Page 529 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI
ısırılmış, pek çok şeyin tadına bakılmış ama ne yazık ki çok azı yola çıkarak şiir ve şairi hakkında yorum yapabiliriz.
hazmedilebilmiştir.
2. a) Metinde Cemal Süreya’nın şiirleriyle ilgili düşünceler,
4. Evet, olmuştur. Çünkü okuduğu eserlerde kendinden bir şeyler beğeni cümleleri yer almış ancak onun şiirlerini anlayabi-
bulabilmek, kendi kültürünün, kendi sanatının yansımalarını leceğim kadar bir bilgi verilmemiş. II. Yeni anlayışıyla ilgili
görmek her insanı etkiler diye düşünüyorum. şiirler yazdığı söylenmiş ancak bu anlayışla ilgili pek bilgi
5. Olumlu etkilerinin olduğunu düşünüyorum. Bu durumun yoktur. Sadece Cemal Süreya’nın ortak şemsiyeyi kapatıp
sanatçı için de okuyucu için de bir zenginlik olduğu kanaatin- bağımsız şiir yazdığı çok da toplumcu sayılamadığını
deyim. Sanatçının, bu özelliği sayesinde duygularını, düşün- söyleyebilirim.
celerini ifade etmekte çok yönlü düşünebildiğine inanıyorum. b) Şairin yaşadığı dönemdeki fikrî, felsefi, siyasi anlayışlar;
Resmetme yeteneğini şiirle buluşturarak şiirlerinde daha Cemal Süreya’nın nasıl bir çocukluk geçirdiği, edebiyatta
gerçekçi tasvirler oluşturabildiğini düşünüyorum. kendisine örnek aldığı kimsenin olup olmadığı, II. Yeni
şiir anlayışıyla ilgili ayrıntılı bilgiler, maddi durumu, aile
Etkinlik No.: 179 yaşamı vb. bunları bilmek bu şiirleri daha iyi anlayıp
yorumlamama yardımcı olabilirdi. Çünkü şairlerin şiirleri
1. Çocuklarını dinleyen, onun söylediklerine değer veren bir aslında onların yaşamlarıdır.
aileye sahip olduğunu düşündürmektedir. Ayrıca kendileri c) Hayır, duymam. Çünkü ben zaten “bir şairin hayatını tüm
dönemin koşulları göz önüne alınacak olursa belki çok oku- yönleriyle bilmek, onun şiirlerini daha iyi anlamamızı
mamış olabilir ancak bilgiye önem veren insanlar olduklarını sağlar” fikrine katılmıştım. a ve b maddesindeki sorulara
düşündürmektedir. verdiğim cevaplar da düşüncemi doğrulamıştır.
2. Bu davranışları sergileyen bir kişi; sosyal ve ekonomik duru- Evet, duyarım. Çünkü bu şiirler, okuduğumda hem içerik
mu ne olursa olsun önce insana değer veren ve saygı gösteren, hem de biçimsel olarak bana daha önce okuduğum şiirler-
insanlar arasında ayrım yapmayan biridir. İnsanın yaşama den farklı geldi. Eğer onun şiir anlayışını, yaşadığı dönemin
hakkına saygı duyan biridir. Takım ruhunun önemini bilen koşullarını, okul hayatını vb. daha ayrıntılı biliyor olsaydım
ve anlayan, bir insanın büyük adımlar atmasını değil birçok bu şiirlerle ilgili daha fazla fikir yürütebilirdim.
insanın çok adım atmasını önemseyen ve teşvik eden biridir.
Önder olan, planlama yapabilen biridir. Etkinlik No.: 181
3. Hep merak edilen bir baba olmuş çünkü babaannesine babası- 1. Evet, düşünüyorum. Çünkü biyografi yazarı Ahmet Ham-
nın ölümünden sonra küçüklüğüne dair bilmediği özelliklerini di, metinde Yahya Kemal’in şiir anlayışı, aruzu ve dili nasıl
anlattırıyor. İnsan sevgisini ve bu sevginin önemini çocukları- kullandığıyla ilgili açıklamalar yapmıştır. Her ne kadar Yahya
na hissettirmiş bir babadır. Gösterişe ve lükse meyli olmayan, Kemal’le ilgili beğenisini dile getirmiş, onun eşsiz bir sanatçı
memleketi için çok çalışan, çocuklarının eğitimine önem olduğunu övgü dolu sözlerle anlatmış olsa da yaptığı açıkla-
veren, çocuklarına olan sevgi ve bağlılığını her fırsatta gösteren malardaki amaç, okura, anlattığı kişiyle ilgili bilgi vermektir.
