Page 534 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9

ÜNİTE CEVAP ANAHTARI
zerlikler ve karşıtlıklardan yararlanarak karşılaştırma yapılabilir. ze namazı kılmak, yakınlarının cenazesinde bulunmak bizim
Alıntı yapılarak tanık gösterme kullanılabilir. kültürümüze özgü durumlar olduğu için yabancı bir yazar, bu
2. Mektupta görsel ögelerin sık kullanılması, anlatılan varlıkların unsurlara değinmeyeceğini tahmin ediyoruz ya da buna uygun
veya kişilerin belirgin özelliklerini ortaya koyup okuyucunun cevaplar düşündürülür.
gözünde canlanmasını sağlar. Böylece okuyucu, kendini anlatı- 2. Ölüm ve ölüm acısı, insanlığın ortak sorunu olarak ortaya çık-
lanın içinde hisseder. mıştır. Zaman içerisinde sanata bilime yansımış, ölüm acısı kişi-
3. Verilen mektupta kahraman, kendi başından geçen veya içinde ye ve kültüre göre değişse de varlığını yalnızlık ve kuşaklar arası
bulunduğu olayları anlatır. Bu mektupta üçüncü kişi ağzı kulla- çatışma gibi insanlığın ortaya çıktığı günden beri sürdürmüştür.
Bundan sonraki dönemde de sürdürecektir, bu yüzden bu so-
nılsaydı mektubun anlatıcısı kahramanı değil, olayların dışında runlar evrenseldir.
duran gören olurdu. Sadece uzaktan ya da bir kamera varmışça-
sına oradan gördüklerini okuyucuya aktarırdı. 3. Yazarın yaklaşımını doğru bulan öğrencilerden “İnsani ilişki-
4. Yazma etkinliği, öğrencinin birikimine ve hayal gücüne göre şe- lerde samimiyet önemlidir, samimiyetsiz ifadeler bu kavramın
killenecektir. içini boşaltacağından yazara katılıyorum.” vb. ifadelerine uygun
Örnek: Masmavi bir göl kıyısı… Yeşillikler içinde… Doğanın yanıtlar beklenir.
gürültüsünden uzak, sessiz, sakin… Yazarın ifadesini doğru bulmayan öğrencilerden “Bu seslenme-
lerin içinin boşaltılmadan içtenlikli kullanılmasında sakınca
Etkinlik No.: 203 görmüyorum, kültürümüzün bir parçasıdır.” vb. ifadelerine uy-
gun yanıtlar beklenir.
1. Olası Cevaplar:
Bu görsel, metni anlamak için yeterli olurdu. Düşünceleri yazıy- Etkinlik No.: 207
la ifade etmek gerekir.
Yolculuk yerine yalnızlık temalı bir görsel seçerdim. Konuya 1. Olası Cevaplar:
daha uygun bir görsel olurdu. 1. Dünya Savaşı içinde bulunulan bir ortamı hatırlatmaktadır.
Konuyu daha iyi ortaya koyabilmek için karikatürün kısa ve et- Yazar, bu mektubu sürgünde iken yazmıştır.
kili anlatımından faydalanırdım. 2. Olası Cevaplar:
2. Yazma etkinliği, öğrencinin birikimine ve hayal gücüne göre şe- Aile birliği ve bağlılığı, büyüklere hürmet.
killenecektir.
Örnek: …Yeni yılda sizlere neler yazacağımı düşündüm. Bizleri 3. Olası Cevaplar:
nelerin beklediğini? Umut mu, karamsarlık mı? Anne ve babanın fedakârlıkları.

Etkinlik No.: 204 Etkinlik No.: 208
1. Mektup örneği ile verilen görsel arasında uyumlu bir ilişki var- 1. Dünya üzerindeki insanlar, yaşam anlamında birbirlerine muh-
dır. Görsel ve mektupta askerlerimizin duygusal ve fiziksel sı- taçtırlar. Çünkü insanlar, birbirleri olmadan bir şey yapamazlar,
kıntıları, zor zamanları anlatılmaktadır. Aynı zamanda mektup yani herkesin farklı bir yeteneği vardır. Bazısı iyi yemek yapar,
ve görsel arasındaki uyum, mektubun haberleşmedeki önemini terziler elbise diker ve satarlar, doktorlar hayat kurtarır… Mane-
vurgular. vi ve insani anlamda düşünüldüğünde ise sevmek ve sevilmenin
2. Metin ve görsel arasındaki etkileşim, hayal etmek ve düşünme- ancak karşılıklı olması birlikte yaşamayı zorunlu kılmaktadır.
nin temelini oluşturur, öğrenmeye olumlu katkı sağlar. Metnin 2. Olası Cevaplar:
içeriğinin okuyucu tarafından dolaysız ve kalıcı bir şekilde algı- Kendini sevmek bencilce, başkalarını düşünmek ve sevmek in-
lanmasını sağlar. sancadır. Bizi biz yapan değerlerin başında başkaları için üzülen
3. Görseller; metinde sunulan bilgiler dikkate alınarak düzenlen- ve sevinen bir yüreğe sahip olmak gelmektedir. İnsanlar ancak
bu şekilde düşündüğü sürece manevi bir iklime ulaşabilir.
meli, metni tamamlayıcı ve metinle uyumlu olmalı, dikkat çekici
ve renkli olmalıdır. Etkinlik No.: 209
Etkinlik No.: 205 1. Zaman kavramı görecelilik gösterir, zamanın çabuk geçtiği ya
da geçmediği gibi ifadeler de bunu doğrular. Metinde ise “Mek-
1. “Yaşarsın tubun elime biraz geç geldi.” “Mektup beklemek beni yoruyor.
Sesi gittikçe azalan bir araba gibi kaybolur anıların yağmurda” Senden sık sık haber almak istiyorum.” ifadeleri bu dizeleri çağ-
Metnin anlatım biçimi içerikle bağlantılıdır, oluşturulan ifade- rıştırmaktadır.
lerle tema birbirini bütünler, metnin etkisi azalır. Olası Cevaplar:
2. Metinde içerik ve üslup birbirini tamamlayan unsurlardır. Coş- “Senden uzun süre haber alamayınca seni merak ediyorum. Za-
kuyu dile getiren metin olduğu için ses ve söz gücüne başvurup man adeta hiç geçmiyor.”
okuyucuda etki bırakmak istemiştir. 2. Bu etkinliği her öğrenci kendi birikim ve hayal gücüne göre ger-
3. a) Olası Cevaplar: çekleştirecektir.
Bulut düşündü bir akşamüstü dağların ardında. Örnek: Mektuplarımı geciktirmek benim elimde olmayan se-
Rüzgâr türküsünü söylemeye başladı buluta. beplerden. Maddi sorunlarla ben de uğraşıyorum. Bir de işlerin
Güneş, kış masalını anlatmaya hazırlanıyordu. yoğunluğu devreye girince cevaplarım ister istemez gecikiyor…
b) Yazarın üslubu, kendi iç dünyasına, çevresinin ve dönemin
etkisine göre şekillenecektir. Bu nedenle aynı konuyu ele alan Etkinlik No.: 210
hiç kimse aynı şeyleri yazamaz.
1. Olası Cevaplar:
Etkinlik No.: 206 Yazar, bu cümlesinde Yahya Kemal’in ölümünü bildirerek bilgi
vermiş, bu ölümden duyduğu üzüntüyü dile getirerek de kişisel
1. Misafirin ya da büyüklerin ceket veya paltolarını tutmak, cena- yaklaşımını vurgulamıştır.

533