinlendirici eğlendirici, değerli ve yaşamsal olmasının yanında
toplumları gelişmeye teşvik edici bir rol üstlendiğini biliyoruz.
1. İnsan; düşünen, konuşan, başkalarıyla anlaşan, iletişim ara- İlk Çağ’da da kütüphaneler bir cazibe merkezi olma özelliği
cı olarak da dili kullanan bir varlıktır. Dil; dinleme, konuşma, göstermiştir. Kitaplar için en çok kullanılan metaforlar “arka-
okuma ve yazma adı verilen dört temel beceri ile insan haya- daş”, “dost”, “hayat”.“ev”, “dünya”, “okul”dur. Kendini gerçekleş-
tını önemli ölçüde kolaylaştırmıştır. Temel dil becerisinden tirmek, tutumlarını güçlendirmek, yeni bilgiler edinmek, eski
biri olan yazma, insanın kendisini ve çevresini ifade etmesinde bilgilerini değerlendirmek için okumak da eğitimin ayrılmaz
önemli bir rol üstlenmiştir. İnsan, bu becerisini yazının icadın- bir parçasıdır. İyi bir okuma alışkanlığı edinme doğru kitaplara
dan sonra geliştirmeye başlamıştır. Özetle diyebiliriz ki bilgi ulaşabilmeyle de ilgilidir. Kaynak çeşitliliğine gösterilen özen
aktarımıyla devamlılık, iletişim gibi sebepler yazıya ihtiyaç du- nedeniyle kütüphaneler, doğru kitaplara ulaşabilmede son de-
yulmasını sağlamıştır. rece önemli yerlerdir. Okuma ve kütüphane kullanma alışkan-
2. Özellikle Doğu Akdeniz kıyılarında alfabenin, Çin’de kâğıdın lıkları, hem bireysel hem de toplumsal ve kültürel kalkınmanın
icat edilmesi insanlık tarihinde yazıyla iletişimi daha da kolay- anahtar öğeleri olmalarının yanında insanlığın gelişiminde de
laştırmıştır. Bunun yanında yönetim alanında yazılı antlaşma- büyük katkıları vardır. Donanımlı bir kütüphane, toplumun
lar, yazışmalar, yasalar, yıllıkların ortaya çıkmasına, ekonomik zihinsel-ahlaki-manevi yönlerde ilerlemesi ve yükselmesi için
olmazsa olmaz bir değerdir.

283