bir babadır. Şiirde ise şairin tamamen bireysel duygularının yansımaları
4. Çocukların “çok sesli” bir evde büyümeleri farklı kültürlerin görülmektedir. Şiir, duygu ürünü olmasının yanı sıra okura
eserlerini okuma, dinleme, seyretme imkânına sahip oldukları- estetik zevk vermek gibi öğretici metinlerden farklı bir amaca
nı düşündürmektedir. Bu da küçük yaştan itibaren zengin bir sahiptir. Dolayısıyla iki metnin duyguları yansıtma bakımın-
kültürle tanışan çocukların belli düzeyde bir birikime sahip dan farklı olması kaçınılmazdır.
olacaklarını, hayata bakış açılarının gelişeceğini, empati kurma 2. Olumlu bir etkisinin olduğunu düşünüyorum. Çünkü kişinin,
becerisine sahip olabileceklerini göstermektedir. tanıdığı, gözlemlediği birinin biyografisini yazması, metne
5. a) Çocuklarında kendi düşüncelerinin yansımasını, öldükten farklı özellikler katabilir. O metnin anılarla iç içe geçmesi-
sonra bile onlarda duygu, fikir ve eylem olarak yaşamaya ni, kişinin özel hayatıyla ilgili bilinmeyen yönlerin devreye
devam edeceğini hayal edip gören bir insandır Hasan-Âli girmesini, öznel ifadelerin metne yansımasını sağlayabilir. Bu
Yücel. Yaptığı çalışmalara, kişiliğine ve yazdığı şiire baktı- durum, o metni daha ilgi çekici yapabilir. Kişinin, hayatının
ğımızda çocukları için ifade ettiği gerçekleri yurdumuzun bir döneminde yollarının kesişmediği birini anlatması ise
ve geleceğimizin teminatı olan çocuklar için de düşünmesi okuyucu için o kadar da cazip olmayabilir. Çünkü metninde
ve istemesi doğaldır. özel hayata dair ayrıntılar, anılar, gözlemler vs. olmayacaktır.
b) Her şeyi olduğu gibi anlatan, yol gösteren, öğreten bir Sadece araştırma kitaplarından elde edilebilecek kuru bilgilerle
sanat anlayışının yansımasını gördüm şiirde. Halkın kul- metin yazılabilecektir. Bu durum, metnin okunurluğunu da
landığı dili ifade aracı olarak tercih eden, toplumla arasına ister istemez etkileyecektir.
mesafe koymayan, açık, anlaşılır bir sanat anlayışına sahip 3. Ahmet Hamdi, bu sözü ile hocasını olabildiğince övmüştür.
olduğunu düşündürmektedir. Yahya Kemal’in çok bilgili, donanımlı, alanında uzman biri
olduğunu vurgulamak istemiş olabilir. Çünkü anlattıklarıyla
Etkinlik No.: 180
insanların açıklıklarını kapatan, onlara anlattıklarını bir elbise
1. Evet, katılıyorum. Biyografilerde kimi zaman şairlerin gibi giydiren bir insan söz konusu. Bunu yapabilecek kişinin
yaşamlarına ilişkin dönüm noktalarını, hayal kırıklıklarını, de engin bir bilgiye sahip olması gerekir ki metinde Yahya
sevdalarını, özlemlerini okuyabiliyoruz. Şairlerin yaşamlarının Kemal’den, bütün dönemlerdeki duyuş ve yaşayışı yansıtan biri
da eserlerine yansıdığını düşünürsek bir şiirin arkasındaki olarak söz edilmiştir. Dolayısıyla böyle donanımlı bir insanın,
hikâyeyi bilmek, o dönemin anlayışından haberdar olmak vb. kişinin üzerinde iz bırakmaması düşünülemez. Böyle bir ho-
bize şiiri ve şairi daha iyi anlayıp yorumlamamızda yardımcı canın edebî anlayışıyla, hayata bakışıyla, dünyayı algılayışıyla,
olur. ilgi alanları ile vs. pek çok açıdan Ahmet Hamdi üzerinde iz
Hayır, katılmıyorum. Çünkü biyografilerde şairlerin düşün- bıraktığı açıkça görülmektedir.
celeri ve duyguları en ince ayrıntısına kadar yansıtılmayabilir. Etkinlik No.: 182
Her şiirin bir hikâyesi olmak zorunda da değildir. Şairler, o
anki ruh durumlarına göre o şiirleri yazmışlarsa bunlar mutla- 1. Evet. Çünkü metinde, pek çok sanatçının işlediği konuların
ka kelimelere yansıyacaktır. Biz şiirdeki anlam bütünlüğünden

528